OPINIE – Universitair docent Marieke van Houte was verbijsterd toen de politie vorige week donderdag een tegendemonstratie op de campus labelde als ‘antifa’ en de tegendemonstranten insloot. Zeker in het licht van de recent aangenomen motie van de Tweede Kamer om antifa als terroristische organisatie aan te merken. ‘Wie is er eigenlijk niet anti-fascist?’

Update 30/09/2025, 10.00 uur. De politie bevestigt dat het woord ‘antifa’ inderdaad door een agent ter plekke is gebruikt. De agent riep met deze aanduiding de groep tegendemonstranten op te vertrekken, aldus een woordvoerder van de politie. ‘De sfeer op de plek van de demonstratie was erg grimmig, waarbij de twee aanwezige groepen ook al enigszins in elkaar overliepen.’

Ik maakte vorige week mijn (media-)debuut als terrorist.

Voor mij als wit persoon is dat een nieuwe ervaring. Bijna iets om grappen over te maken  (wie had dat gedacht!), maar ook nogal zorgwekkend.

Het zat zo: op de universiteit kwam een ultra-katholieke organisatie demonstreren tegen abortus. Deze organisatie is daarnaast tegen anti-conceptie, tegen homo-huwelijk en voor herbevolking van de eigen (witte, christelijke) samenleving. Ze droegen een soort middeleeuwse vlaggen en een doedelzak en deden zich voor als een soort kruisvaarders.

Dat roept natuurlijk weerstand op bij studenten en medewerkers – die spontaan een tegendemonstratie begonnen. Vol passie maar zonder geweld zongen we ‘Baas in eigen Buik’ (in 2025! zo retro) en ‘my body my choice‘, ‘wij zijn allemaal anti-fascisten’, ‘power to the people‘ en mijn favoriet: ‘Gay sex prevents abortion, have more gay sex‘. Ik maakte een geïmproviseerd bordje met mijn favoriete leus: “Show Some Love“.

Kartonnen bordje

Tot de politie aankondigde dat ‘de tegendemonstratie van antifa op last van de burgemeester verboden’ was (zie kaderstuk, red.) en moest stoppen. Meteen daarna werd een deel van de aanwezigen, waaronder studenten die niks met de demonstratie te maken hadden maar op weg waren naar college, zonder waarschuwing omsingeld door een grote politiemacht met twee honden. Studenten waren bang: voor arrestaties, hondenbeten en wapenstokken – een reële angst gezien het escalerende politiegeweld op de campus van het afgelopen jaar.

Tegendemonstranten met spontaan geknutselde protestborden. Foto: Johannes Fiebig

Zo ingesloten en ongerust over wat komen ging, deed ik iets wat voelde als zowel belachelijk naïef als iets wat ik wel echt moest doen. Met mijn kartonnen bordje ging ik een voor een voor de agenten die ons omsingelden staan (zie foto in De Gelderlander). Om oogcontact te maken. Aanspraak te maken op hun menselijkheid. Om te proberen te verzachten wat er stond te gebeuren.

Ik probeerde ook in gesprek te gaan met een van de agenten: ‘Mensen zijn bang, weten niet wat er aan de hand is. Ík ben bang.’ Maar de agent reageerde geagiteerd: ‘Als je bang bent, moet je hier niet zijn. Als je bang bent moet je lekker thuis op de bank gaan zitten met de poes op schoot.’

Antifa

Volgens verschillende medewerkers, die deelnamen aan of getuige waren van de tegendemonstratie, heeft de politie ter plekke omgeroepen dat “de tegendemonstratie van antifa door de burgemeester verboden” was. In de communicatie van de gemeente Nijmegen naar de politie is echter nooit sprake geweest van een antifaprotest, laat een woordvoerder van burgemeester Hubert Bruls desgevraagd aan Vox weten. Een woordvoerder van de politie kon maandagmiddag nog geen antwoord geven op de vraag wat er op straat omgeroepen is.

Hoe het afliep? Een medewerker werd door een agent met hond volstrekt onnodig geslagen en veel mensen waren enorm geschrokken en kwaad door de intimidatie en willekeur van de hele actie.

Wat nog verontrustender was, was het gebruik van het woord antifa door de politie om onze tegendemonstratie te labelen.

Het woord antifa verwijst naar anti-fascistisch, en is niet een organisatie maar een brede beweging of zelfs levensovertuiging die tegen fascisme is. Op zich een adequate term, zijn we niet allemaal anti-fascisten – als we weten dat fascisme ons de Tweede Wereldoorlog, de Holocaust en generaties aan trauma’s heeft opgeleverd?

Een anti-fascist, dat is volgens dit artikel in De Correspondent iedereen die opkomt voor de grondrechten zoals gelijke behandeling, kiesrecht, vrijheid van meningsuiting, de democratische rechtstaat, en in actie komt tegen het oprukkende fascisme dat door verdeling en ontmenselijking aan de macht probeert te komen. Wie is er eigenlijk niet anti-fascist?

Ja, eigenlijk alleen fascisten zelf. En laffe meelopers.

Foto: Johannes Fiebig

Maar de Tweede Kamer heeft op 18 september een motie aangenomen om ‘antifa’ (dat dus een overtuiging of beweging tegen fascisme is, niet een organisatie) als terroristische organisatie aan te merken. De partijen die voor deze motie stemden waren FvD, BBB, PVV, VVD, SGP, JA21. En zeven dagen later was de politie klaar om te handelen naar deze motie, die nog niet eens rechtsgeldig is.

Dus nu ben ik, in de ogen van de politiek en de politie, een terrorist. Een wending om even bij stil te staan. Het voelt bizar. Verdrietig ook. Maar het is echt zo, volgens een Tweede Kamermeerderheid.

Geuzennaam

Ik zie ook wel de mogelijkheid om het te adopteren als geuzennaam. Ben jij ook al terrorist? Samen met al die feministen, liefhebbers van gay sex en gelijke rechten, knuffelaars van de medemens en de grondwet in het algemeen en mij? En ben je bang voor het fascisme dat op ons af komt?

Ik ook.

Maar ik stel voor dat we dus níet met de poes op schoot gaan zitten wachten op wat komen gaat. Dat we ons sowieso niet laten sussen, wegsturen en monddood maken door de politie, autoriteiten en (universiteits)bestuurders, want we zien steeds opnieuw dat die zelf hard bezig zijn de opkomst van het fascisme te faciliteren.

Als we geen fascisme willen, moeten we zelf in actie komen. We moeten van de bank komen en in ieder geval gaan stemmen, op een andere partij dan VVD, BBB, PVV, JA21 of SGP. We kunnen leren van de lessen van het fascisme van de twintigste eeuw, zie dit uitstekende artikel. En we kunnen onze liefde laten zien, ieder op onze eigen manier. We zijn nodig.

Leuk dat je Vox leest! Wil je op de hoogte blijven van al het universiteitsnieuws?
Voeg de Vox-app toe aan je startscherm

Bedankt voor het toevoegen van de vox-app!