“Ik maakte een koude en zonnige wandeling in de buurt van het Gasselterveld”, zegt Miriam tegen RTL Nieuws. “Prachtig licht, bevroren kunst”, noemt ze het. Ze vond het ijshaar net van het pad af. “Het voelde echt als een geluksmoment.”
‘Moment vol ontroering’
Miriam ging wandelen en dacht bij zichzelf dat ze misschien wel ijshaar aan zou kunnen treffen. “Maar ik hoefde niet te krabben bij mijn auto, en de luchtvochtigheid moet hoog zijn voor ijshaar”, zegt ze. Veel hoop had ze dus niet, tot ze iets wits zag, een stukje van het pad af. “Het kan een zakdoekje zijn, dacht ik nog. Maar toen zag ik het. Het was een moment vol ontroering. Het was zoiets moois.”
Miriam had weleens eerder ijshaar gezien, maar niet zo prachtig als deze keer. De foto boven dit artikel is die van haar. “Ik wilde het meteen delen met de rest van Nederland. Dit moet eigenlijk heel de wereld zien.”
Op sociale media zijn veel mensen te vinden deze dagen die het fenomeen tegenkomen. Arja zag ijshaar gistermiddag in het Zwolse Bos bij Heerde, zegt ze. Hieronder haar foto:
Ook Ton en Ditta maakten een prachtig plaatje van het ijshaar, en Erno Ruchtie zag het tijdens een boswandeling in het Gelderse Niersen.
Niet alleen in Nederland komt het voor. Martijn kwam de bijzondere witte ijsdraadjes ook tegen in het bos. Hij woont in Noorwegen, net onder Oslo.
Martijn maakt vriendin jaloers
Martijn maakte, zo zegt hij zelf, ’terloops deze foto van wat klaarblijkelijk ijshaar is’. “Ik zag wel 10 tot 12 van die pluimen hangen”, zegt hij. Hij vond het mooi, maakte een paar foto’s en stuurde ze naar z’n vriendin, die natuurfotografe is. Ze reageerde met het volgende bericht: ‘Nee joh! IJshaar!!! Waar heb je dat nu weer gevonden 🥰🥰🥰’. Martijn: “Binnen haar wereld is dit echt wel een dingetje.”
Martijn vertelt dat het ijshaar op onderstaande foto wel 40 centimeter hoog was. “Mijn vriendin had het wel eens gezien, maar niet zo mooi en groot gevormd als ik nu. We gaan dus zometeen even kijken of het er nog steeds hangt.”
Baard van Koning Winter
Waarom is het ijshaar het juist nu te zien? Die vraag beantwoordde Aldert Gutter eerder dit jaar al. Hij is paddenstoelenkenner verbonden aan de Universiteit Utrecht. Gutter zelf bedacht de term ‘de baard van Koning Winter’ voor ijshaar, en sindsdien wordt het zo genoemd.
IJshaar is van december tot januari aan te treffen, zei Gutter tegen RTL Nieuws. “Je kunt het in het bos vinden op dagen dat het licht vriest, dat de luchtvochtigheid hoog is, na een periode van veel neerslag. Dus als de herfst nat is geweest.”
‘Water wordt naar buiten geperst’
Gutter zegt dat het ontstaan van ijshaar lang een raadsel is geweest, maar inmiddels is duidelijk dat het met schimmels te maken heeft. “Er is vastgesteld dat in het hout een schimmel actief is. Bij het omzetten van de stoffen ontstaat water, koolstofdioxide en een beetje warmte. Het hout bevriest daardoor niet en de schimmel blijft actief.”
“Het water wordt naar buiten geperst en omdat het buiten wel vriest, vriest het vast. Dat kleine ijspuntje groeit naar buiten, en wordt een haartje. Omdat er talloze kleine kanaaltjes in het hout zitten, krijg je zo’n snor”, vertelt Gutter.Â