Zo krijg je je volle haardos terug: ’Eerst reanimeren’, zegt haardokter Mark

Hij mag dan een haartransplantatiekliniek voor mannen (en vrouwen) hebben, cosmetisch arts en ’haardokter’ Mark van Bracht zet een transplantatie niet als eerste maar als laatste redmiddel in bij (beginnende) kaalheid: „We gaan het haar eerst proberen te ’reanimeren’ en als dat niet lukt, dan pas komt een haartransplantatie aan de orde.”

„Haartransplantatie is bij mij niet de eerste insteek”

Dat klinkt als muziek in de oren voor degenen die kampen met haarverlies, groeiende inhammen, een steeds grotere ’landingsbaan’ of een tonsuur waar monniken jaloers op zijn. Er is dus nog hoop. „Ik zeg niet zomaar ja tegen een haartransplantatieverzoek. Ik begin met een consult waarbij ik uitleg hoe je je haar kunt verbeteren, haarverlies af kunt remmen of kunt stoppen. Haartransplantatie is bij mij dus niet de eerste insteek. Ik vind het ook geen goede eerste stap, want het haarverliesproces gaat gewoon door, dus na een transplantatie kan het zomaar zijn dat je vijf, zes, tien jaar later terug bij af bent”, legt de haardokter uit.

Schaamte of ijdelheid

Nadat Van Bracht vijftien jaar geleden zijn huisartsenpraktijk in Drachten startte, ontwikkelde hij zich in de jaren daarna tot cosmetisch arts en haarverbeteringsexpert. Tegenwoordig is hij 100 procent van zijn tijd bezig in de kliniek die annex aan de huisartsenpraktijk is verbonden. Steeds meer mannen (en ook vrouwen) weten de weg naar zijn kliniek te vinden, sommigen vanuit schaamte over hun kaalheid of haarverlies, anderen vanuit onzekerheid of juist ijdelheid.

Terug naar de baarmoeder

Om haarverlies en de typische kaalheid bij mannen te begrijpen, moeten we terug naar de baarmoeder, weet Van Bracht: „Een mannelijk embryo heeft twee weefselplaten op zijn schedeltje. De weefselplaat aan de voor- en bovenzijde heeft zwakkere haarwortels dan de weefselplaat aan de achter- en onderzijde. Ze hebben een andere oorsprong.

Op dezelfde plek kaal

Haren aan de voor- en bovenzijde zijn vaak ook dunner dan aan de achter- en onderzijde van je hoofd. Als je dan ook nog de pech hebt dat je gevoelig bent voor de invloed van testosteron, wat de haarwortels zwakker maakt, dan verlies je haar op de plek waar de haarwortels sowieso al zwakker waren. De sterkere haren blijven dan over. Dat verklaart waarom mannen vaak op dezelfde plek kaal worden.”

Kaalheid is dus bijna altijd de ’schuld’ van testosteron in combinatie met de genetische samenstelling van de huid- en haarstructuur op de schedel. Testosteron is het mannelijke geslachtshormoon. Vrouwen maken ook testosteron aan, alleen in veel lagere concentraties. Bij mannen zorgt het – als ze nog als embryo in de baarmoeder zitten – voor primaire geslachtskenmerken en in de pubertijd voor de secundaire geslachtskenmerken zoals lichaamsbeharing.

Strippenkaart

„Testosteron zorgt dus voor allerlei mooie eigenschappen maar deelt helaas ook plaagstootjes uit aan haarwortels, dat allemaal mini-orgaantjes met bloedvaten zijn. Elke keer als het hormoon langs de haarwortel komt, krimpt het een beetje. Zo’n haarwortel heeft bij wijze van spreken een strippenkaart met zo’n twee miljoen strippen. Op een gegeven moment is de haarwortel zo klein dat hij geen haar meer maakt”, legt Van Bracht het principe van kaal worden in eenvoudige bewoordingen uit.

Hij merkt daarbij op dat dit niet voor iedereen geldt, maar vooral voor personen die haarwortels hebben die gevoelig zijn voor testosteron. En dan gaat het ook alleen om de haren op die specifieke plek op de schedel, niet voor de haren op kin, borst, benen of onder de oksel. „De haren die je pas in de pubertijd krijgt zijn juist het gevolg van testosteron. Vandaar dat je dus wel eens mannen ziet die kaal zijn maar wel een baard hebben.”

Haarlotion

Oké, komt die kale(nde) man bij de haardokter. Wat staat hem dan te wachten? Mark van Bracht vertelt zijn patiënten die met haarverlies of kaalheid kampen bij de intake dat er drie opties zijn. Optie 1 is elke dag een speciale lotion op je hoofdhuid inmasseren.

