Associated PressWinning van kritieke grondstoffen in China

NOS Nieuws•vandaag, 06:30

Nederland is sterk afhankelijk van China voor het importeren van acht kritieke materialen. Het Centraal Bureau voor Statistiek meldt dat het gaat om bariet, bismut, kobalt, magnesium, mangaan, strontium, tantaal en vloeispaat.

De Europese Commissie heeft meer dan dertig materialen als kritiek aangemerkt. Die zijn van groot belang voor de economie. En is er een hoog risico op verstoring van de levering.

“Het is niet ideaal om afhankelijk te zijn van een handelspartner die grondstoffen kan inzetten voor geopolitieke belangen”, zegt Marjolijn Jaarsma, econoom bij het statistiekbureau. “Zo kan China andere landen exportbeperkingen opleggen, aanleveringsketens onder druk zetten en handelspartners uitknijpen als het om deze materialen gaat.”

Honderden miljoenen euro’s

Van alle kritieke materialen importeerde Nederland vorig jaar magnesium het meest, ter waarde van 274 miljoen euro. Dat wordt gebruikt bij de productie van bijvoorbeeld elektrische voertuigen en windturbines.

De invoer van mangaan had een waarde van 178 miljoen euro, dat wordt onder andere gebruikt om staal harder te maken.

Die afhankelijkheid kan mogelijk gevolgen hebben voor bedrijven die magnesium en mangaan importeren. Dit kunnen bijvoorbeeld verpakkingsmateriaalproducenten, bouwbedrijven en metaalverwerkers zijn.

Jarenlange voorsprong

Kritieke materialen zijn niet alleen grondstoffen, maar kunnen ook onderdeel van producten zijn, zoals laptops en zonnepanelen. In 2024 importeerde Nederland voor 58,5 miljard euro aan producten uit China die deze kritieke materialen bevatten.

Een oplossing voor de afhankelijkheid ligt is er niet. “Het is lastig om alternatieven te vinden”, zegt Jaarsma. Juist omdat China een jarenlange voorsprong heeft in het zoeken en uit de grond halen van de kritieke materialen. Toch wil de EU op zoek gaan naar manieren en plekken om zelf de grondstoffen te winnen.

Jaarsma is niet optimistisch, mocht China inderdaad zijn dominante positie gebruiken om druk uit te oefenen op Europa. “Dat zou kunnen betekenen dat we ambities op energietransitie of digitalisering moeten bijstellen.”

Na China haalt Nederland de meeste kritieke materialen uit Duitsland.