ANPEen medewerker van een asbestsaneringsbedrijf verwijdert asbest (foto ter illustratie)

NOS Nieuws•vandaag, 09:55

Naar schatting een derde van de bedrijven die controleren of een plek goed asbestvrij gemaakt is, doet zijn werk niet goed. Dat schrijft de Nederlandse Arbeidsinspectie in een rapport. Bedrijven die deze eindinspecties doen, stellen geregeld dat er geen kankerverwekkende asbest meer is op een locatie, terwijl dat nog wel zo is. Daardoor lopen bewoners, omwonenden of bouwvakkers forse gezondheidsrisico’s.

“Bijna wekelijks treffen we wel locaties aan die zijn vrijgegeven na sanering, maar waar toch nog asbestrestanten worden gevonden”, zegt André Dompeling, projectleider asbest bij de Arbeidsinspectie.

Jaarlijks worden zo’n 80.000 asbestsaneringen gedaan bij huizen en bedrijven. Als zo’n asbestverwijderaar zijn werk heeft gedaan, is er een verplichte eindinspectie. En dat gaat nogal eens mis.

Hoe meer locaties, hoe meer er verdiend wordt

De Arbeidsinspectie, die de eindinspectie niet controleert, was getuige van een eindkeuring die niet goed werd uitgevoerd. Medewerkers zagen hoe een eindinspecteur slechts een half uur een apparaat dat asbest kan detecteren in een huis liet draaien, terwijl dat minimaal twee uur moet gebeuren. De eindinspecteur had het apparaat al in zijn auto aangezet zodat het wel twee uur had gedraaid, naar eigen zeggen omdat hij snel moest werken.

De Arbeidsinspectie vermoedt ook dat er eindbeoordelingen worden opgemaakt zonder dat een eindinspectiebedrijf op de locatie is geweest. Bij het opstellen van het eindverslag worden dan foto’s van de saneerder gebruikt. “Dat zijn milieudelicten”, aldus Dompeling.

Asbestsaneerders betalen eindbeoordelingsbedrijven voor hun inspecties. En die bedrijven willen graag snel werken, zegt Dompeling: “Hoe meer locaties je bezoekt, hoe meer er wordt verdiend.” De eindinspectiebedrijven zijn er dus bij gebaat om zoveel mogelijk locaties, zo snel mogelijk te bezoeken. Met onnauwkeurige inspecties tot gevolg.

Toezicht ontbreekt

Asbestsaneerders bepalen zelf welk bedrijf ze inschakelen voor eindinspecties. Als een eindinspectie-instelling het niet zo nauw neemt, wordt de saneerder sneller vaste klant, zegt de Arbeidsinspectie. “Dan kan de saneerder ook wat minder zorgvuldig zijn bij de sanering en bespaart ook het saneringsbedrijf op zijn kosten.”

Toezicht op deze eindinspectiebedrijven ontbreekt. De Arbeidsinspectie controleert niet of deze eindinspectiebedrijven hun werk goed doen, maar of de werknemers wel goed beschermd zijn. De Raad voor Accreditatie gaat er wel over. “Maar het lastige is dat zij wel het proces controleren, maar niet toetsen. Dat is niet de taak van de Raad voor Accreditatie.”

De Arbeidsinspectie wil dat de ministeries die hierover gaan in actie komen en bij voorkeur een onafhankelijke instelling oprichten die gaat toezien op de eindinspecties.

Asbest

Asbest was jarenlang een populair bouwmateriaal omdat het licht, goedkoop en brandveilig is. Het werd gebruikt in woningen, scholen en kantoren, en in de industrie en scheepvaart. In 1993 kwam er een totaalverbod op asbest.

Materialen van asbest zijn gevaarlijk als ze zijn beschadigd of worden verwerkt. Op dat moment komen er onzichtbaar kleine asbestvezels vrij die in de longen kunnen komen. Dat kan longkanker en buikvlieskanker veroorzaken. Meestal worden mensen er pas na 30 of 40 jaar ziek van.

Jaarlijks overlijden in Nederland tussen de 900 en 1300 mensen aan de gevolgen van kanker die is ontstaan door contact met asbest.