Jilmer PostmaStemmen tellen in Drachten

NOS Nieuws•vandaag, 12:21•Aangepast vandaag, 13:59

Nederland moet naar verwachting nog dagen wachten op duidelijkheid over wie de meeste stemmen heeft gehaald bij de verkiezingen. Doordat D66 en PVV elkaar met 26 Kamerzetels in evenwicht houden, telt elke stem. Traag tellen in Amsterdam, een brand in Venray, uitgevallen tablets en het wachten op buitenlandse briefstemmers betekenen extra lang nagelbijten.

Volg de laatste ontwikkelingen in ons liveblog:

Met 99,7 procent van de stemmen geteld hadden beide partijen rond 1,7 miljoen stemmen. De hele nacht ging D66 daarbij numeriek aan kop, maar toen de prognose in Helmond vanmorgen werd bekendgemaakt, lag de PVV de rest van de morgen met enkele duizenden stemmen aan kop. Toen even voor 14.00 uur de resultaten van Amsterdam binnenliepen, stond PVV ineens weer op een achterstand van ruim 15.000 stemmen.

Voor de zetelverdeling zal het definitieve aantal stemmen geen gevolgen hebben, maar traditioneel mag de grootste partij wel het voortouw nemen bij de coalitieonderhandelingen. Beide partijen zullen die rol willen opeisen en nooit eerder maakte zo’n kleine marge uit wie het wordt.

Bekijk hier de uitslagen:

De uitslag van het grootste deel van de resterende stemmen zal pas op zijn vroegste maandagavond bekend zijn. Tot die dag worden er namelijk nog stemmen meegeteld die uit het buitenland arriveren in Den Haag, dat deze stemmen afhandelt. “Het heeft tijd nodig om alle post die van over de hele wereld is verstuurd hier te verzamelen”, meldt een woordvoerder.

Zo’n 135.000 Nederlandse expats hebben zich geregistreerd als kiezer, Den Haag verwacht ongeveer 90.000 stembiljetten terug te krijgen. Het merendeel van de kiezers in het buitenland woont in Duitsland (25.190), gevolgd door België en Frankrijk, maar ook uit Nieuw-Zeeland en Singapore wordt post verwacht.

Gemeente Den HaagBinnengekomen poststemmen in 2023

Vorige week woensdag ging in Scheveningen al een kantoor open als het stemlokaal waar deze brieven worden verwerkt. Kiezers sturen hun stempas, een kopie van het identiteitsbewijs en (in een gesloten envelop) het stembiljet. Afgelopen week werden al de enveloppen geopend en stempassen en id’s gecheckt, waarna de stembiljetten anoniem in de stembus gingen.

Pas toen landelijk de stemlokalen gisteravond dichtgingen, mochten ook hier de stembussen worden opengemaakt. Den Haag is volgens de woordvoerder niet van plan een tussentijdse telling bekend te maken, dus het is tot na het weekend wachten op de einduitslag.

Bij de vorige Kamerverkiezingen gingen de meeste stemmen van Nederlandse expats naar GroenLinks-PvdA, ruim 28 procent. D66 behaalde toen 10,5 procent, PVV 6,3.

Brand

Behalve de briefstemmers uit het buitenland is ook een aantal gemeenten nog niet klaar met tellen. Vanwege het vallen van de nacht op de BES-eilanden volgt Sint-Eustatius later. Op Bonaire en Saba was ook D66 de winnaar.

In Venray speelt de nasleep van een brand het stemmentellen parten. Er brak vannacht rond 02.00 uur brand uit in een stoppenkast van het gemeentehuis, waardoor tientallen mensen het pand moesten verlaten en het tellen werd stilgelegd.

Edward MediaDe brand in Venray

Hoewel de stembiljetten niet te lijden hebben gehad onder het vuur en het bluswater, kon het tellen aanvankelijk niet worden hervat vanwege een stroomstoring in het pand. In de middag werd besloten bij noodverlichting verder te werken. Het is nog niet duidelijk wanneer resultaten volgen.

In Venray kwam in 2023 de PVV als grootste uit de bus met 28 procent van de stemmen. D66 haalde daar toen als zesde partij 5,6 procent.

Uitgevallen tablets

Ook in Amsterdam was vanmorgen nog een significant deel van de stemmen niet geteld. Gisteravond lukte het om 80 procent van de biljetten te verwerken, maar daarna werd het tellen van de resterende 86.500 biljetten zoals gepland gestaakt tot de ochtend.

Een woordvoerder verwachtte aanvankelijk pas morgen tussen 19.00 en 22.00 uur een update te kunnen geven, maar uiteindelijk gaf de gemeente in de loop van de middag toch een update op basis van bijna 100 procent van de getelde stemmen. De gemeente verwacht het definitieve resultaat nog altijd morgen, dat zou nog kleine verschillen kunnen geven.

In Hilversum stokte het stemmentellen vannacht ook op 96 procent doordat bij twee stembureaus de tablets uitvielen. Daar was in de ochtend wel op papier de uitslag bekend, maar die werd vanwege het protocol pas gedeeld toen die digitaal verwerkt kon worden. Dat gebeurde kort na de bekendmaking van Amsterdam.

In Almere kon de woordvoerder nog niet voorspellen wanneer de resterende 4 procent van de stemmen is verwerkt. Over een oorzaak van de vertraging deed ze geen uitspraak.