“In Amerika werd de angst om vanwege ons uiterlijk te worden opgepakt door de immigratiepolitie ICE steeds groter. Nu we in Nederland wonen, voelen we ons eindelijk veilig”, zegt de 38-jarige Jolissa Acosta. Samen met haar echtgenoot en dochter is ze in november naar Nederland verhuisd.
Angstaanjagend voor Latino’s
Aanleiding voor het vertrek was het beleid van Trump, legt Jolissa’s echtgenoot Daniel uit: “Voor ons als Latino’s is de situatie angstaanjagend. Sinds het aantreden van president Trump kregen we steeds meer te maken met openlijk racistische en haatdragende confrontaties.”
De familie Acosta is blij met de veiligheid in Nederland.
De Acosta’s vertrokken naar Nederland met een speciaal visum waarbij Amerikanen twee jaar de tijd krijgen om een succesvol bedrijf in Nederland te starten, een zogenoemd DAFT-visum. Ze wonen hier nu iets meer dan een maand – echte vrienden hebben ze nog niet. “Er zijn zeker momenten waarop je je afvraagt waarom we hieraan zijn begonnen. Vooral op de dag dat in Amerika Thanksgiving werd gevierd, realiseerden we ons hoe ver we van iedereen vandaan zijn”, zegt Daniel.
Toch zijn ze blij dat ze zijn verhuisd: “Als ik zie hoe de kinderen hier samen zorgeloos op straat spelen, kan ik me voor de toekomst van onze dochter niets anders wensen”, zegt Jolissa.
Lees ook Cashen op migranten (en ontmoedigen): Amerikanen willen ton per jaar voor werkvisum
Het afgelopen jaar vroegen ongeveer 7000 Amerikanen een verblijfsvergunning aan in Nederland, laat de Nederlandse immigratiedienst (IND) weten. Opvallend is dat het aantal aanvragen voor het DAFT-visum, een speciaal visum voor Amerikaanse ondernemers, in drie jaar tijd is verdubbeld.
Politieke redenen
Er zijn geen exacte cijfers over de motieven, maar verschillende immigratieadvocaten vertellen aan RTL Nieuws dat duizenden Amerikanen overwegen naar Europa te verhuizen om politieke redenen, zoals het toegenomen antisemitisme en bezorgdheid over de democratie in de VS. Sommigen vragen eerst een werkvisum aan, anderen proberen meteen een Europees paspoort te krijgen.
Tegelijkertijd staan de verhuisdozen nog niet overal in de hal, legt correspondent Erik Mouthaan uit: “Mensen zien het krijgen van een Europees paspoort vooral als een mogelijke vluchtroute, een uitweg voor het geval er in de VS bijvoorbeeld een dictatuur ontstaat of hun minderheidsgroep niet in vrijheid kan leven.”
Mouthaan spreekt van een opmerkelijk migratiepatroon: “Eeuwenlang kwamen mensen juist naar de VS om in vrijheid te leven en nu zie je twijfel ontstaan over die ‘American Dream’.”
Correspondent Erik Mouthaan vertelt hoe het Amerikaanse volk naar de eerste regeringsperiode van Trump kijkt. Die beelden zie je hier:
Ook Pim (achternaam bij de redactie bekend) is steeds vaker bezig met een vertrek uit de VS. Ze is in Nederland geboren, maar woont inmiddels al 41 jaar in New York: “Ik heb het hier goed naar mijn zin, met mijn familie en vrienden dicht bij me.”
Pim ziet als transvrouw rechten verdwijnen
Maar Pim voelt zich niet langer veilig in de VS. Ze begon een aantal jaar geleden namelijk aan haar transitie van man tot vrouw: “Als Trump net zo achter transpersonen aangaat als hij nu al doet met illegale immigranten, dan wordt een terugkeer naar Nederland voor mij steeds waarschijnlijker.”
Dus is ze vast begonnen met het opkrikken van haar Nederlands. “Elke kans die ik krijg om mijn Nederlands te oefenen, grijp ik aan”, zegt ze. Ze leest Nederlandse boeken en probeert zo vaak mogelijk Nederlands te praten.
Zomaar terug verhuizen naar Nederland is niet zo makkelijk, hoewel ze in Nederland is geboren: “Toen ik op mijn negentiende Amerikaans staatsburger werd, moest ik mijn Nederlandse paspoort inleveren.” Een nieuw Nederlands paspoort aanvragen en haar Amerikaanse paspoort inleveren voelt voor haar nu nog te vroeg.
Tracy in haar jongere jaren.
Tracy Powell-Rudy woont al haar hele leven in Amerika. Haar familie komt uit Duitsland, maar ontvluchtte dat land om aan de Holocaust te ontkomen. Nu probeert ze toch weer een Duits paspoort te krijgen.
Tracy wil snel naar Europa kunnen vluchten
“Ik maak me zorgen over de toename van antisemitisme in de VS. Een Europees paspoort geeft mij de geruststelling dat ik de mogelijkheid heb om Amerika snel te verlaten, al hoop ik dat dit nooit nodig zal zijn.”
Het Duitse paspoort van haar vader en grootouders werd hun toen ontnomen, iets wat ook gebeurde bij andere Joodse mensen die naar het buitenland vluchtten. Sinds een aantal jaar kunnen familieleden van gevluchte Joodse mensen staatsburgerschap aanvragen in Duitsland. Dit wordt ook wel ‘Wiedergutmachungseinbürgerung’ genoemd: het herstellen van staatsburgerschap als vorm van excuses.
.jpg)
Tracy wil snel naar Europa vluchten. Duits paspoort
Wie tussen 1933 en 1945 vanwege ‘ras’, politieke of religieuze overtuiging zijn of haar Duitse nationaliteit verloor, heeft volgens de Duitse wet recht op genoegdoening en daarmee op herstel van het Duitse staatsburgerschap. Sinds 2021 is deze wet ook uitgebreid naar familieleden van vluchtelingen. Het Leo Baeck Institute, een Duits-Joods onderzoekscentrum en archief in New York, helpt bij dit proces.
“Familieleden weten vaak al dat hun ouders of grootouders tijdens de Tweede Wereldoorlog moesten vluchten. Hier in het archief zoeken wij voor hen naar bewijsmateriaal van die vlucht”, legt archivist Michael Simonson uit.
Sinds de start van Donald Trumps tweede termijn ziet Simonson het aantal aanvragen sterk toenemen. Ook het Duitse consulaat in New York meldt een stijging: vergeleken met drie jaar geleden is het aantal aanvragen voor een Duits paspoort meer dan verdubbeld tot 1650.
In deze video zie je hoe Naomi Karp haar Duitse paspoort bemachtigde voor een mogelijk vertrek naar Europa: