„Als het niet op Strava staat, dan telt het niet.” Het is een grap die sporters onderling vaak maken: je kan dan wel opscheppen een snelle tien kilometer te hebben gerend of honderd kilometer te hebben gefietst, bewijs het maar eens.
Strava is wereldwijd een van de grootste sportapps, met naar eigen zeggen zo’n 150 miljoen gebruikers. Samen registreren zij jaarlijks miljarden gesporte kilometers. Hardlopend, op de fiets, maar ook schaatsend, roeiend of zwemmend. Na hun work-out kunnen zij zien waar ze hebben gesport, hoe snel, hoe lang, en data inzien over hun hartslag of conditiepeil. Ook kunnen vrienden een ‘kudo’, een compliment geven.
In 2023 had de app zo’n miljoen Nederlandse gebruikers, bleek uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Naast dat sporters data gebruiken om zichzelf te verbeteren en hun tijden met anderen te vergelijken, is het ook een sociaal platform, zegt hoogleraar sportpsychologie Nico van Yperen. „Je hoort bij een gemeenschap, je volgt mensen met dezelfde hobby’s.” Strava zet hier ook op in, met chatfuncties en de mogelijkheid om foto’s en tekst bij een activiteit te plaatsen.
De snelle groei van Strava – in 2020 telde het platform nog 50 miljoen gebruikers – maakte dat het bedrijf eerder deze maand een gang naar de beurs in New York aankondigde, met als doel kapitaal ophalen om de groei nog verder aan te jagen. De omzet bedroeg in 2024 zo’n 163 miljoen dollar (140 miljoen euro), grotendeels afkomstig uit premium-abonnementen.
Maar een hoog opgelopen conflict met concurrent Garmin legde deze maand Strava’s zwakke plek bloot.
De fietscomputer van Lotte Aalsma is gekoppeld aan haar Strava-profiel. Ze gebruikt bewust geen Garmin.
Foto Andreas Terlaak
Zoom in
Wearables populair
Wat Strava is voor de sportapps, is Garmin voor de zogeheten wearables. Het bedrijf maakt populaire sporthorloges en fietscomputers, die bijvoorbeeld de hartslag of weggetrapte wattages tijdens een activiteit meten. Hoewel Garmin zelf ook een sportapp heeft, Garmin Connect, kunnen gebruikers instellen dat hun loopjes en ritjes automatisch op Strava komen. Veel Strava-gebruikers hebben een Garminapparaat, blijkt uit het trendrapport van Strava: onder fietsers zijn de fietscomputers het populairst, bij hardlopers staat een Garmin-sporthorloge op plaats drie.
Toen Garmin op 1 juli nieuw beleid aankondigde, baalde Strava flink. Garmin legde andere sportapps op het eigen logo te plaatsen bij activiteiten opgenomen met hun apparaten. Als Strava dit zou weigeren, zou de automatische koppeling voor gebruikers vanaf 1 november verdwijnen.
„We zien dit als schreeuwerig adverteren”, stelde Strava’s hoofd productontwikkeling Matt Salazar begin deze maand in een verklaring op forum Reddit, nadat onder sporters onrust was ontstaan over het verdwijnen van de koppeling. Omdat gesprekken over een „minder opdringerig alternatief” volgens Strava tot niets hadden geleid, begon het bedrijf een rechtszaak tegen Garmin. De concurrent zou in de Connect-app illegaal gebruik maken van ‘heatmaps‘ en ‘segmenten’, gepatenteerd door Strava. Garmin wilde niet reageren op vragen over het dispuut.
Sporters gebruiken die functies in Strava om te zien waar ze het vaakst komen, en om met elkaar te wedijveren om de snelste tijd op een stuk van een bepaalde route. Hoewel de zaak bij een Amerikaanse rechter werd aangespannen, zou een uitspraak gevolgen kunnen hebben voor Nederlanders. „Garmin zou bij een ongunstige uitspraak in de VS kunnen besluiten bepaalde functies wereldwijd aan te passen of uit voorzorg te beperken”, schetst advocaat Rick Hemstra, gespecialiseerd in intellectueel eigendom.
De Rotterdamse Lotte Aalsma registreerde dit jaar al ruim zevenduizend fietskilometers op Strava
Foto Andreas Terlaak
Zoom in
Patentenoorlog
Zo’n octrooizaak komt vaker voor in geschillen tussen bedrijven die zowel concurreren als samenwerken, zegt Hemstra. Een bekend voorbeeld is de ‘patentenoorlog’ tussen Apple en Samsung van het vorige decennium. In de volwassen wordende smartphonemarkt streden de bedrijven onder meer over rechten rond het inzoomen met twee vingers en de rangschikking van apps op het scherm. „Bedrijven zetten octrooizaken strategisch in om druk te zetten”, aldus Hemstra. Meestal volgt een schikking.
Garmin bleek niet onder de indruk van de claims van Strava, waarop die laatste inbond. Dinsdag trok het bedrijf de octrooizaak in, Garminlogo’s zullen binnenkort tóch in de app verschijnen. Bij Strava zal de vrees groot zijn geweest miljoenen gebruikers te verliezen, denkt Hemstra. „Het is aannemelijker dat mensen hun relatief goedkope Strava-abonnement opzeggen dan dat ze hun dure horloge wegdoen.”
