De 32-jarige Ikhlas Al-Taweel woonde gedwongen in een gebouw dat eerder werd gebombardeerd en eigenlijk gesloopt moest worden. Ze komt uit Gaza-Stad, maar raakte ontheemd en woont nu met haar vier kinderen in Deir al-Balah. “We konden nergens anders heen”, vertelt ze. “Als we in een tent zouden gaan zitten zonder dekens of warmtebron, zouden mijn kinderen doodvriezen.”
Beschadigde huizen of gammele tenten
Twee weken geleden stortte het gebouw plotseling in. Een betonnen plaat viel op haar rug, waardoor ze een gedeeltelijke verlamming opliep. “Op dat moment verloor ik al het gevoel in mijn onderlichaam. Ik werd met spoed naar het ziekenhuis gebracht”, zegt ze. “Vier uur later onderging ik een spoedoperatie vanwege een gebroken wervel.”
De humanitaire situatie van Gazanen verslechtert met de dag en de winter gooit er nog een schepje bovenop. Volgens de Euro-Mediterranean Human Rights Monitor verblijven duizenden gezinnen noodgedwongen in zwaar beschadigde huizen of gammele tenten die nauwelijks bescherming bieden tegen kou en regen. Met de komst van de winter dreigen honderden gebouwen in te storten.
Volgens Mahmoud Bassal, directeur van de Civil Defence in Gaza, worden er geen dekens, tijdelijke wooneenheden of andere middelen toegelaten tot de Gazastrook. “Daardoor zoeken mensen hun toevlucht in gebouwen die op instorten staan, wat in veel gevallen levensgevaarlijk is.”
Volgens Midden-Oostendeskundige Maurits Berger is ‘het onthouden van voedsel en basisbehoeften, zeker onder deze weersomstandigheden, zonder twijfel een oorlogswapen’. “In die zin is de oorlog in Gaza niet gestopt”, voegt hij toe.
Volstrekt onduidelijk
Inmiddels gaan de vredesbesprekingen door. Netanyahu en Trump spreken vandaag over de tweede fase van Trumps vredesplan voor Gaza. De speciale gezant van Trump, Steve Witkoff, en diens schoonzoon Jared Kushner voerden de afgelopen weken intensief overleg met Egypte, Qatar en Turkije om die fase concreter uit te werken. Het Witte Huis wil zo snel mogelijk duidelijkheid geven over de vervolgstappen.
Toch lijkt Netanyahu de voortgang te vertragen. Er is voortdurend onenigheid over praktische kwesties, zoals het openen van de grens met Egypte en de toelating van humanitaire hulp.
De eerste fase van het vredesplan, waarmee Israël en Hamas in oktober instemden, was relatief overzichtelijk: de vrijlating van Israëlische gijzelaars en Palestijnse gevangenen, een gedeeltelijke terugtrekking van het Israëlische leger en meer humanitaire hulp.
De tweede fase is vager en omvat onder meer de ontwapening van Hamas, verdere Israëlische terugtrekking, de vorming van een Palestijnse interim-regering en de inzet van een internationale stabilisatiemacht.
Of het Trump lukt om die tweede fase op gang te brengen, is volgens Berger onzeker. Dat komt mede doordat de eerste fase volgens Netanyahu nog niet volledig is afgerond: één lichaam van een Israëlische gijzelaar is nog niet door Hamas overgedragen, wat wel zou moeten volgens het akkoord. “De verschillende fases van het plan zijn volstrekt onduidelijk”, zegt Berger. “Israël is degene die uiteindelijk interpreteert wat ermee wordt bedoeld.”
‘Stille oorlog’
De gevolgen van de vertraging zijn inmiddels groot voor de bevolking van Gaza. Alleen deze maand al kwamen volgens de Monitor achttien burgers om het leven door instortende gebouwen, sinds oktober zijn vijftig instortingen geregistreerd.
Bassal noemt de situatie een ‘stille oorlog’. “Honderdduizenden mensen staan er alleen voor, blootgesteld aan kou en regen. De situatie is erger dan wat een mens kan verdragen.”
Deze moeder verloor haar baby door noodweer in Gaza: