De panelen over zwarte bevrijders in het bezoekerscentrum van de Amerikaanse begraafplaats in Margraten zijn niet weggehaald op direct bevel van de regering-Trump. De American Battle Monuments Commission (ABMC) haalde ze zelf uit voorzorg weg. De beheerder van gedenkplaatsen wilde voorkomen dat ze het mikpunt zouden worden van kritiek uit de hoek van de Make America Great Again-beweging en andere Republikeinen.
Dat blijkt uit een interne mailwisseling van de ABMC. Die is opgevraagd door de Jewish Telegraph Agency, een internationaal nieuwsagentschap. Na een decreet van de regering-Trump dat ageerde tegen „discriminerende gelijkheidsideologie” stuurde Charles Djou, voorzitter van de ABMC, een mail rond waarin hij de mensen binnen zijn organisatie vroeg om te kijken of er mogelijk uitingen waren die Washington tegen de haren in zouden kunnen strijken. Om die reden werd een paneel over de rol van zwarte bevrijders op en rond de begraafplaats in Margraten onderwerp van discussie. Daarop werd namelijk beschreven hoe zij binnen de oorlog ook een strijd tegen rassendiscriminatie hadden te voeren.
Lees ook
In Margraten stilstaan bij discriminatie van zwarte bevrijders past volgens de beheerder niet langer ‘in de herdenkingsmissie’
In onderlinge mails kwam verder naar voren dat het betreffende paneel oorspronkelijk geen deel uitmaakte van de expositie in het bezoekerscentrum. Dat kwam er pas na protest: Shefali Razdan Duggal, de Amerikaanse ambassadeur in Nederland ten tijde van de regering-Biden, maakte zich hard voor het vermelden van de dubbele strijd van de zwarte soldaten.
Voor de zekerheid
Na het decreet van het Witte Huis besloot de ABMC de informatie te verwijderen. „Dat paneel moet weg. Eerlijk gezegd had het nooit daar moeten zijn”, mailde Robert Dalessandro, destijds vicevoorzitter en inmiddels voorzitter van de ABMC.
Een ander paneel met een korte biografie van een zwarte soldaat mocht aanvankelijk blijven hangen, omdat het slechts om zijn militaire inspanningen draaide. Later werd het – voor de zekerheid – toch weggehaald.
NRC bracht het verwijderen in november naar buiten. De ABMC liet toen weten dat het ging om het „rouleren” van delen van de permanente tentoonstelling. Later kwam deorganisatie tegenover de NOS met een nieuwe lezing: aandacht voor de door Afro-Amerikaanse militairen gevoerde strijd om gelijkberechtiging zou niet langer passen in „de herdenkingsmissie”.
De nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Nederland Joe Popolo schreef dat de borden in Magraten niet zijn bedoeld „om een agenda te promoten die Amerika bekritiseert”.
Het verdwijnen van de panelen stuitte ondertussen op veel kritiek. In en rond de gemeente Eijsden-Margraten gingen al snel stemmen op om de zwarte bevrijders te eren met een monument buiten de begraafplaats. 34 Democratische leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden uitten in een brief aan de ABMC hun bezorgdheid over de verwijdering van panelen over zwarte bevrijders in het herdenkingscentrum van de Amerikaanse begraafplaats in Margraten. Ze vroegen om de borden terug te plaatsen.
Lees ook
Willie James is de enige zwarte Amerikaanse WOII-soldaat die nog een vermelding krijgt op de begraafplaats in Margraten – wie was hij?
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.
De journalistieke principes van NRC