Raadslid Marianne Schouten uit Enschede wordt de komende maanden, tot aan de gemeenteraadsverkiezingen op 18 maart, 500 euro gekort op haar maandelijkse vergoeding als zij niet bij raadsvergaderingen verschijnt. Schouten, die sinds haar gedwongen vertrek uit de GroenLinks-fractie zelfstandig raadslid is, kondigde begin dit jaar een ‘klimaatstaking’ af. Een meerderheid van de gemeenteraad vindt dat ze daardoor haar kiezers verloochent en stemde maandagavond voor een sanctie.
Bijzonder mag de sanctie worden genoemd. Het komt niet vaak voor dat raadsleden een collega in de portemonnee pakken, omdat zij vinden dat deze zijn of haar volksvertegenwoordigende taak niet goed vervult. “Dit is een signaal naar inwoners, hoe met hun stem wordt omgegaan”, aldus Rachel Denneboom (VVD), die samen met Mart van Lagen (CDA) en Barry Overink (BBE) het initiatief nam voor het voorstel.
1797 stemmen
Dat ‘signaal’ roept automatisch de vraag op in hoeverre die betreffende inwoners aanstoot nemen aan de staking. In 2022 vergaarde Marianne Schouten, als nummer drie op de kieslijst van GroenLinks, maar liefst 1797 stemmen. Van alle 39 huidige raadsleden kreeg alléén toenmalig CDA-lijsttrekker Ton ten Vergert meer voorkeursstemmen.
Lees ook
Enschedees raadslid denkt niet aan terugkeer van ‘klimaatstaking’ onder financiële druk van collega’s: ‘Het is onmacht en angst’
Schouten kondigde begin maart een ‘klimaatstaking’ aan, omdat het college weigert een klimaatcrisis te erkennen en zij ‘op deze wijze niet langer kan en wil werken als raadslid’. Ze verscheen daarna nog bij één raadsvergadering, maar is inmiddels al een half jaar afwezig.
‘Onnodig grievend’
Bijval voor Schouten is er ook. Het korten op de vergoeding duurt tot de verkiezingen in maart. In december en januari is er nog één raadsvergadering en in februari zelfs niets. De laatste vergadering van deze periode is op 9 maart. “Het voelt gezien de korte periode als pesten en onnodig grievend”, aldus Herman Brouwer (EnschedeAnders), die vindt dat de raad zich niet met de inhoudelijke invulling van een collega moet bemoeien.
Lees verder onder de afbeelding.
Voorafgaand aan raadsvergaderingen zetten raadsleden een krabbel op de presentielijst.
Beeld: 1Twente/Wilco Louwes
GroenLinks, de oude partij van Schouten, stemde tegen het intrekken van de vergoeding omdat het voor hen te veel op de persoon is. De fractie ziet liever dat er met ingang van de nieuwe raadsperiode duidelijke afspraken over aanwezigheid van raadsleden worden gemaakt. Ook Groep Van Ek/Woltjer stemde tegen. Morgan Brejaart (FvD) stemde uit principe voor de sanctie, maar vindt desondanks dat de opstellers zich ‘diep moeten schamen’, omdat Schouten met naam en toenaam in het raadsvoorstel wordt genoemd. “Zelfs een zware crimineel krijg nog meer privacy.”
Mart van Lagen (CDA) zegt dat hij en de mede-indieners niet over één nacht ijs zijn gegaan en dat er contact met Schouten is gezocht voordat het voorstel is geschreven. Hij stelt dat zij zelf ‘de media’ heeft opgezocht. “Ik heb niet bedacht dat ze in staking ging.” Het voorstel werd aangenomen 31 tegen 6 stemmen. Marianne Schouten was zelf niet aanwezig.
icon_main_info_white_glyph
Geen wettelijke opkomstplicht
Er geldt geen wettelijke opkomstplicht voor raadsleden bij vergaderingen. Ook het uitbrengen van een stem is niet als verplichting in de wet vastgelegd. In een democratie is het uiteindelijk de kiezer die door te stemmen indirect een oordeel velt over hoe politici hun werk doen. Lokaal zijn er wel regels mogelijk. In Enschede wordt verwacht dat raadsleden hun stem uitbrengen en daar alleen van afzien als zij als privépersoon te veel bij het onderwerp betrokken zijn. Ook is er regel die bij ‘regelmatig verzuim’ een korting van maximaal 20 procent op de raadsvergoeding mogelijk maakt. In de praktijk komt dat neer op 500 euro per maand bij volledige afwezigheid.