Het Amsterdam UMC onderzoekt of het voormalige VUmc voor 2035 volledig kan worden ontmanteld. Daarmee zou alle academische zorg naar de locatie van het voormalige AMC in Amsterdam-Zuidoost worden verplaatst. Vanaf 2027 zou de zorg in het voormalige VUmc stapsgewijs ‘afschalen’. De spoedeisende hulp en de traumachirurgie werden er in 2024 al gesloten.
Dat blijkt uit een geheim rapport uit oktober van het adviesbureau Gupta Strategists, in handen van Follow the Money. Het rapport werd besproken met de bestuurders van zes ziekenhuizen in de regio van de hoofdstad en afgevaardigden van zorgverzekeraars Zilveren Kruis en CZ.
Het document rept over mogelijke ‘forse desinvesteringen’ als het voormalige VUmc sluit, maar legt niet uit wat dat precies betekent. Het is nog onbekend hoeveel banen verloren zullen gaan.
Follow the Money staat voor radicaal onafhankelijke onderzoeksjournalistiek. Ons werk is mogelijk dankzij het vertrouwen van onze betalende leden. Nog geen lid? Meld je dan nu aan
Volg dit dossier
Ontvolg dit dossier
Fusie
Na jaren touwtrekken fuseerden het voormalige AMC en het voormalige VUmc, beide academische centra, in 2018 tot de zorgkolos Amsterdam UMC, een ziekenhuis met een jaarlijkse omzet van rond de 2,5 miljard euro. Er werken zo’n 15.000 mensen.
De fusie is altijd omstreden geweest. Voorstanders vonden het samengaan noodzakelijk om de zorg efficiënter te organiseren en aantrekkelijker te worden voor internationale onderzoeksprojecten. Tegenstanders zagen vooral de risico’s van een onbestuurbare zorgmoloch, waar zorgverzekeraars nauwelijks mee kunnen onderhandelen.
Een eventuele sluiting zou betekenen dat de grootste ziekenhuisfusie van Nederland ooit binnen elf jaar na het volledige samengaan uitmondt in de opheffing van een van de twee ziekenhuizen.
Dat scenario is niet in lijn met het verhaal dat is gepresenteerd aan de Amsterdamse gemeenteraad, zegt gemeenteraadslid Igor Runderkamp (PvdA). ‘Het plan was dat de spoedeisende hulp zou worden overgeheveld naar het AMC, maar dat andere specialismen juist naar het VUmc zouden worden verplaatst.’
OLVG Oost gekortwiekt
Uit het rapport blijkt ook dat het OLVG-ziekenhuis, met vestigingen in Amsterdam-Oost en Nieuw-West, fors moet afslanken. Het ziekenhuis in Oost zou zich alleen moeten richten op ‘essentieel zorgaanbod binnen de ring’ en moet naar een ‘zo beperkt als mogelijke’ omvang worden teruggebracht. Zo zouden in ieder geval de spoedeisende eerste hulp, intensive care en verloskunde moeten worden gesloten.
Amsterdammers binnen de Ring en het IJ zijn er absoluut niet bij gebaat
De sluiting van het VUmc en het afslanken van het OLVG moet volgens de plannen jaarlijks zo’n 60 miljoen euro aan zorgactiviteiten opleveren voor het BovenIJ ziekenhuis in Noord en het Amstelland in Amstelveen, zodat deze ziekenhuizen tot ‘robuuste’ locaties kunnen uitgroeien. Afgelopen oktober maakte het OLVG zelf al bekend dat de komende jaren zorg verplaatst zal worden.
Als de plannen doorgang vinden, dan is er in 2035 binnen de ringweg A10 alleen nog een spoedeisende eerste hulp in Amsterdam-Noord. Zorgelijk, vindt raadslid Runderkamp. ‘Amsterdammers binnen de Ring en het IJ zijn er absoluut niet bij gebaat wanneer er in dit hele gebied geen enkel ziekenhuis van enige omvang overblijft.’
Ook de VVD is kritisch over het plan, bij monde van raadslid Sietze Hylkema. De gemeenteraad mag ‘helaas’ niet beslissen over fusies en sluitingen, zegt hij. ‘Maar we maken ons ernstige zorgen over de bereikbaarheid en kwaliteit van de acute zorg als dit plan doorgaat.’
‘Lastige discussie’
Het adviesbureau beschrijft in het rapport een ‘gezamenlijke visie’ om de oplopende personeelstekorten te tackelen, de financiële gezondheid van alle ziekenhuizen in de regio Amsterdam te verbeteren en nieuwbouwplannen te coördineren. Ook moet het hoofd worden geboden aan private klinieken, zogenoemde ‘zelfstandige behandelcentra’ (ZBC).
De bestuurders voorzien nog een reeks pittige gesprekken voordat het plan kan worden uitgevoerd. Zo valt in het rapport te lezen dat er een ‘lastige discussie met de stad’ in het verschiet ligt en er verdere afstemming met de zorgverzekeraars nodig is. De gemeente blijkt inderdaad nog niet bij de plannen betrokken te zijn en wil pas reageren als er ‘een concreet voorstel ligt’, laat een woordvoerder weten.
De betrokken ziekenhuizen en de zorgverzekeraars laten gezamenlijk weten dat de ‘geschetste scenario’s’ nog ‘op haalbaarheid moeten worden getoetst’. Op dit moment zou er nog geen sprake zijn van concrete besluitvorming.
De ondernemingsraden van het Amsterdam UMC en het OLVG reageerden niet op vragen.