Pro Shots

NOS Voetbal•vandaag, 06:00

  • Frank Hettinga

    redacteur voetbal

  • Frank Hettinga

    redacteur voetbal

John Heitinga wilde lef tonen tegen Marseille, maar in plaats daarvan kreeg Ajax les in Champions League-voetbal: 4-0. De beginnende trainer sprak na de naïeve nederlaag nog wel de hoop uit dat zijn ploeg naar het niveau van het Europese toernooi toe kan groeien.

Voorlopig lijkt die wens een utopie, een luchtkasteel. Niet alleen vanwege Heitinga’s positie, die in aanloop naar het eredivisieduel met Sparta Rotterdam vanavond al flink ter discussie staat. Maar ook gezien de nieuwe financiële werkelijkheid bij Ajax. Een dag voor de vernedering in Zuid-Frankrijk maakte de Amsterdamse club donkerrode cijfers bekend: een verlies van 37,3 miljoen euro.

Dat is vooral te wijten aan zeer tegenvallende opbrengsten uit transfers. In de seizoenen 2022-2024 heeft Ajax volgens website Transfermarkt.nl voor zo’n 223 miljoen euro geïnvesteerd in 25 spelers. En tot nog toe heeft de club niet één van deze voetballers met een forse, laat staan mooie winst verkocht.

Sparta Rotterdam-Ajax bij de NOS

Zaterdag spelen Sparta Rotterdam en Ajax tegen elkaar op Het Kasteel. De wedstrijd is om 16.30 uur te volgen via een liveblog op NOS.nl en in de NOS-app, maar ook via Langs de Lijn op NPO Radio 1.

Van het duel komt zo snel mogelijk een samenvatting online en om 22.30 uur is die ook te zien op NPO 1.

En van die 25 namen stonden alleen Mika Godts (1 miljoen) en Owen Wijndal (10 miljoen) tegen Marseille in de basis. Verder zaten verdedigers Josip Sutalo (20,5 miljoen) en Anton Gaaei (4,5 miljoen) op de bank. De rest is veelal tegen verliezen van de hand gedaan.

Onvoldoende opgevangen

Ajax was afgelopen seizoen al genoodzaakt om de begroting flink af te slanken, naar een budget dat past bij voetbal in de Europa League. En dus met minder dure spelers, tegen lagere salarissen ook. Na een interne reorganisatie raakten bovendien tientallen personeelsleden hun baan kwijt.

“Het is heel uitdagend om de selectie voor volgend seizoen te versterken”, kondigde technisch directeur Alex Kroes vlak voor de zomer aan. En dat is gebleken. Ajax kent een onevenwichtig elftal. Het vertrek van aanvoerder Jordan Henderson en het grote talent Jorrel Hato is onvoldoende opgevangen.

‘Onmogelijke opdracht Heitinga bij Ajax, kijk naar Beuker en Kroes’

In de nieuwe realiteit vist de club in een andere vijver van talent, van Europa League- of zelfs Conference League-niveau, van spelers die geen interesse genieten van grote Europese clubs. Voetballers van een Spaanse degradant bijvoorbeeld, Raúl Moro en Lucas Rosa.

Alsnog betaalde Ajax deze zomer stevige bedragen. Dankzij de komst van Moro, Oscar Gloukh, Ko Itakura, Kasper Dolberg, Vitezslav Jaros en James McConnell tikte de club bijna 50 miljoen euro aan op de transfermarkt.

Zoekende Heitinga

De aanstelling van een gelauwerde en vooral dure coach zat er ondertussen niet in. En dus kwam Kroes uit bij een kind van de club, maar bovenal een onervaren hoofdtrainer: Heitinga. De oud-verdediger stond in 2023 ook al interim aan het roer, maar werd toen te licht bevonden door directeur Sven Mislintat.

In zijn tweede periode is Heitinga vooral zoekende. De 41-jarige coach gebruikte dit seizoen al 22 verschillende basisspelers, meer dan elke andere eredivisietrainer. Aanvoerder Davy Klaassen gaf afgelopen weekend toe de structuur in het spel te missen.

ANP

Heitinga staat aanvallend voetbal voor, maar ondertussen losten degradatiekandidaten als Telstar en NAC Breda meer schoten in de Johan Cruijff Arena dan Ajax zelf. Ondanks een makkelijk programma – op PSV na – bedraagt de achterstand op koploper Feyenoord al 5 punten.

En nee, het is niet gek dat Ajax kansloos heeft verloren van Internazionale en Marseille, maar het bleek in feite zelfmoord om met een Europa League-elftal in de Champions League hoog druk te zetten. Al na 26 minuten stond het 3-0 tegen Marseille, waarna de Fransen de voet van het gaspedaal haalden. Resultaat: een voorlaatste plek in de competitiefase, als nummer 35.

Richt de blik zich ook op Kroes?

Als vanzelf gaan de gedachten terug naar drie jaar geleden. Toen verloor Ajax in de Johan Cruijff Arena met 1-6 van Napoli. Het betekende het begin van het einde voor de toenmalige trainer Alfred Schreuder.

Intussen bevindt de technische directeur zich in een lastig parket. Ontslaat hij Heitinga? Dan richt de blik zich automatisch ook op hem. Kroes stelde de coach immers aan én verlangde attractiever voetbal na de afwachtende, maar realistische en vooral duidelijke tactiek van voorganger Francesco Farioli. Zonder daar échte kwaliteitsinjecties tegenover te stellen.

Getergde Heitinga houdt geloof in Ajax: ‘Of het klaar is? Nee, dat denk ik niet’

Farioli voorvoelde na het mislopen van het kampioenschap op één punt dat hij dit kunstje met een mindere selectie niet nog eens voor elkaar zou krijgen, met bovendien grotere tegenstand in de Champions League. De Italiaan vertrok en staat nu met FC Porto ongeslagen bovenaan in Portugal met negentien goals en eentje tegen.

Mocht ook Kroes in een uiterst geval zijn conclusies aan een vertrek van Heitinga verbinden, dan is Ajax in ieder geval voor een deel stuurloos. In een maand tijd besloten drie leden van de raad van commissarissen van Ajax op te stappen. Zo is het controlerend orgaan voorlopig ontmanteld. Wie houdt er dan nog toezicht op de directie? En ook: wie stelt een nieuwe trainer aan?

Met andere woorden: een vlug ontslag van Heitinga lost absoluut niet alle problemen op voor de club met een Europa League-budget, uitkomend in de Champions League.

Zelf gelooft Heitinga er nog in: “We zijn een team in opbouw. En uiteindelijk weet ik dat we het op de rit gaan krijgen, maar dat kost wel wat tijd.”