Jezelf beschermen, hoe ver mag dat gaan? Die vraag dringt zich meteen op tijdens het kijken van documentaire The Perfect Neighbor. De film van Geeta Gandbhir won begin dit jaar een regieprijs op filmfestival Sundance, en houdt na zijn release op Netflix afgelopen vrijdag de gemoederen alvast flink bezig.
Documentaire
The Perfect Neighbor. Regie: Geeta Gandbhir. Lengte: 97 minuten.
The Perfect Neighbor bestaat geheel uit zogeheten ‘bodycam footage’– beelden afkomstig van de minuscule cameraatjes die wetshandhavers in de Verenigde Staten op hun uniform dragen – en andere politie- en surveillanceopnames. Gandbhir kreeg ze in haar bezit omdat haar schoonzus de beste vriendin was van Ajike Owens, die in 2023 in Florida werd doodgeschoten door overbuurvrouw Susan Lorincz door een dichte deur na uit de hand gelopen ergernissen in de buurt.
Omdat de politie al een heel dossier van telefoontjes en bezoekjes aan de vrouw had opgebouwd, volgt de film in anderhalf uur de aanloop en de nasleep van de zaak. Bijna als fictie. Ging er achter haar last van spelende buurtkinderen onverholen racisme schuil? Lorincz was een van de weinige witte mensen in een multi-etnische buurt. Zal zij profiteren van de ‘Stand Your Ground’-wetten die in Florida en andere Amerikaanse staten rechtvaardigen dat mensen tegen indringers op eigen terrein vuurwapens mogen gebruiken? Wanneer eindigt zelfverdediging en begint eigenrichting?
‘Cops’
Amerika lijkt wel geobsedeerd door tv-shows over echt gebeurde misdaden en het werk van wetshandhavers. Er schuilt schijnbaar een goed te verkopen aantrekkingskracht in het systematisch als een dader zien van de ander. De serie Cops liep van 1989 tot 2024. Body Cam sinds 2018. In die series wordt van elke passant een potentiële verdachte gemaakt. Dat is niet zo anders dan hoe Lorincz haar buurtbewoners ziet.
Alsof de gebeurtenissen in de film allemaal nog niet enerverend en aangrijpend genoeg zijn, is het vooral de esthetiek van de bodycams die deze film boven zichzelf uit doet tillen. Doordat The Perfect Neighbor zich voor een groot deel in de avond afspeelt geven het weerkaatsende licht, de koplampen en zwaailichten van de politieauto’s die keer op keer tegen Lorincz komen zeggen dat de agenten liever hebben dat de kinderen op straat spelen de film een ongrijpbare atmosfeer.
Omdat de camera’s die alles registreren in het donker niet alles kunnen zien, ga je zelf des te beter kijken. Elke nieuwe technologie zorgt ervoor dat we de wereld anders gaan zien. Wat dat betreft is The Perfect Neighbor een mijlpaal, zoals Chronique d’un été dat was voor de 16mm-camera in de jaren zestig en The Blair Witch Project voor de digitale film rondom de millenniumwisseling. Surveillance is het nieuwe found footage. Hoe meer je kúnt zien, hoe meer de ethische vraag zich ook opdringt óf je alles wel wilt zien. Kinderen die live horen dat hun moeder niet meer terugkomt, het was voor mij ondraaglijk.
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.