„Wij zijn het volgende doelwit van Rusland”, waarschuwde Rutte. Hij voegde eraan toe: „We moeten de oorlog stoppen voordat de oorlog begint.” Over de onderhandelingen over een mogelijke wapenstilstand of een vredesakkoord was Rutte voorzichtig: „Ik ben positief”, zei hij over het beraad tussen Oekraïne, Europa en de Verenigde Staten. Maar aan de andere kant liet de secretaris-generaal weten er niet zeker van te zijn dat Rusland echt wil stoppen met het wapengekletter.
Rutte wees erop dat het Kremlin bij de invasie van zijn buurland zo’n 35.000 soldaten per maand verliest. In totaal zou Moskou al 1,1 miljoen gedode soldaten te betreuren hebben, aldus de NAVO-chef. Hij sprak over 1200 militairen per dag.
De NAVO zou vanwege die dreiging bij zichzelf te rade moeten gaan. „De veiligheid van Oekraïne is onze veiligheid”, betoogde Rutte. Hij gaf Poetin de schuld op NAVO-gebied te escaleren. De Russen zouden warenhuizen en supermarkten aanvallen, nabij de Poolse hoofdstad Warschau treinen en rails saboteren, het luchtruim boven Polen en Roemenië met drones schenden en jachtvliegtuigen boven Estland laten vliegen.
Historische les
De oud-voorman van de VVD vroeg zijn publiek in de Beierse vertegenwoordiging in de Duitse hoofdstad of ze in de toekomst Russisch willen spreken of de Duitse taal willen behouden. Want Poetin zou „historische waanbeelden hebben”.
Voormalig ambassadeur van de Bondsrepubliek Wolfgang Ischinger vroeg Rutte of er mogelijk voor Kerst een akkoord kan zijn. Daarbij zijn volgens de secretaris-generaal drie punten van groot belang: „Hoe de wederopbouw er na een vrede uitziet, de vraag van veiligheidsgaranties voor Kyiv en het territorium van Oekraïne.”
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Johann Wadephul zat naast Rutte en wees op een historische les. Toen de Duitsers de Eerste Wereldoorlog verloren en daarmee territorium kwijtraakten, bleek de democratisering na 1919 niet sterk genoeg. Na een dik decennium van instabiliteit kwamen de nazi’s aan de macht.
Toegewijd
De nederlaag en het verlies van grondgebied was voor de Republiek van Weimar een zware last, verklaarde Wadephul. Nu gaan de onderhandelingen ook over door Rusland bezette regio’s van Oekraïne in de Donbas. „Ze zeggen dat ze Donetsk moeten opgeven”, zegt de minister over een mogelijke deal. Waarom dat zo gevoelig ligt, verduidelijkt de christendemocraat met een blik op het verleden: „Wij als Europeanen begrijpen dat.”
„Ik voorzie geen terugtrekking van de Verenigde Staten”
Inmiddels investeren de Duitsers flink in de eigen defensie, zelfs het meest in heel Europa. Tot grote tevredenheid van Rutte. Hij wees erop dat hij als premier bezuinigde en samen met Berlijn lang niet aan de toenmalige NAVO-norm van twee procent voor defensie voldeed. „We betaalden niet de 3,5 procent zoals de Amerikanen, inmiddels gaan we naar vijf procent.”
Inzake de nieuwe strategie van Washington om zich van Europa af te keren, koos Rutte kalme woorden. „Nee, ik voorzie geen terugtrekking van de Verenigde Staten.” Ook bespeurde de voormalig minister-president dat de Amerikanen „compleet toegewijd” zijn aan het bondgenootschap en de veiligheid van Europa. Ze zouden het isolationisme van voor het begin van de Eerste en Tweede Wereldoorlog volgens hem niet willen herhalen.