Het is aannemelijker dat mensen hun relatief goedkope Strava-abonnement opzeggen dan dat ze hun dure horloge wegdoen
Rick Hemstra
advocaat
Strava’s grote afhankelijkheid van Garmin en andere producenten van meetapparaten, zoals Apple en Wahoo, komt door het geschil pijnlijk naar voren. „Het is dezelfde relatie als de EU heeft met Russische olie”, ziet hoogleraar Van Yperen. Toen Rusland besloot Oekraïne in te vallen en de EU olie sanctioneerde om de Russische economie te blokkeren, kwam Europa zelf in de problemen. „Strava zal, net als de EU, op zoek moeten naar alternatieven.”
Mede daarom mikt het bedrijf nu op een beursgang. In een interview met de Financial Times zei Strava-baas Michael Martin vooral geld op te willen halen voor overnames van andere (sport)bedrijven, die voor nieuwe verdienmodellen moeten zorgen.
Garmin Connect
Is de kou tussen Garmin en Strava nu volledig uit de lucht? Vermoedelijk niet. Hoewel Garmins eigen sportapp Connect met 28 miljoen maandelijkse gebruikers veel minder in trek is dan Strava, zet het bedrijf vol in op de ontwikkeling van het platform. Dit voorjaar kondigde Garmin een premiumabonnement aan à la Strava, waarmee sporters onder meer inzicht krijgen in hun trainingsdata op basis van kunstmatige intelligentie.
Het binnenboord houden van gebruikers zou Garmin volgens advocaat Hemstra „meer controle over de gebruikersdata en -ervaring geven, zonder tussenpartij”. Op korte termijn zou het bedrijf echter verliezen bij het verbreken van de automatische koppeling met Strava, denkt hij: er liggen meer sportapps op de loer die Strava’s rol dolgraag zouden willen overnemen. Hoe dan ook, Garmin weet nu dat het de macht heeft om Strava flink dwars te zitten.
Jelle de Vries: “Ik sla bij het hardlopen soms expres gekke straatjes in die ik nog niet heb gehad.”
Foto Siese Veenstra
Jelle de Vries (30) hardloper, dit jaar 1.331 Strava-kilometers
„Ik hoef niet alles te delen, Facebook en Instagram heb ik aan me voorbij laten gaan. Toch gebruik ik Strava een beetje op die manier. Als ik op vakantie ga denk ik bewust na over het plaatsen van een foto, zodat mensen zien dat ik op vakantie ben. Uit kudo’s haal ik motivatie, maar ook uit de cijfers op het platform. De kilometers die omhoog gaan, de streak dat je elke week hebt gesport. Dan kun je geen week overslaan.”
Daarnaast vind ik het een leuk spelletje om op de heatmap alle straten in te kleuren. Fietsend heb ik bijna heel Groningen gehad, doordat ik een tijd als koerier heb gewerkt. Er zijn nog een paar plekken die net buiten het bezorggebied vielen. Nu sla ik bij het hardlopen soms expres gekke straatjes in die ik nog niet heb gehad.”
Rennen doe ik met een Garmin-horloge. Mocht die automatische verbinding met Strava verdwijnen, dan zou ik mijn activiteit alsnog handmatig uploaden, hoe irritant ook. Ik verwacht niet dat iedereen dat zou doen, dus dat zou wel gevolgen hebben voor Strava.”
Lotte Aalsma: “Het is vet om dan iemand anders op dezelfde plek te zien fietsen als jij hebt gedaan.”
Foto Andreas Terlaak
Lotte Aalsma (26) wielrenner, dit jaar 7.166 Strava-kilometers
„Ik ben veel meer met Strava bezig dan de gemiddelde persoon. Ik schrijf verhaaltjes bij een deel van m’n activiteiten en plaats professionele foto’s. Ook ben ik bezig ‘Qommetjes’ [Queen of the Mountain] te pakken op segmenten en houd mijn data heel goed bij. Ik heb nu al meer dan zevenduizend kilometer gefietst en denk nu : ‘zit tienduizend er misschien nog in?’”
Strava is voor mij ook een plek van herinneringen. In april fietste ik een ultratocht in Montenegro, dat was heftig. Elke avond postte ik wat ik had meegemaakt. Daarna sprak ik mensen die daar ook wilden fietsen en zocht ik mijn ritten weer op. De routes kun je ook delen, het is vet om dan iemand anders op dezelfde plek te zien fietsen als jij hebt gedaan.”
Natuurlijk sport ik voor mijn well-being, maar ik gebruik Strava ook om mijn avonturen te delen met mijn volgers. Van de Garmin-ruzie heb ik geen last. Ik had ooit een Garmin-fietscomputer, maar daar had ik altijd problemen mee. Boven op een berg was ik er zo klaar mee, dat ik meteen een Wahoo heb besteld. Ik begrijp dat Strava afhankelijk is van Garmin, maar ik denk niet dat mensen Garmin Connect meer gaan gebruiken dan Strava. Het werkt voor geen meter.”
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.