NOSSynthetische diamant

NOS Nieuws•gisteren, 19:37

  • Laura van Megen

    correspondent China

  • Laura van Megen

    correspondent China

Synthetische diamanten zijn bezig met een opmars. Consumenten wereldwijd maken de overstap naar diamanten uit de fabriek. Soms doen ze dat vanwege de prijs, soms uit ethische overwegingen, gelet op de mensenrechtenschendingen en milieuvervuiling in de toeleveringsketen van natuurlijke diamanten.

Door de groeiende populariteit zit de sector in China in de lift. Vorige jaar was China al goed voor meer dan 60 procent van de wereldwijde synthetische diamantproductie. “Om aan de vraag te kunnen voldoen, ben ik van plan mijn productie met 200 procent uit te breiden”, zegt Feng Canjun, oprichter van diamantenproducent Jiaruifu.

De synthetische diamanten in China komen in twee vormen: sieraaddiamanten en diamantpoeder, gebruikt als slijp- en snijmiddel voor harde materialen in de industrie. Maar op industrieel diamantpoeder heeft China vorige week exportcontroles aangekondigd in de handelsoorlog met de Verenigde Staten. Die maatregelen gelden ook voor de rest van de wereld.

Gevolgen voor Europa

In industrieel diamantpoeder is China’s aandeel in de wereldproductie nog groter, zo’n 90 procent. Als de exportcontroles volgende maand ingaan zal ook de Europese industrie hierdoor in de problemen kunnen komen. Maar liefhebbers van goedkopere (synthetische) diamanten hoeven niet te vrezen, want daarop heeft China expliciet geen exportcontroles aangekondigd.

NOSDiamant uit de fabriek

Het stadje Zhecheng in Centraal-China is het hart van de synthetische diamantproductie. Het noemt zich de “diamantenstad” van het land. De juwelierszaken schieten hier als paddenstoelen uit de grond, van slechts een handjevol een paar jaar geleden naar zo’n zestig nu.

Verlovingsring

Verkoopster Meng van juwelierszaak Xingbo Diamanten ziet een enorme groei in de verkoop van synthetische sieraden de afgelopen twee jaar. Deze zaak is pas een half jaar open. “Onze voornaamste klanten komen van buiten Zhecheng, zowel uit China als uit het buitenland,” zegt ze.

Vaak komen stelletjes samen, vertelt ze verder. Ook nemen klanten wel eens een foto van een verlovingsring van een beroemdheid mee. Ze kunnen die dan namaken voor een fractie van de prijs, maar wel met een echte, synthetische diamant.

De synthetische diamanten, hier ook wel “kweekdiamanten” worden genoemd, worden getest op zuiverheid en helderheid bij het Internationaal Instituut van de Gemmologie in Shanghai en krijgen een certificaat. Elke steen krijgt een minuscule gegraveerde code waarmee je het certificaat kunt opzoeken.

NOSHet stadje Zhecheng in Centraal-China noemt zich de “diamantenstad” van het land

Pas het afgelopen decennium is de technologie ver genoeg ontwikkeld dat er synthetische diamanten als sieraden kunnen worden verkocht. Maar de geschiedenis van de productie van synthetische diamanten in Zhecheng gaat verder terug.

In de jaren 80 werd de relatie tussen de Sovjet-Unie en China zo slecht dat de Sovjet-Unie stopte met het leveren van natuurlijke diamanten. Maar die waren nodig voor de industrie. Zonder eigen diamanten in de grond was het zelf maken van synthetische de enige optie.

Westerse toegang beperken

Nu is China verreweg de grootste producent van diamantpoeder voor industrieel gebruik. China gaat de export van diamantpoeder in naam van nationale veiligheid beperken, omdat het een materiaal is dat ook kan worden gebruikt in de defensie-industrie. Zo’n 90 procent van het diamantpoeder dat de Europese Unie importeert komt uit China. Voor Amerika is dat 77 procent, volgens de United States Geological Survey.

Irina Patrahau, bij The Hague Centre for Strategic Studies gespecialiseerd in kritieke mineralen, ziet het als onderdeel van een bredere strategie om de westerse toegang tot China’s grondstoffen en materialen te beperken. “Een van de grootste gebruikers van industriële diamanten is de computerchipsector in Europa en in Amerika,” legt ze uit.

De huidige afhankelijkheid van China zal niet snel minder worden, verwacht ze, ook al zijn er producenten van diamantpoeder of vervangende materialen in Europa en in de VS. “In combinatie met restricties op zeldzame aardmetalen, bijbehorende technologie en dit diamantpoeder wordt het moeilijk voor de Europese industrie om deze uitdaging snel het hoofd te bieden,” zegt ze.

Niet hoogtechnologisch

Een diamantpoederproducent waarmee de NOS sprak in Zhecheng verbaasde zich over de Chinese maatregelen. “Het is helemaal niet hoogtechnologisch wat we hier doen. Buitenlandse landen kunnen dit snel genoeg zelf produceren.”