ANP

NOS Nieuws•gisteren, 10:33•Aangepast gisteren, 15:47

Het aantal bedrijven dat wacht op een zwaardere aansluiting voor stroom is in een paar maanden tijd sterk toegenomen. In april ging het nog om 11.000 bedrijven. Inmiddels wachten 14.000 bedrijven op een aansluiting. Dat blijkt uit een brief aan de Tweede Kamer van het demissionaire kabinet.

Bedrijven en huishoudens hebben steeds meer stroom nodig. Daarom zijn er, naast transformatorhuisjes en extra hoogspanningskabels, meer zware stroomaansluitingen nodig. Dat levert een wachtlijst op en ondanks eerdere maatregelen lukt het niet om die terug te dringen.

Het ministerie heeft het over extra maatregelen. Zo moeten consumenten verleid worden om op andere momenten dan ze gewend zijn hun apparaten aan- of uit te zetten. Ook moeten er vier verschillende tarieven komen waarin stroom duurder of goedkoper is.

Flexibele contracten

In april zei minister Hermans van Klimaat en Groene Groei dat ze bedrijven wil stimuleren om minder stroom te gebruiken op momenten waarop de vraag naar stroom het grootst is, de piekmomenten. Tot nu toe passen bedrijven die momenten amper aan.

Het kabinet erkent dat het niet goed lukt om bedrijven op andere momenten stroom te laten gebruiken: “Flexibele contracten blijken onvoldoende van de grond te komen”, staat in de Kamerbrief. Volgens demissionair minister Hermans moeten bedrijven en netbeheerders nog wennen aan dit “nieuwe fenomeen”.

Consument belonen

Hermans wil nu ook dat Nederlandse huishoudens en kleinere bedrijven hun energieverbruik beter gaan spreiden over de dag. “Naast slimme apparaten, communicatie en bewustwording, is een essentiële pijler het financieel belonen van het gebruik van stroom buiten de piekuren”, schrijft ze.

Dat financieel belonen zou moeten ingaan in 2028. Dan zou de consument te maken krijgen met vier prijsniveaus, afhankelijk van het moment van de dag. Ideaal zou zijn als de consument de hele dag door kan zien of stroom duurder of goedkoper is, maar voor het overzicht stellen de netbeheerders nu vier prijzen voor.

“Hiermee blijft het nettarief enerzijds voldoende begrijpelijk en anderzijds voldoende effectief om efficiënt gebruik van het net te stimuleren”, zegt Hermans. “Het belangrijkste is nu om dit nieuwe tarief zo snel mogelijk in te voeren, omdat een financiële beloning noodzakelijk is om het nieuwe systeem echt te laten werken.”

Gascentrale

Het demissionaire kabinet zegt ook dat het voorlopig niet zonder gascentrales kan. Door het weer wisselt het aanbod van zon- en windenergie continu. Energie opgewekt in gascentrales kan gebruikt worden als er minder aanbod van groene stroom is.

Hermans erkent dat dit ingaat tegen de klimaatambitie om af te stappen van fossiele brandstoffen: “Fossiele opwek met gas is geen toekomstbestendige oplossing, maar is op dit moment nodig om aansluitingen te realiseren en de voortgaande elektrificatie op gang te houden.”

Er wordt ook nog gekeken of het mogelijk is om het bestaande energienetwerk zwaarder te belasten dan tot nu toe gebeurt. Het gevaar bestaat dat dan stroom vaker uitvalt. Dat risico moeten we maar nemen, zegt Hermans vandaag in De Telegraaf: “De vraag is nu of we bereid zijn om daar een beetje op in te leveren, om daarmee meer ruimte te creëren”.