Ze heeft al bijna een heel leven achter de rug in de ouderenzorg. En ‘in die mallemolen van het leven’ maakte Gerda de Jong-Wattel (59) uit Ens van alles mee. Haar ervaringen deelde ze jarenlang in blogs op de interne website van haar werkgever Zorggroep Oude en Nieuwe Land (ZONL). Maar nu is een deel van die verhalen verschenen in een boek: ‘Weer even dichtbij – Mooie momenten in de ouderenzorg’. Grotendeels opgetekend in de Talma Hof.

Gerda wist van kleins af aan dat ze de ouderenzorg in wilde. ‘Ik denk dat ik dat van mijn moeder heb. Die werkte in de zorg en vond bijvoorbeeld dat ik als jong meisje een keer bij de oudere buurvrouw moest slapen, omdat haar man geopereerd was. Om een oogje in het zeil te houden. Of ik liet het hondje uit van een andere buur op leeftijd.’

Op haar plek

Dat zorgen zit in haar bloed. Toen ze na de Havo op de opleiding MDGO-vz aan de Peppellaan in Emmeloord kwam, voelde ze zich dan ook meteen op haar plek. ‘Ik weet nog altijd niet zo goed waarom ik de ouderenzorg zo leuk vind. Misschien omdat het superdankbaar werk is. Je kunt er echt van betekenis zijn voor een ander, iets bijdragen.’

Noem het een roeping. Voor haar vader, die rijschool Wattel had aan de Lange Dreef, werkte ze -net als haar broers- nog wel een tijdje als rijinstructeur. ‘Dat deed ik er dan bij. Papa vond het prachtig om zijn passie voor zijn werk te delen en hoopte ook dat een van ons de zaak zou overnemen. Maar hoewel ik het ook leuk vond, het was niet wat voor altijd wilde doen.’

Eerste baan

In de Golfslag vond ze haar eerste baan als verzorgende in de ouderenzorg. In die tijd woonden er ook nog redelijk zelfstandige mensen in het Emmeloordse verzorgingshuis. ‘Tegenwoordig kom je daar pas terecht als je intensieve hulp nodig hebt. De zorg was anders, veel bewoners waren beter en konden nog meedoen aan de maatschappij en sociale activiteiten. Mijn beide opa’s zijn bijvoorbeeld nog voorzitter geweest van een cliëntenraad.’

Gerda kijkt er met warme gevoelens op terug. Al was de zorg die wel moest worden verleend destijds nog best ingewikkeld. ‘Nu heb je allerlei nieuwe technologie en middelen tot je beschikking en wordt er ook meer gedaan aan preventie. Maar toen waren een stoma, diabeteszorg en wondverzorging nog veel complexer. Ik moest als beginneling ook alles nog leren, dat maakte het extra moeilijk.’

Zwitserland

Na een jaar of zes vertrokken Gerda en haar man voor een jaar naar Zwitserland, waar ze ook in de ouderenzorg werkte. Eenmaal terug in Nederland ging ze in de Markehof aan de slag, die net werd opgestart.

Gerda stichtte ondertussen een gezin en keerde terug naar de Golfslag, waar ze avonddiensten kon draaien. ‘Dat was heel makkelijk te combineren met mijn kinderen.’ Toen die groter werden, ging ze weer terug naar de dagdiensten. En toen de Golfslag de deuren sloot, werd de Talma Hof haar standplaats. Ondertussen had ze haar mbo-diploma verpleegkunde op zak en begon ze aan haar hbo-studie.

Dorpsvoorzitter

‘Ik heb altijd van alles naast mijn werk gedaan. Ik zat in de Ondernemingsraad van ZONL, deed opleidingen en ben ook dorpsvoorzitter van Ens geweest. En ik heb altijd veel geschreven, daar houd ik ook van.’

In de jaren op de afdeling Klaverblad in de Talma Hof verzamelde Gerda allemaal verhalen, die ze eerst publiceerde op het intranet van ZONL. ‘Ik wilde mijn ervaringen delen, maar in het begin dacht ik dat niemand ze las.’

Toen ze vorig jaar even dacht dat ze haar map met verhalen kwijt was, voelde ze zich doodziek. ‘Gelukkig vond ik ze weer, maar ik wist meteen: ik moet hier een boek van maken.’

En dat deed ze. In Weer even dichtbij verzamelde Gerda 45 van haar mooiste verhalen. Uitgeverij Boekscout wilde het wel uitgeven. ‘Ik kon het bijna niet geloven.’

De dagelijkse praktijk

In de verhalen schetst de schrijfster een realistisch beeld van de dagelijkse praktijk van de ouderenzorg. Met verhalen over de rol van mantelzorgers, een meneer die in slaap valt op de duofiets, een vrouw die ongelukkig ten val kwam en haar dementerende man vroeg om de telefoon, maar haar de afstandsbediening bracht en verhalen rond afscheid en overlijden.

‘Eén verhaal gaat over een dementerende vrouw die elke dag weer rouwt om haar overleden man, omdat ze steeds vergeet dat hij dood is. Oneindig verdriet heb ik dat genoemd.’ De verhalen zijn soms emotioneel, soms grappig en soms ook reflecterend, legt Gerda uit.

‘Weer even dichtbij – Mooie momenten in de ouderenzorg’ is verkrijgbaar in de boekhandel, ISBN-nummer: 9789465285214.