Psychologische thriller

After the Hunt. Regie: Luca Guadagnino. Met: Julia Roberts, Andrew Garfield, Ayo Edebiri, Michael Stuhlbarg, Chloë Sevigny. Lengte: 139 minuten.

Als iemand zou hebben gezegd dat het scenario van After the Hunt al tien jaar in Hollywood rondzwierf en nu pas door Luca Guadagnino is verfilmd, dan zou ik het zo hebben geloofd. Er zit iets sjieks, literairs en ontwijkends in de film, dat ouderwets aandoet.

Dat komt deels omdat de hoofdpersonen zich in een academische bubbel van jewelste hebben verschanst. Het zijn allemaal filosofen en psychoanalytici aan Yale. Ze praten meer dan ze handelen. Het is alsof het hele ‘wiel van macht en privilege’ wordt rondgedraaid: filosofieprofessor Alma (Julia Roberts) is een Duitse migrant die nog steeds geen vaste aanstelling op de universiteit heeft, maar wel een echtgenoot die de rekeningen betaalt. Haar collega Hank (Andrew Garfield) heeft zich dankzij zijn begaafdheid kunnen opwerken uit een sociaaleconomisch achtergesteld milieu. PhD-student Maggie (Ayo Edebiri) is van kleur en superrijk. Voor deze drie generaties ethici is er voor elke kleurschakering een andere grijstint.

Dat komt aan het licht als er een geval van seksueel grensoverschrijdend geweld plaatsvindt op de campus, Alma partij moet kiezen en iedereen eigen motieven lijkt te hebben om te zwijgen. Niemand luistert. Iedereen oordeelt. Dat zijn spannende elementen voor een psychologische thriller. Nog voordat ze weten wat er precies aan de hand is beginnen ze al met analyseren, rationaliseren en hun hachje veilig te stellen. Maar soms heb je behoefte aan een onderzoeksjournalist of politiedetective die doorvraagt, in plaats van weer een veelbetekenende verhaal-ellips als de film de diepte in gaat. Zo is er bijvoorbeeld een terugkerend plotlijntje over een envelop die Roberts personage in de badkamer heeft verstopt. Elke keer als er even een andere verhaallijn moet worden gepauzeerd duikt die weer op.

Dat is naast die academische mores van een elite-universiteit de tweede reden dat de film wereldvreemd aandoet. Is een psychologische thriller werkelijk het beste genre voor een grote Hollywoodproductie om amper tien jaar na #MeToo te kijken naar een cultuur van systemisch machtsmisbruik, en seksueel en andere vormen van grensoverschrijdend gedrag? #MeToo als pageturner gemixt met een filosofisch traktaat?

Hollywood-epidemie

#MeToo kwam in 2017 aan het rollen doordat tientallen vrouwen zich over de seksuele misdrijven van de destijds toonaangevende en succesvolle filmproducent Harvey Weinstein uitspraken. Het bleek een Hollywood-epidemie. Weinstein zit nog steeds vast, ten gevolge van verschillende veroordelingen en zaken die nog tegen hem lopen. Zijn ondergang werd onder meer gedocumenteerd in het boek She Said (2019) van The New York Times-journalisten Jodi Kantor en Megan Twohy, die de zaak mede onderzochten. Het werd in 2022 verfilmd, met Zoe Kazan en Carey Mulligan in de hoofdrollen.

Het script van After the Hunt is echter geen tien jaar oud. Dus dat kan de reden van z’n intellectualistische toondoofheid niet zijn. Het werd pas in 2022 geschreven door de werkeloze actrice Nora Garrett. En voor ze het wist zat Guadagnino in de regisseursstoel. Dat verbaast niet, want de regisseur die bij het grote publiek doorbrak met de queer coming-of-age Call Me By Your Name (2017) zet zijn handtekening graag onder films die gaan over uit de hand gelopen machtsverhoudingen in lust en liefde. Kijk alleen al naar de twee films die hij in 2024 uitbracht. Challengers gaat over een driehoeksverhouding in de sportwereld; en de hallucinante William Burroughs-verfilming Queer volgt de schrijver terwijl die obsessief achter een ongrijpbare jongen aanzit.

Actrice Garrett beklemtoont in interviews dat After the Hunt geen autobiografisch verhaal is. Natuurlijk heeft ze in de tijd dat ze nog speelde en daarna als assistent van andere acteurs werkte vast het een en ander opgepikt, maar vergelijk After the Hunt eens met de beste #MeToo-film die er tot nu toe is gemaakt, The Assistant (2019) van Kitty Green. Die sprak tientallen mensen rondom Weinstein. Haar film zoomt met hyperfocus in op de zwijgcultuur en de enablers. De dader is een schim op de achtergrond, een vlek sperma op een bank, een stem die bevelen snauwt en waar iedereen van siddert en krimpt.

Zee van nuances

After the Hunt spreekt met al z’n slimme dialogen en filosofische verwijzingen (Arendt! Foucault! Heidegger!) primair het intellect aan. De film geniet van z’n geheimen en plottwists en gebruikt het misdrijf om een grotere cultuur van giftig gedrag neer te zetten. En dan kom je op de zeker ware, doch in de context van het onderwerp nogal vrijblijvende conclusie uit dat in iedereen een dader en een slachtoffer schuilt. The Assistant daarentegen laat je door de talloze kleine voorbeelden van micro-agressie, krenking en kleinering die het hoofdpersonage moet ondergaan, elke toeschouwer vóelen hoe alledaags en banaal (seksueel) machtsmisbruik kan beginnen.

Is After the Hunt daarmee een stap terug in de manier waarop Hollywood omgaat met z’n eigen machtscultuur? Ja en nee. De film is ook een minder geslaagde variant op Tar (2022) van Todd Field, waarin Cate Blanchett een dirigent neerzette die zowel jager als prooi was. Het was verwarrend en verfrissend om een vrouwelijke hoofdpersoon te zien die midden in de inhaalslag van gelaagde vrouwenrollen en de nasleep van #MeToo iemand speelde die moreel ambigu en ongrijpbaar is. Kwestie van serendipiteit dat After the Hunt kort daarna in productie ging. Vast en zeker met de bedoeling het gesprek over seks, macht en geweld een stap verder te brengen. Maar het is filosofie op z’n slechtst: je wordt aan het denken gezet, en daarna verlies je het zicht op het onderwerp in een zee van nuances. Als na veel meanderen het einde komt, slaan Garrett en Guadagnino nog een slap balletje over het net: ook in Hollywood zijn zonder een enkele blijk van zelf-inzicht de meeste daders en wegkijkers weer aan het werk.

Geef cadeau

Deel

Mail de redactie

NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.