Daan, student bedrijfskunde en derdejaars lid van het Utrechtsch Studenten Corps (USC), had die avond „niet extreem veel gedronken”. Misschien „zeven of acht biertjes”, zegt hij tegen de drie strafrechters. Hij was dus „relatief scherp” en kan zich de nacht van 20 op 21 april 2024 nog prima herinneren.
Maar hoe het kan dat de studente, lid van de aan het USC gelieerde Utrechtse vrouwenvereniging UVSV, aangifte tegen hem heeft gedaan omdat hij haar zou hebben verkracht? En waar de blauwe plekken op haar armen en benen en de krassen in haar nek vandaan kwamen? Hij weet het niet, zegt hij in de rechtbank in Utrecht. Zijn herinnering is heel anders dan de hare.
Het begon zo feestelijk, met een zogeheten date-diner in het USC-corpshuis waar Daan een kamertje heeft – vlak achter de Maliebaan in Utrecht. De mannelijke bewoners hadden leden van UVSV uitgenodigd voor een avond vol zang en dans. Van tevoren waren de koppeltjes gevormd en de outfits afgestemd. Daan en zijn date gingen als clownsduo Bassie en Adriaan.
De avond voor het diner zagen Daan (toen 18) en de studente elkaar al op de sociëteit in het centrum van Utrecht. Goed kenden ze elkaar niet, maar dat was geen bezwaar. Ze zouden mooi verkleed gaan, spraken ze af, en zich allebei schminken als clowns. Op de sociëteit zoenden ze, waarbij het de studente opviel dat Daan haar ruw bij de keel pakte. Ze maakte er geen punt van.
Een dag later dansten ze samen, met Daans huisgenoten en hun dates. Er werd gegeten, stevig gedronken en opnieuw gezoend, totdat de studente rond middernacht zei dat ze moe was. Haar huis, op zo’n twintig minuten fietsen, vond ze te ver en ze vroeg of ze kon blijven slapen, boven in het stapelbed van Daan.
‘Zin in seks’
Die vond dat prima en terwijl zij met haar kleren aan en haar gezicht naar de muur in bed ging liggen, douchte hij de schmink van zich af. Daarna had Daan, vertelde hij in de rechtbank, „zin in seks”. Hij ging achter de studente liggen en begon haar te zoenen en te betasten.
Over wat er daarna gebeurde, verschillen de lezingen. Volgens de studente zei ze herhaaldelijk dat ze niet wilde, dat ze moe was, dat ze wilde slapen, dat hij moest stoppen. Maar Daan pakte haar hardhandig vast bij haar nek, polsen en benen. Ze kon geen kant op in de kleine ruimte tussen het stapelbed en het plafond, vertelde ze toen ze een paar weken later aangifte deed. Ook vingerde hij haar hardhandig en probeerde hij dertig seconden lang tevergeefs met zijn penis bij haar binnen te dringen. „Hou gewoon je bek”, zou hij hebben gezegd, „doe niet zo moeilijk” en „trek me nou af”.
Ik heb wel mijn penis tegen haar billen aangedrukt, maar toen ik merkte dat zij niet wilde ben ik gestopt
Daan
USC-lid en verdachte
Pas nadat de studente tegen hem zei „ik moet mijn medicijnen innemen, anders ga ik misschien dood”, bedaarde Daan, aldus haar verklaring in het strafdossier. Hij begeleidde haar de trap af, vroeg beneden of zij hem een appje wilde sturen als zij thuis was – en trok de deur dicht.
Daan zelf heeft heel andere herinneringen, zegt hij in de rechtbank – terwijl zijn vader achter hem zit. In zijn beleving was hij niet te ruw of opdringerig, ging zij in op zijn avances en hield hij op toen zij dat vroeg. „Ik heb geen moment ‘nee’ of ‘auw’ gehoord”, zegt hij. „Ik heb wel mijn penis tegen haar billen aangedrukt, maar toen ik merkte dat zij niet wilde ben ik gestopt. En toen ze weg wilde gaan heb ik haar naar beneden geholpen.”
De lezing van de studente wordt bevestigd door twee getuigen, aan wie zij diezelfde nacht nog in paniek haar verhaal deed. Ook bevat het dossier foto’s van blauwe plekken op haar arm, dijbeen en nek, waar Daan geen verklaring voor heeft.
Lees ook
Vernederingen van het Utrechtse corps verplaatsen zich naar huizen: ‘een jaar hel’, meelbommen en je deur verdienen met seks

Wederzijdse instemming
Het is niet zomaar een verkrachtingszaak, dinsdagmiddag in de rechtbank van Utrecht. Het mannencorps USC ligt al een aantal jaar onder vuur vanwege overmatig drankgebruik en grensoverschrijdend gedrag door mannelijke leden, waarbij ouders en reünisten (oud-leden) weg zouden kijken.
Dat beeld wordt versterkt door een aantal recente strafzaken. Vorig jaar werd prominent USC-lid Sam van Z. veroordeeld tot drie jaar cel vanwege het verkrachten van twee studentes. En deze zomer maakte het Openbaar Ministerie bekend dat het vier USC-leden vervolgt vanwege het verspreiden van een zogeheten ‘bangalijst’ met daarop namen, persoonlijke gegevens en foto’s van UVSV-studentes.
Toen de bangalijsten uitlekten, was ik blij dat mijn dochter daar niet opstond. Maar een maand later overkwam haar dit
Moeder van het slachtoffer
De officier van justitie toont zich dinsdag onverbiddelijk. Daan „verdient straf” omdat hij gemakzuchtig voor eigen gerief ging. En de Utrechtse studentenwereld moet „een duidelijk signaal krijgen dat bij seks wederzijds instemming is vereist”, zegt de officier. Hij eist twintig maanden cel – waarvan zes maanden voorwaardelijk.
Daans advocaat André Seebregts vindt vrijspraak op zijn plaats. Er was alcohol in het spel, het dossier biedt ruimte voor verschillende interpretaties en de studente gaf wisselende signalen af – zegt hij. Bovendien is Daan al voldoende gestraft: de „Utrechtse verenigingswereld is klein”, zijn naam en carrièreperspectieven zijn „door de kwestie al beschadigd”.
Dat laatste geldt vooralsnog vooral bij de vrouwen van UVSV – het zijn gescheiden verenigingen in Utrecht. Op hun sociëteit is Daan al geruime tijd niet meer welkom, zegt de studente na afloop van de zitting. Maar ze komen elkaar nog regelmatig tegen op de mannensociëteit en in de Woolloomooloo, de door de USC-mannen bestierde discotheek pal daarnaast.
Dat laatste is pijnlijk voor de familieleden van het slachtoffer. Die zijn, net als veel vriendinnen en een aantal UVSV-leden, ook naar de rechtszaal gekomen. „Het gaat er bij mij niet in dat die jongen overal bij USC nog gewoon naar binnen mag, dat er helemaal geen sancties zijn geweest”, zegt haar oom na de zitting buiten de rechtbank.
„Toen de bangalijsten uitlekten, was ik blij dat mijn dochter daar niet opstond. Al die meiden zitten in haar jaarlaag”, zegt de moeder van het slachtoffer na afloop van de zaak. „Maar een maand later overkwam haar dit, in een USC-huis. Er moet hoognodig iets gebeuren bij het Utrechtse corps.”
De uitspraak staat gepland voor 16 december.
Lees ook
Van ‘banga’s’ tot ‘draken’; Utrechtse studenten weten dat de bangalijst nooit is verdwenen

Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.
Waarom je NRC kan vertrouwen