De gemeenteraad van Haaksbergen stemde gisteren met een ruime meerderheid (17 tegen 2) voor een referendum over een asielzoekerscentrum (azc). De ruim 24.000 inwoners van Haaksbergen krijgen binnenkort de kans om hun mening te geven over ‘de criteria voor een nieuwe azc-locatie’. 

Haaksbergen moet volgens de spreidingswet 129 asielzoekers opvangen. De gemeente hield deze zomer een informatieavond over de plannen. Dat leidde volgens de krant Tubantia tot veel kritiek van inwoners, die vroegen om een referendum.

Gemeentelijk referendum

Gemeenten kunnen referenda houden, alleen is zo’n referendum niet bindend. Dat betekent dat de gemeente de uitkomst niet hoeft op te volgen. 

In de praktijk komen gemeentelijke referenda niet zo vaak voor. In Haarlem en Katwijk werden vorig jaar referenda gehouden over betaald parkeren, Alkmaar organiseerde een referendum over een vuurwerkverbod. 

Het referendum zal niet gaan over de vraag of er een azc in Haaksbergen moet komen, maar over ‘de locatiecriteria’ die de gemeente daarvoor heeft voorgesteld. Zo moet er volgens het college ruimte zijn voor honderd asielzoekers, omdat vanaf dat aantal permanente beveiliging aanwezig is.

‘Wettelijke plicht’

Het azc komt er sowieso, liet de gemeente aan RTV Oost weten. “Het opvangen van asielzoekers is een wettelijke plicht. Daar kan geen referendum over worden gehouden. De gemeente kan niet anders dan zich aan de wet houden.”

Er is nog niet besloten welke vraag de inwoners van Haaksbergen precies moeten beantwoorden in het referendum. Een speciale commissie gaat zich daarover buigen.

Het organiseren van een referendum kost veel geld, behalve als het referendum plaatsvindt tijdens een andere verkiezing. In maart volgend jaar zijn er gemeenteraadsverkiezingen; mogelijk vindt het referendum dan plaats.  

‘We gaan verder’

De wethouder die gaat over het azc liet aan de lokale omroep RTV Sternet weten dat hij in de tussentijd ‘niet op zijn handen gaat zitten’. “We gaan verder, maar nemen geen onomkeerbare besluiten.”

Bij het gemeentehuis werd gisteravond door zo’n vier- tot vijfhonderd mensen geprotesteerd. De gemeente liet eerder weten dat er ‘ernstige vrees’ bestond voor ordeverstoringen, maar volgens de woordvoerder is het protest zonder rellen verlopen.

Op andere plekken in Nederland liepen protesten over asielzoekerscentra de laatste tijd wel uit de hand, zoals laatst in Doetinchem: