De Tweede Kamer wil van het kabinet weten hoe het zit met de oplopende spanningen rond het mestbeleid van landbouwminister Femke Wiersma. Ook zijn er zorgen over de gevolgen van het missen van de Brusselse deadline voor het achtste actieprogramma Nitraatrichtlijn.

De Kamer daartoe heeft een formeel verzoek ingediend bij minister Wiersma en minister Robert Tieman van Infrastructuur en Waterstaat (beide van BBB) en staatssecretaris Thierry Aartsen (VVD) van hetzelfde departement.

PvdD-Kamerlid Inez Kostic startte vrijdag een zogeheten emailprocedure om van de drie bewindslieden een reactie te krijgen over de ruzie over het mestbeleid waarover de NOS donderdagavond berichtte. Een meerderheid in de Kamer steunde het verzoek.

De Kamer wil ook de voorstellen en de ambtelijke adviezen waarover de ruzie gaat boven tafel krijgen. Wiersma zou voor het achtste programma Nitraatrichtlijn plannen hebben om onder meer de bufferstroken te verkleinen. Op een concept van het actieprogramma van de minister kwam eerder al kritiek vanuit het parlement, het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en de Commissie voor de milieueffectrapportage. Het lijkt er op dat ze desondanks de versoepelingen toch wil doorvoeren.

Niet akkoord

Tieman probeerde Wiersma te overtuigen van strengere mestregels, omwille van de waterkwaliteit. Ook Aartsen, die verantwoordelijk is voor milieu, is volgens ingewijden niet akkoord gegaan met Wiersma’s voorstellen voor het nieuwe actieprogramma.

Door de ruzie in het kabinet dreigt Nederland de deadline voor het achtste actieprogramma Nitraatrichtlijn op 1 januari aanstaande te missen. De kamer wil weten wat hiervan de gevolgen zijn. De Europese Commissie kan een inbreukprocedure opstarten en Nederland uiteindelijk beboeten. Bovendien heeft uitstel ook invloed op boeren en tuinders die willen weten aan welke regels en stikstofgebruiksnormen ze zich moeten houden voor het nieuwe zaai- en pootseizoen.

Demissionair premier Dick Schoof probeerde vrijdag na de ministerraad de controverse rond het mestdossier te temperen. Volgens hem staan de partijgenoten Wiersma en Tieman ‘helemaal niet tegenover elkaar’ in de discussie over het mestbeleid. ‘Ik weet helemaal niet of er sprake is van een conflict’, reageerde Schoof tegenover het ANP. ‘Er zijn wat verschillen van opvatting. Maar dat hoort er gewoon bij.’

Duidelijkheid van deskundigen

Voor de ministerraad bleek dat Tieman en Wiersma openlijk van inzicht verschillen over het mestbeleid. De landbouwminister is ervan overtuigd dat versoepelingen van mestregels op sommige plekken kunnen, terwijl de verantwoordelijke waterminister zijn oordeel laat afhangen van technische adviezen. ‘Eerst moet er gewoon duidelijkheid komen vanuit de deskundigheid.’

Hij benadrukte tegenover de pers zijn achtergrond als waterschapsbestuurder. ‘Dus daar maak ik ook een eigenstandig besluit over.’ Wiersma is het daar niet mee eens. ‘We hebben hier al heel lang over gesproken, en mijn beeld is anders.’

De NOS citeerde uit een advies waarin ambtenaren waarschuwen dat de waterkwaliteit in bepaalde gebieden zou verslechteren met de plannen. Dat advies heeft Wiersma ook gelezen, zegt ze. ‘Maar er wordt een beeld geschetst dat ik gewoon niet herken.’

Ook BBB’er Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening is bij de gesprekken betrokken. Over de inhoud daarvan wilde ze weinig loslaten. ‘Wij zijn gewoon met elkaar in gesprek om verstandige besluiten te nemen.’ Staatssecretaris Aartsen had het over ‘intensieve gesprekken’ in het kabinet.