Het Europees Parlement heeft dinsdag een update van de EU-rijbewijsregels goedgekeurd. Deze moeten bijdragen aan de verkeersveiligheid en het aantal aanrijdingen verminderen, waar op EU-wegen nu nog jaarlijks bijna 20.000 mensen omkomen.

Nieuwe opleidingseisen

Om in aanmerking te komen voor een rijbewijs, moet een rijexamen nu kennis omvatten over dodehoekrisico’s, rijassistentiesystemen, het veilig openen van portieren en de risico’s van afleiding door telefoongebruik. Naar aanleiding van de eisen van Europarlementariërs zullen nieuwe opleidings- en exameneisen meer nadruk leggen op risicobewustzijn van voetgangers, kinderen, fietsers en andere kwetsbare weggebruikers.

Rijbewijs 15 jaar geldig

Rijbewijzen voor motoren en auto’s moeten 15 jaar geldig zijn. Lidstaten hebben de mogelijkheid om de geldigheidsduur te verkorten tot 10 jaar als een rijbewijs als nationale identiteitskaart wordt gebruikt. Rijbewijzen voor vrachtwagens en bussen worden vijf jaar geldig. EU-landen kunnen de geldigheidsduur voor bestuurders van 65 jaar of ouder verkorten om houders te verplichten tot een frequentere medische controle of opfriscursus.

Medische keuring bij eerste rijbewijs

Voordat een bestuurder in aanmerking komt voor zijn of haar eerste rijbewijs of bij een verlengingsaanvraag, moet hij of zij een medische keuring ondergaan, inclusief tests van het gezichtsvermogen en de cardiovasculaire conditie. EU-landen kunnen ervoor kiezen om de medische keuring voor automobilisten of motorrijders te vervangen door zelfbeoordelingsformulieren of andere beoordelingssystemen die op nationaal niveau zijn ontwikkeld.

Beginnende bestuurders

Voor het eerst stellen de EU-regels een proeftijd van ten minste twee jaar vast voor onervaren bestuurders. Deze bestuurders krijgen te maken met strengere regels en sancties voor rijden onder invloed van alcohol en het niet gebruiken van veiligheidsgordels of kinderzitjes. Bovendien kunnen 17-jarigen een autorijbewijs (categorie B) halen, maar tot hun 18e moeten ze onder begeleiding van een ervaren chauffeur rijden.

Mobiel rijbewijs

Volgens de nieuwe regels moet een digitaal rijbewijs, toegankelijk op een mobiele telefoon, geleidelijk het belangrijkste rijbewijs in de EU worden. De Europarlementariërs hebben echter het recht veiliggesteld dat bestuurders een fysiek rijbewijs kunnen aanvragen, dat zonder onnodige vertraging en in het algemeen binnen drie weken moet worden afgegeven.

Ontzegging rijbevoegdheid in heel Europa

Om roekeloos rijden in het buitenland te verminderen, wordt de intrekking, schorsing of beperking van een rijbewijs doorgegeven aan het EU-land dat het heeft afgegeven, om de grensoverschrijdende handhaving van sancties te waarborgen. Nationale autoriteiten moeten elkaar onverwijld informeren over beslissingen over ontzeggingen van de rijbevoegdheid met betrekking tot de zwaarste verkeersovertredingen – waaronder rijden onder invloed van alcohol of drugs, betrokkenheid bij een dodelijk verkeersongeval of te hard rijden (bijv. 50 km/u sneller rijden dan de maximumsnelheid).

Digitaal rijbewijs in 2030

EP-rapporteur voor het rijbewijs Jutta Paulus (Groenen, DE)i: “Tegen 2030 zal de nieuwe Europese rijbewijsrichtlijn een digitaal rijbewijs invoeren, terwijl burgers volledige keuzevrijheid krijgen tussen een app en een fysieke kaart. Rijopleiding zal meer elementen bevatten voor de veiligheid van voetgangers en fietsers. Vrijwilligers zoals brandweerlieden en reddingswerkers zullen gemakkelijker hulpvoertuigen kunnen besturen, terwijl nieuwe regels voor opleiding en erkenning het beroep in de transportsector aantrekkelijker en toegankelijker zullen maken. Burgers in heel Europa zullen direct profiteren van deze tastbare verbeteringen.”

EP-rapporteur voor rijontzeggingen Matteo Ricci (S&D, IT): “Vandaag is een belangrijke stap voorwaarts gezet in de verbetering van de verkeersveiligheid. Door duidelijkere en snellere criteria in te voeren voor het intrekken van rijbevoegdheden bij ernstige overtredingen, draagt ​​dit niet alleen bij aan de bescherming van verantwoordelijke bestuurders, maar ook van de hele gemeenschap. Een sterker en effectiever systeem van toezicht en handhaving zal helpen ongevallen te voorkomen en levens te redden.”

Volgende stappen

De nieuwe regels treden in werking op de 20e dag na publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie. EU-landen hebben drie jaar de tijd om deze nieuwe bepalingen in nationale wetgeving om te zetten en nog een jaar om de implementatie ervan voor te bereiden.

Achtergrond

De herziene EU-rijbewijsregels maken deel uit van een verkeersveiligheidspakket dat de Commissie in maart 2023 presenteerde en dat tot doel heeft de veiligheid voor alle weggebruikers te verbeteren en zo dicht mogelijk bij nul verkeersdoden in het EU-wegverkeer te komen tegen 2050 (“Vision Zero”).