Door: Marten Nauta

Op het stuk spoor van 4,3 kilometer lang mogen treinen in plaats van de gebruikelijke 130 kilometer per uur tijdelijk niet harder rijden dan 80 kilometer per uur. ‘Dat komt doordat de ondergrond van de spoorbaan niet stabiel is’, laat ProRail weten. ‘Op de locatie van de snelheidsbeperking is sprake van een hoge grondwaterstand. Daarnaast hebben we te maken met een hoge veenlaag. Die combinatie zorgt voor een golvende beweging wanneer er met hoge snelheden wordt gereden.’

‘Bij een snelheid van 80 kilometer per uur kan het treinverkeer veilig blijven plaatsvinden’, benadrukt ProRail. De gevolgen zijn desondanks groot: de spoorbaan op de betreffende locatie moet uiteindelijk verwijderd worden. Daarna heeft de ondergrond tijd nodig om goed in te klinken voordat het spoor weer kan worden opgebouwd.

Over twee jaar opgelost
Al met al leidt de situatie tot een groot project in een tijd dat ProRail sowieso al veel onderhoud pleegt op spoor in heel Nederland. Reizigers moeten daarom jarenlang rekening houden met vertraging tussen Groningen en Leeuwarden, zegt de spoorbeheerder. Die verwacht dat het probleem begin 2028 is opgelost: over ruim twee jaar dus. ‘De markt voor dergelijke projecten is beperkt. Ook moet ProRail overeenstemming bereiken met de vervoerder (Arriva, red.) over de lange periode dat er geen treinen kunnen rijden op het traject.’

Minuutje extra
Arriva raadt reizigers aan hun reis kort voor vertrek via een reisplanner te plannen. De extra reistijd bedraagt ongeveer een minuut. De sneltrein van Leeuwarden naar Groningen vertrekt daarom momenteel een minuut eerder. ‘Dit is verwerkt in de dienstregeling en zichtbaar in alle reisplanners. En dit past ook bij de aansluitingen. Voor de andere (stop)treinen hebben we de tijden niet aangepast want dan worden aansluiting(en) op andere treinen krapper’, zegt een woordvoerder van Arriva.

Een minuut extra reistijd lijkt misschien niet veel, maar kan wel tot vervelende situaties leiden als mensen in Leeuwarden of Groningen willen overstappen op een andere trein. Een minuut meer of minder kan het verschil maken tussen een trein wel of niet halen. En daardoor kan je totale reistijd zomaar met een halfuur of een uur oplopen.

Meer vertraging door enkelspoor
De kans daarop wordt vergroot als treinen door andere redenen vertraging oplopen. De afgelopen week was dat het geval. ‘Het jaargetijde helpt daarbij niet: zo nu en dan zijn er gladde sporen en is er mistig weer. Daar passen we onze snelheid op aan’, zegt de Arriva-woordvoerder. 

‘Als er vertraging ontstaat is het lastig om die op het traject Leeuwarden-Groningen snel te herstellen.’ Treinen moeten elkaar op specifieke punten kruisen omdat er tussen Groningen en Leeuwarden op sommige plekken enkelspoor ligt. ‘Als dat door vertraging niet op tijd kan, loopt de vertraging verder op en kan deze langer doorwerken in de dienstregeling.’

Niet de enige problemen op het spoor
Het zijn niet de enige problemen op het spoor in Noord-Nederland. Ook tussen de stations Groningen Noord en Sauwerd zijn momenteel problemen. Daar zijn betonnen dwarsliggers kapot, waardoor al het treinverkeer tussen beide stations over één spoor moet. Ook dat zorgt voor enkele minuten vertraging. Dit probleem wordt volgende week opgelost: dan rijden er twee dagen geen treinen tussen Groningen Noord en Delfzijl/Eemshaven. Na die twee dagen rijden de treinen weer als normaal.

Lees ook:
– Vanaf zaterdag werk aan spoor richting Noord-Groningen, ook gevolg voor autoverkeer