De redding
Na acht dagen wordt ze gevonden en als een hoopje botten het ziekenhuis binnengebracht. Haar wonden zitten vol gangreen (afgestorven weefsel) en ze raakt delen van haar tenen kwijt. Haar kaak en heupen blijven beschadigd en een been is korter dan het andere. “Die lichamelijke gebreken zorgen nog steeds voor pijn. Destijds vond iedereen dat ik blij moest zijn dat ik het had overleefd, inclusief ikzelf. Maar ik had misschien meer aandacht moeten geven aan die pijn.”
Ook psychisch laat de ervaring sporen na. “Ik moet altijd een flesje water bij me hebben”, vertelt Annette. “Zeker in het begin kreeg ik paniek als ik geen toegang tot water had. Als ik water bij me heb, heb ik rust.” Toch stapt Annette nog steeds in een vliegtuig, ondanks haar claustrofobie en vliegangst. “Ik wil wel altijd vooraan zitten en genoeg ruimte hebben. Mijn knieën mogen de stoel voor me niet raken, want dat doet me denken aan de beklemmende momenten onder die stoel in het wrak.”
Sara Kroos had posttraumatische stressstoornis door misbruik: ‘Herbelevingen en nachtmerries’Lees ookAnnette heeft geen last van survivor’s guilt. “Ik had juist het gevoel dat ik aan het kortste eind getrokken had. Mijn verloofde was dood en ik moest alleen verder. Toen ze me vonden, wilde ik ook eigenlijk niet weg uit de jungle, omdat ik doodgaan zo mooi vond.”
Het verlies van haar verloofde voelt ze nog steeds. “Hij was mijn soulmate, mijn alles. Het hele rouwproces kwam pas later, toen ik weer thuis was, maar dat blijft de grootste wond. De manier waarop iemand sterft, maakt uiteindelijk niet uit. Je bent diegene kwijt en daar moet je doorheen.” Wat ze vooral moeilijk vindt, is dat haar verloofde nooit kinderen heeft mogen krijgen. “Hij wilde dat altijd heel graag, maar ik stelde het steeds uit. Nu heb ik ze wel, en dat vind ik wel een ding.”
Terug naar de berg
In 2006 keert Annette terug naar de plek van de crash. “Ik was doodsbang, maar moed betekent niet dat je geen angst hebt. Het betekent dat iets anders belangrijker is. Ik voelde dat ik dit moest doen.”
Tijdens haar dagen in de jungle in 1992 heeft Annette een paar keer een man in een fel oranje outfit gezien. Ze denkt dan nog dat hij een hallucinatie is, een product van haar uitgeputte geest. Maar tijdens haar reis in 2006 ontmoet ze een gids die haar laat weten dat híj die ‘man in oranje’ was. Hij heeft haar na de crash gezien en is hulp gaan halen, waarmee hij haar leven redt. Annette: “Dat heeft zo moeten zijn.”
Sterker dan je denkt
Hoewel de jungle haar bijna het leven kostte, beschrijft Annette het als een vredige en veilige plek. “Het was er zo mooi. Soms sluit ik mijn ogen en ga ik terug naar ‘mijn’ jungle. Het heeft me geleerd hoe krachtig het is om in het moment te leven.” Ze hoopt dat mensen door haar verhaal beseffen wat ze werkelijk aankunnen.
“Je instinct weet wat je moet doen, als je het toelaat. Het is belangrijk om niet te oordelen, niet over jezelf en niet over anderen. Accepteer wat er niet is, dan zie je de schoonheid van wat er wél is. Dat heeft mij gered.”
Annette Herfkens heeft haar ervaring opgeschreven in haar boek ‘Turbulentie: Ik overleefde een vliegtuigramp.’ Dit artikel werd eerder gepubliceerd op LINDA.nl.
Anouk (22) verliest been nadat vrachtwagen achterop haar auto inrijdt: ‘Durfde niet te kijken’Lees ook