Vrijwel nergens in Europa is de harde realiteit van klimaatverandering zo zichtbaar als langs de kustlijn van het Engelse Norfolk. De stijgende zeespiegel, het onvoorspelbare weer en de zachte ondergrond zorgen er al jaren voor dat de kliffen daar de snelst eroderende van Europa zijn.
Dat de strijd tegen de natuurkrachten nauwelijks te winnen valt, wordt pijnlijk duidelijk voor zeker dertig huishoudens in Hemsby. Volgens het journalistieke platform East Anglia Bylines is namelijk besloten om zeeweringen die het dorp tegen het water moeten beschermen, weg te halen.
Volgens het medium zouden de weringen gevaarlijk zijn omdat mensen erop klimmen. Daarnaast zijn er sterke twijfels over de effectiviteit ervan. De werken zouden direct achterliggende huizen weliswaar beschermen, maar mogelijk de erosie van de kliffen aan weerszijden van de zeewering juist versnellen.
Ook de aanleg van een nieuwe verdedigingslinie is uitgesloten vanwege de enorme kosten (zo’n 20 miljoen pond). De berekening is hard maar een permanente verdediging zou volgens Bylines financieel niet opwegen tegen de strategische meerwaarde. Een van de weringen die nu wordt weggehaald, is een nooddijk die in 2023 werd neergelegd om achterliggende huizen te beschermen.
In dat jaar stortte na hevige regenval en hoogwater de enige weg naar 35 huizen in het dorp in, waardoor hulpdiensten in geval van nood niet konden komen.
Nederland goed verdedigd
Ondanks dat wij aan hetzelfde water liggen, is onze kust niet het zwakste punt. Dat stelt expert in zeespiegelstijging Dick Butijn. De kustlijn van de Engelsen, met veel kalkstenen kliffen, is überhaupt anders dan de onze. Bovendien heeft Nederland een verdedigingsplan dat als sinds 1990 in werking is, en waar we nog jaren mee door kunnen, aldus de expert.
“Sinds de jaren negentig houden wij onze stranden kunstmatig breed met het opspuiten van zand. Elk jaar wordt er gekeken waar dat weer nodig is. Dat werkt goed en kost ons ‘slechts 65 miljoen’ per jaar. Dat lijkt veel maar is goedkoper dan het schadeloos stellen van onze kustbewoners. Dat zijn er met honderduizenden huishoudens aan de kust veel meer dan de Engelsen.”
Volgens Butijn hebben wij zelfs baat bij de erosie aan de overkant.
“De stroming in de Noordzee is linksdraaiend, alles wat daar erodeert en in zee stort, zorgt bij ons voor een betere verdediging.”
Toch moeten we ook hier beducht zijn voor het hoge water. Bij ons komt het gevaar alleen van achteren, van de rivieren.
“En daarom is het wel degelijk van belang om die ver in de toekomst te kijken en daar onze huidige maatregelen op aan te passen. Want de inspanningen die nodig zijn om ons land droog te houden zijn groter dan de Deltawerken en Zuiderzeewerken bij elkaar.”
Volgens het Shoreline Management Plan, dat beschrijft hoe de Britse kustlijn de komende eeuw beheerd of opgegeven zal worden, werd in 2012 voorspeld dat in 2025 minder dan vijf woningen in Hemsby verloren zouden gaan.
Dat cijfer is inmiddels bijgesteld naar 55 huizen in 2055. Volgens East Anglia Bylines zijn dertig huishoudens inmiddels benaderd om te werken aan een plan om te verkassen. Deze huishoudens dreigen hun huizen uiteindelijk aan kusterosie te verliezen.
Voor de bewoners van Hemsby, die vaak al generatieslang in het dorp wonen, is dat een bittere realiteit.
Ook het middeleeuwse plaatse Happisburgh in North Norfolk verdwijnt langzaam in zee: