Bij de beschieting van de vermeende drugsboot door Amerika werd één persoon gedood. Het is inmiddels de 29ste aanval in een reeks die 105 levens heeft gekost.

Verder kondigde de Amerikaanse president Donald Trump vorige week blokkades aan tegen olietankers die op de Amerikaanse sanctielijst staan en van en naar Venezuela varen. Inmiddels zijn al drie olietankers door Amerika in beslag genomen. Volgens Trump wordt ook de olie in beslag genomen: “Misschien verkopen we het, misschien houden we het.”

Deze acties blijven niet onopgemerkt bij Venezuela’s bondgenoten. China noemt het ‘een ernstige schending van het internationaal recht’ en zegt tegen alle ‘eenzijdige en illegale’ sancties te zijn. Rusland uitte ook zijn zorgen over ’toenemende escalerende acties’ die ‘de internationale scheepvaart bedreigen.’

Vanavond bespreekt de VN‑Veiligheidsraad – op verzoek van Venezuela en gesteund door Rusland en China – de situatie. Op papier is de VN-veiligheidsraad heel machtig. Het kan bindende besluiten maken, sancties opleggen en ook militair geweld autoriseren.

Maar dat er concrete maatregelen uit de vergadering komen, is zeer onwaarschijnlijk. “Resoluties die tegen Amerika zijn gericht, zullen op een veto van de VS stuiten”, zegt Amerika-deskundige Koen Petersen tegen RTL Nieuws

In deze video is de laatste Amerikaanse aanval op vermeende drugsboten te zien.

Voor zowel China als Rusland is het een kans ‘om Amerika als instabiel en onbetrouwbaar neer te zetten’, legt China-expert Sense Hofstede uit. “En China als bron van stabiliteit en verdediger van het zuiden.”

Rusland reageert scherp op de Amerikaanse escalatie, maar houdt het vooral bij woorden, zegt Ruslandkenner Hans van Koningsbrugge. “Het is vooral symbolisch, want Rusland zit tot zijn oren in een oorlog.”

Toch heeft Rusland wel baat bij het voortbestaan van Maduro’s regime in Venezuela. “Venezuela is eigenlijk een pion van Rusland in Zuid-Amerika, net als Cuba”, stelt Van Koningsbrugge. “Als Maduro valt”, waarschuwt hij, “dan is Cuba de volgende.”

Volgens Petersen heeft de VS meerdere redenen voor het conflict met Venezuela: de olie-export vanuit Venezuela naar China, de drugstoevoer naar de VS en de emigratiestroom van Venezolanen naar de VS.

Maar dat is niet het hele verhaal, zegt Petersen. “Al heeft het de grootste oliereserves ter wereld is Venezuela niet een grote speler op de oliemarkt en de toevoer van drugs uit Mexico is vele malen groter.”

Terreurorganisatie

Toch pakt Amerika groots uit: 15.000 troepen en een vloot oorlogsschepen liggen al maandenlang in het Caribisch gebied. “Je stuurt niet ’s werelds grootste vliegdekschip om drugsbootjes uit het water te schieten. Dat kan op veel efficiëntere manieren”, zegt Petersen.

Amerika’s verzet tegen het regime van de Venezolaanse president Nicolas Maduro lijkt een grote rol te spelen. “Trump heeft altijd gezegd niet uit te zijn op regime change, maar het gaat duidelijk die richting op”, stelt Petersen. Zo bestempelde hij Maduro’s regime als een terreurorganisatie en zei hij dat het ‘slim’ zou zijn als Maduro zou aftreden.

Petersen ziet in Cuba mogelijk een ander motief van Trump. In de Amerikaanse staat Florida woont een grote Cubaanse gemeenschap die fel tegen het communistisch regime in Cuba is. “Door olie‑export naar Cuba te raken, kun je twee regimes met één steen treffen”, vertelt Petersen. Dat zou voor Trump goed uit kunnen pakken bij Cubaanse kiezers.

Olie uit Venezuela

Ook China heeft belangen in Venezuela. Het land krijgt 4 procent van zijn olie uit Venezuela. Maar ook bij China speelt dat het land die belangen veelal symbolisch verdedigt. “China grijpt bijna nooit in buiten de eigen regio”, legt Hofstede uit. 

China ziet Venezuela vooral als een bondgenoot binnen de VN. “Venezuela moet daarvoor ook iets terugkrijgen”, zegt Hofstede. Dat lijkt China nu te doen door in te stemmen met Venezuela’s aanvraag voor een bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad.

Om 21.00 uur (Nederlandse tijd) komt de raad bijeen.