AFPSharaa tijdens zijn VN-speech
NOS Nieuws•vandaag, 07:19
De Syrische leider Ahmed al-Sharaa zegt dat zijn land “terug is op het wereldtoneel” in de eerste VN-speech door een Syrische president in ruim een halve eeuw. Maar uitdagingen blijven, waarschuwt hij ook.
“Syrië eist zijn rechtmatige plek weer op tussen de landen van de wereld”, zei Sharaa in zijn toespraak bij de jaarlijkse Algemene Vergadering van de VN in New York. Hij sprak van een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van zijn land, “getiteld Vrede, welvaart en ontwikkeling”.
Om dat te bewerkstelligen, riep Sharaa wel op ook de laatste sancties tegen Syrië op te heffen, die ooit werden ingesteld tegen het regime-Assad. “Bevrijd ons van die ketens.” Hij bedankte de EU en landen als de VS, Turkije en Arabische naties voor de stappen die al zijn gezet.
Strijdkrachten van Sharaa wisten eind vorig jaar na een burgeroorlog van 14 jaar dictator Assad in betrekkelijk korte tijd te verdrijven. Internationaal werd er aanvankelijk wantrouwend op de machtswisseling gereageerd, omdat Sharaa ooit gelieerd was aan al-Qaida. Hijzelf zegt inmiddels respect te hebben voor (religieuze) minderheden in zijn land, al laait het geweld tussen bevolkingsgroepen soms nog op.
Uithaal naar Israël
Sharaa haalde in zijn toespraak uit naar buurland Israël, dat nog steeds met enige regelmaat aanvallen uitvoert op Syrië. “Dit staat haaks op de houding van de internationale gemeenschap. Het is een poging misbruik te maken van deze overgangsperiode en het gevaar bestaat dat er nieuwe conflicten ontstaan waarvan niemand weet hoe ze zullen aflopen.”
Israël en Syrië zijn in gesprek over een einde aan de vijandelijkheden, maar Israël zegt dat de eigen veiligheid daarbij vooropstaat. Het land wil daarom het zuidwesten van Syrië demilitariseren en veiligheidsgaranties krijgen voor de druzen-minderheid in het land.
In de toespraak sprak Sharaa ook meteen zijn steun uit voor de bevolking van Gaza. “We wensen niemand toe wat Syrië heeft moeten doorstaan. Wij kennen de gruwelijkheden van oorlog en verwoesting.”
Live uitgezonden
Sharaa vulde aan dat er in eigen land nog een zware taak op hem wacht. Hij wil daders verantwoordelijk houden voor het geweld van de afgelopen jaren. “Ik beloof dat iedereen met onschuldig Syrisch bloed aan de handen zal worden vervolgd.”
De laatste keer dat een Syrische staatshoofd de VN toesprak was in 1967, toen de later afgezette president Attasi naar New York kwam. In de Assad-jaren die volgden, liet het land zich vertegenwoordigen door een minister. De speech van Sharaa werd in zijn thuisland live uitgezonden op grote schermen in verschillende steden, met soms vuurwerk na afloop.
Het bezoek aan de VS leverde Sharaa ook al concrete resultaten op. Oekraïne herstelt de diplomatieke banden met het land. Dat land had die verbroken na de Russische inval, omdat Assad een uitgesproken bondgenoot van de Russische president Poetin is. Sharaa had ook enkele topontmoetingen in de marge van de vergadering, met onder meer de Amerikaanse president Trump en president Macron uit Frankrijk.