ANPEen pro-Palestijnse demonstratie in Rotterdam

NOS Nieuws•vandaag, 14:19

Het demissionaire kabinet heeft het wetsvoorstel klaar met een landelijk geregeld verbod op gezichtsbedekkende kleding bij demonstraties. Een meerderheid van de Kamer had hierom gevraagd.

Verder onderzoekt het kabinet een paar aanscherpingen van het demonstratierecht, zoals een aparte strafbaarstelling voor het beschadigen van cultureel erfgoed en het blokkeren van snelwegen en treinsporen.

Uit recent onderzoek, waar de politiek zelf om had gevraagd, bleek volgens de onderzoekers juist dat deze aanscherpingen niet nodig zijn. Zij keken naar de praktijk van demonstraties in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC).

97 procent geen risico

De onderzoekers benadrukken dat het beeld van veel politici niet klopt doordat vooral de demonstraties die uit de hand lopen in beeld komen. 97 procent van de demonstraties vormt geen risico voor de openbare orde en in maar 0,03 procent van de gevallen waren er meer dan tien incidenten bij een demonstratie.

Het kabinet erkent deze onderzoekscijfers. Toch is besloten dat er een signaal afgegeven moet worden, juist aan de kleine groep demonstranten die volgens het kabinet misbruik maken van het ruime demonstratierecht in Nederland.

“We hebben naar mijn smaak te vaak gezien dat demonstraties misbruikt worden om te vernielen of geweld te gebruiken tegen de politie”, zegt demissionair minister Van Oosten van Justitie. Het gaat hem ook om het gevoel van demonstranten die zich wel gedragen. “Die moeten niet gaan denken: ik blijf er maar weg.”

Van Oosten heeft de ME groen licht gegeven om te kijken of er extra bewapening nodig is. De WODC-onderzoekers gaven nog als advies mee dat politie en het OM binnen de al bestaande wetten meer mogelijkheden hebben om op te treden tegen demonstranten die de wet overtreden.

Boete of celstraf

Overtreding van het verbod op gezichtsbedekkende kleding kan leiden tot een celstraf van maximaal twee maanden of een boete van maximaal 5150 euro.

Er blijft een uitzondering gelden voor mensen die een goede reden hebben om hun gezicht te verbergen. Bijvoorbeeld demonstranten bij een ambassade die herkend kunnen worden waardoor dat land hen of hun familie in het thuisland kan aanpakken.

De aanpassing van de Wet openbare manifesties wordt nu voorgelegd aan de politie, het Openbaar Ministerie, de rechtspraak, de advocatuur en het College voor de Rechten van de Mens. Burgers kunnen de komende weken reageren op internetconsultatie.nl.

Ook burgemeesters wordt gevraagd naar hun mening. Zij hebben op dit moment de bevoegdheid om voor bepaalde demonstraties een verbod op gezichtsbedekkende kleding op te leggen. In het wetsvoorstel verandert dat in de mogelijkheid om bepaalde mensen of groepen demonstranten vrijstelling te geven.