De populaire afslankmiddelen Ozempic en Wegovy hebben een verrassend bijeffect. Mensen voelen zich minder dronken als ze alcohol drinken en het lijkt er zelfs op dat ze minder zin hebben om door te drinken na inname van de medicijnen.

De onderzoekers van Virginia Tech ontdekten dat deze zogeheten GLP-1-agonisten de snelheid vertragen waarmee alcohol in het bloed terechtkomt. Daardoor duurt het langer voordat de hersenen de effecten van alcohol merken. Het benevelde gevoel wordt gedempt en meer uitgesmeerd over de tijd. “Iedere drinker weet dat er een verschil is tussen een glas wijn langzaam opdrinken en een shot whisky achterover slaan”, zegt onderzoeker Alex DiFeliceantonio uit Virginia. “Beide drankjes bevatten evenveel alcohol, maar de whisky stijgt harder naar je hoofd, omdat het sneller inwerkt. Als GLP-1-medicijnen dat proces vertragen, kan dat betekenen dat mensen minder de drang voelen om te drinken.”

Alcoholisme

Meer dan de helft van de Amerikanen drinkt alcohol en een op de tien kampt met een vorm van alcoholverslaving. Chronisch overmatig drinken is gelinkt aan hoge bloeddruk, hart- en leverziekten en verschillende vormen van kanker. In januari waarschuwde de Amerikaanse inspecteur-generaal van de Gezondheidszorg nog dat alcoholgebruik de derde belangrijkste vermijdbare oorzaak van kanker is, na roken en obesitas.

De wetenschappers namen twintig proefpersonen met een BMI van boven de 30 onder de loep, van wie de helft GLP-1-medicatie gebruikte, zoals semaglutide, tirzepatide of liraglutide, en de andere helft niet. Alle deelnemers mochten voor de test niks consumeren en kregen vervolgens allemaal dezelfde snack te eten. Onder andere hun bloeddruk, hartslag en bloedglucoseniveau werd gemeten en vervolgens kregen ze precies één standaardhoeveelheid alcohol toegediend. Daarna werd hun alcoholpromillage getest en kregen de proefpersonen allerlei vragen voor de kiezen. Het verschil tussen de twee groepen was opvallend: bij mensen die GLP-1’s gebruikten steeg het alcoholpromillage langzamer en ze voelden zich minder dronken toen ze op een schaal van nul tot tien moesten aangeven hoe dronken ze zich voelden.

Geen effect op de hersenen, maar op de maag

Volgens DiFeliceantonio werken bestaande medicijnen tegen alcoholverslaving, zoals naltrexon of acamprosaat, rechtstreeks in op het centrale zenuwstelsel. GLP-1’s hebben een heel andere werking. “Als we naar onze voorlopige gegevens kijken, dan lijkt het erop dat deze middelen het drinken onderdrukken via een fysiologisch mechanisme, namelijk door de snelheid te vertragen waarmee de maag zijn inhoud leegt”, legt hij uit. Wanneer de maag trager werkt, komt alcohol geleidelijker in het bloed terecht. Dat zorgt niet alleen voor een minder snelle roes, maar kan ook betekenen dat het beloningssysteem in de hersenen minder sterk wordt geactiveerd. En dat zou het verlangen naar alcohol kunnen verminderen.

Van Reddit naar laboratorium

De aanleiding voor het onderzoek kwam niet uit het laboratorium, maar van sociale media. Gebruikers van internetplatform Reddit deelden berichten over hun ervaring met Ozempic of Wegovy. Hierbij gaven ze aan dat ze minder zin in alcohol hadden sinds ze met de medicijnen waren begonnen. Deze verhalen prikkelden de nieuwsgierigheid van het team van wijlen professor Warren Bickel, directeur van het Addiction Recovery Research Center, die het project initieerde maar in 2024 overleed. “Zijn passie voor wetenschap zat in elke druppel van dit onderzoek”, zegt hoofdonderzoeker Fatima Quddos. “Zijn visie inspireert ons nog elke dag.” Bickel had jarenlang onderzoek gedaan naar beloning en uitstel van genot, precies het mechanisme dat bij verslaving een rol speelt. “Hij vroeg zich altijd af: hoe kunnen we mensen het snelst helpen?” zegt DiFeliceantonio. “Het idee dat een relatief veilig, goedgekeurd medicijn mensen kan helpen minder te drinken, past perfect in die gedachte.”

Voorzichtig optimisme

De onderzoekers wijzen erop dat dit een kleine pilotstudie is, maar de resultaten zijn veelbelovend. Ze vormen de basis voor grotere klinische proeven die moeten uitwijzen of GLP-1’s daadwerkelijk kunnen helpen bij het verminderen van alcoholgebruik. “De verschillen tussen de groepen waren duidelijk”, zegt Quddos. “Dit onderzoek laat zien hoe een bestaand middel nieuwe hoop kan bieden aan mensen die worstelen met alcoholverslaving.”