AFPDonald Trump met zijn vrouw Melania Trump.
2025 gaat de geschiedenis in als het jaar dat Amerika radicaal veranderde. Nu president Trump weer aan de macht is, gaan heilige huisjes omver en geopolitieke verhoudingen op de schop. Tot vreugde van zijn fans en tot afschuw van zijn critici. Nieuwsuur spreekt drie Nederlanders die zich diep verbonden voelen met Amerika.
Ze herkennen ‘hun’ land nauwelijks terug. Dat maakt ze angstig, verdrietig en boos.
De boosheid, de haat, de corruptie… Ik vind het niet te verteren.
Tracy Metz
Op 20 januari werd Trump beëdigd. “De Gouden Eeuw van Amerika begint nu”, zei hij toen. Wat volgde zijn twaalf maanden van opzienbarende gebeurtenissen en beleid.
Zo ruziede hij openlijk met de Oekraïense president Zelensky, beteugelde hij kritische media, legde hij een bom onder de wereldhandel door forse importheffingen in te voeren en liet hij militair machtsvertoon zien in binnen- en buitenland. De relatie met Europa, jarenlang een trouwe bondgenoot, is zwaar onder druk komen te staan.
Trump-aanhangers wijzen erop dat de president immigratie beperkte, een streep zette door diversiteitsbeleid en bijdroeg aan een staakt-het-vuren in Gaza. Maar er is ook een grote groep Amerikanen die zich zorgen maken over de radicale veranderingen. Veel Nederlanders met Amerikaanse roots horen bij die laatste groep.
‘Boos, gekwetst en verdrietig’
Zo ook Tracy Metz. Ze is journalist, geboren in Californië, en leidde jarenlang het John Adams Institute, dat de cultuurband tussen Amerika en Nederland levend wil houden. “De liefde is uit. Kennelijk zijn we geen vriendjes meer.”
Het doet Metz pijn dat Trump zijn pijlen richt op Europa. “We worden gewoon voor de bus gegooid. Heel veel mensen zijn net als ik boos, gekwetst en verdrietig over het verlies van tachtig jaar warme relatie waarbij we altijd dachten dat we er voor elkaar waren.”
NieuwsuurTracy Metz heeft zowel de Amerikaanse als de Nederlandse nationaliteit.
Toen Metz opgroeide, zag ze het naoorlogse Amerika als “een land van optimisme, vooruitgang en vernieuwing”. Qua wetenschap, technologie en ook cultureel: de populairste muziek en films zijn traditiegetrouw van Amerikaanse makelij. “Al het goede leek uit Amerika te komen. Het is een beetje wennen dat dat niet meer zo is.”
De in 2025 ingezette koerswijzigingen zouden wel eens lang kunnen duren, denkt Metz. “Ik ben bang dat het meer is dan een rimpeling, omdat het Trump gelukt is om al binnen een jaar de bijl aan de wortel van zo veel instituties te leggen.”
“Wat ik nu zie gebeuren raakt mij, maar ook mijn land, recht in het hart. Hoe snel het is gegaan, de boosheid, de haat, de corruptie… Ik vind het niet te verteren. En daarmee voel ik een zekere machteloosheid. Het voelt voor mij als een soort rouwproces.”
‘Het land is totaal kapot’
Machteloos is ook het woord dat Marcel Hulst in de mond neemt. Als singer-songwriter haalt hij al jaren inspiratie uit Amerika, zijn geliefde land. Afgelopen jaar bekoelde die liefde. “Het land wordt overgenomen door een stel maffiabendes. Dat doet pijn.”
Als kind luisterde Hulst naar Nirvana, het vlaggenschip van de muziekscene van Seattle. “Ik beschouw dat als mijn geboortegrond.” Jarenlang adviseerde hij vrienden en kennissen door Amerika te reizen. “Maar nu denk ik: potverdomme, ik ben erin gestonken. Het land is totaal kapot. Ik voel me een beetje bedrogen.”
NieuwsuurMuzikant Marcel Hulst is van kinds af aan groot fan van Amerika en beschouwt het land als zijn tweede thuis.
Ook voor Hulst was Amerika een land van “ongekende mogelijkheden”. “Dat is echt voorbij nu. Ik denk dat dit een enorme dip is en dat we decennia nodig hebben om hier uit te komen. Maar ik hou me vast aan het idee waarmee ik opgegroeid ben: dat Amerika zo veerkrachtig is dat het er altijd bovenop komt.”
‘Desintegratie van de samenleving’
Tot slot maakt ook Amerika-kenner Frans Verhagen zich zorgen. Hij schreef meerdere boeken over het land en zijn vrouw en kinderen zijn Amerikaans.
Verhagen verwachtte al dat het tweede Trump-tijdperk hectisch zou worden. “Maar er gebeuren dingen waarvan ik denk: poeh, dat had ik niet gedacht. Er is een soort desintegratie van de samenleving gaande die heel zorgwekkend en angstwekkend is.”
NieuwsuurFrans Verhagen was correspondent in Amerika en schrijft nog altijd veel over het land.
De schrijver wil voorzichtig zijn met oordelen over Trump. “Maar het land heeft zo veel moeite met zichzelf. Het is vervelend te zien dat een land waarvan je houdt door zo’n moeilijke tijd gaat.”
‘Dit is mijn Amerika niet meer’, zeggen sommige Trump-tegenstanders. Maar Verhagen vindt die uitspraak “nogal egocentrisch”. “Alsof jouw Amerika ook het echte Amerika zou moeten zijn. Als Amerika even wat anders doet dan wat jij dacht dat het zou moeten doen, dan is het opeens niet meer jouw Amerika? Kom op.”
Verhagen is niet van plan te stoppen met schrijven over het land. “Misschien moet ik zeggen dat ik een verkeerd beeld had van Amerika. Of dat ik onze relatie moet oppeppen. Misschien moeten Amerika en ik naar de therapeut om eens te overleggen hoe we verder moeten.”