AFP/EPA (Bewerking NOS)De Belarussische journalist Poczobut (l) en de Georgische journalist Amaglobeli (r) zitten beiden vast
NOS Nieuws•gisteren, 22:20
De Sacharovprijs, de belangrijkste mensenrechtenprijs van de Europese Unie, gaat dit jaar naar de Belarussische journalist Andrzej Poczobut en de Georgische journalist Mzia Amaglobeli. Dat heeft voorzitter Metsola van het Europees Parlement bekendgemaakt.
Beide journalisten zitten op dit moment in de gevangenis. “Zij zitten vast op basis van valse beschuldigingen, simpelweg voor het doen van hun werk en omdat ze zich uitspreken tegen onrecht”, zegt Metsola. “De moed van deze journalisten om zich uit te spreken tegen onrechtvaardigheid, zelfs achter de tralies, is een krachtig symbool van vrijheid en democratie.”
Wat is de Sacharovprijs?
De Sacharovprijs is vernoemd naar de Russische dissident Andrej Sacharov en wordt uitgereikt als steun in de rug voor individuen en organisaties die zich inzetten voor mensenrechten.
Aan de Sacharovprijs is een bedrag van 50.000 euro verbonden. Elke Europarlementariër mag een nominatie doen voor de prijs, mits er steun is van veertig leden van het parlement. De fractievoorzitters kennen de prijs uiteindelijk toe.
Verschillende laureaten, onder wie Nelson Mandela, Malala Yousafzai, Denis Mukwege en Nadia Murad, wonnen later de Nobelprijs voor de Vrede. Dat geldt ook voor de Nobelprijswinnaar van dit jaar, de Venezolaanse oppositieleider María Corina Machado. Zij kreeg vorig jaar de Sacharovprijs samen met Edmundo González Urrutia.
Posczobut werkte in Belarus voor de Poolse krant Gazeta Wyborcza. In 2023 werd hij tot acht jaar celstraf veroordeeld vanwege het “schaden van de nationale veiligheid”. Aanleiding was zijn verslaggeving in 2020 over de massademonstraties in Belarus na de verkiezingen.
President Loekasjenko claimde de overwinning in de verkiezing, maar volgens de oppositie en de internationale gemeenschap verliepen de verkiezingen niet eerlijk.
De massale protesten werden hard neergeslagen door het regime. Tienduizenden mensen werden opgepakt en onafhankelijke en kritische media werden steeds verder ontmanteld. Oppositieleider Tichanovskaja ontvluchtte het land.
Mzia Amaglobeli
De Georgische Mzia Amaglobeli werd in augustus veroordeeld tot twee jaar celstraf voor “verzet tegen, bedreiging van of geweld tegen een handhaver van de openbare orde”.
De rechtszaak tegen de journalist, die medeoprichter is van twee Georgische nieuwssites, wordt door de EU en mensenrechtenorganisaties gezien als een politieke vervolging. Ook het Europees Hof voor de Rechten van de Mens buigt zich over haar zaak.
Vooral sinds de parlementsverkiezingen eind vorig jaar staan de persvrijheid en de democratie in Georgië onder druk. Oppositiepartijen en onafhankelijke waarnemers betwisten de verkiezingswinst van regeringspartij Georgische Droom en beschuldigen de partij van fraude en kiezersintimidatie. De EU heeft de partij herhaaldelijk opgeroepen om nieuwe verkiezingen te houden.