„Welke lotion dat moet zijn, kun je uitzoeken met een DNA-speekseltest die wij in onze kliniek uitvoeren. Dat is echt een state-of-the-art-onderzoek. Je krijgt dan vervolgens een lotion met twee stoffen: een die je haar verbetert en een die het haarverliesproces afremt of zelfs stopt. Daar heb ik al heel mooie resultaten van gezien. Zo goed zelfs, dat ze geen transplantatie meer nodig hebben.”

Groeispurt

Optie 2 is bloed afnemen, bloedplaatjes daaruit destilleren en die trombocyten terugzetten op de hoofdhuid met haarverlies. Van Bracht: „Dat klinkt misschien bizar, maar dankzij stofjes in de bloedplaatjes krijgen de haarzakjes een enorme groeispurt. Dat resulteert dus in haarverbetering.” Ook een ’laser cap’, een soort helm met speciaal ledlicht kan de hoofdhuid en haarwortels van nieuwe energie voorzien.

Kunsthaar

Hoofdstuk 3 van het ’boek haarverbetering’ zijn de ’cosmetische trucjes’, zoals Van Bracht dat zelf noemt: een pet, een pruik, make up, tatoeages en implantatie, met eigen haar of kunsthaar. Kunsthaar? „Voor mannen die geen haar hebben om te transplanteren, kan ook kunsthaar worden gebruikt. Doen wij niet, maar gebeurt wel in Italië en Griekenland. Je kan ook baardhaar of borsthaar gebruiken om te transplanteren.”

Transplantatie met eigen haar

Haartransplantatie gebeurt in principe dus altijd met je eigen haar. Haar dat uit het gedeelte komt met de sterke wortels. „We transplanteren als het ware haren vanuit de dichte bos naar de uitgedunde of kale bos”, legt Van Bracht uit.

Dat transplanteren gaat dan als volgt. Eerst wordt het deel waar het donorhaar zit, bijna kaalgeschoren. Daarna worden de haren met haarzakje en wortel, de ’grafts’ in jargon, een voor een ’geoogst’. Vervolgens worden in het ’ontvangstgebied’ kleine sneetjes gemaakt waar het donorhaar in wordt geplaatst. Het kunnen 1000 grafts zijn, maar ook 6000, afhankelijk van de grootte van het te behandelen gebied.

Poppenhaar

Van Bracht zet de sneetjes bij de haargrens niet netjes op een lijn: „Anders komt het er heel onnatuurlijk uit te zien, dan krijg je van dat kaarsrechte poppenhaar, dat ziet er niet uit”.

De behandeling duurt zo’n beetje de hele dag. Daarna mag de patiënt weer naar huis. Nazorg is er ook: na drie dagen, twaalf weken en een jaar wordt het eindresultaat in de kliniek gecontroleerd en krijgt de patiënt adviezen mee om toekomstig haarverlies te voorkomen. „Want als je niets aan preventie doet, zal testosteron zijn werk blijven doen en verliest de persoon op termijn toch weer haar. Dat proces kun je afremmen of vertragen.”

Stoot je hoofd niet

Als de patiënt de deur na de behandeling de deur uitloopt, krijgt hij nog een waarschuwing mee: ’Pas op, stoot je hoofd niet’ staat er op het gele kaartje. Van Bracht: ,,Je hoofd stoten is nooit fijn, maar het is een ramp als je net je nieuwe, toekomstige haardos hebt gekregen. Die wil je niet ruïneren als je je auto instapt”.

Turkije

Turkije is in trek als haartransplantatielocatie. Als reden wordt vaak de lagere prijs genoemd. Van Bracht: „De behandelingen daar zijn anders dan hier in Nederland. Personeel is niet altijd medisch geschoold, de hygiëne-standaard is anders, de salarissen liggen lager, richtlijnen zijn minder streng en aan nazorg ontbreekt het ook wel eens. Turkse klinieken kunnen dus goedkopere behandelingen aanbieden.”

„En je ziet het ook wel eens aan de manier van transplanteren: kaarsrechte lijnen waardoor je zo’n poppenkapsel krijgt of weinig grafts die aanslaan waardoor de dichtheid van het haar een teleurstelling is. Het kan ook misgaan met infecties en complicaties als gevolg. Daar heb ik voorbeelden van gezien en soms komen de mislukte gevallen alsnog bij mij terecht. Goedkoop is dus niet altijd goed. Maar als mensen tevreden zijn met het resultaat, dan ben ik blij voor ze.”