Leg geen dronevoorraad aan maar lease ze, zegt NAVO-kopstuk
NAVO-landen gaan drones en andere benodigdheden vaker leasen van bedrijven in plaats van aanschaffen, zegt de innovatieman van de NAVO. Zo kunnen ze volgens James Appathurai onder meer de razendsnelle technologische ontwikkelingen makkelijker bijhouden.

“Als we hadden besloten: we hebben drones nodig en we gaan een voorraad van 50.000 drones aanleggen, daar heb je binnen twee jaar niks meer aan”, zei Appathurai bij een NAVO-conferentie met en over de wapenindustrie. Sinds de oorlog in Oekraïne domineren drones het slagveld. Beide kampen passen het wapentuig zo ongeveer elke twee weken aan om de voortdurende wapenwedloop niet te verliezen.

Appathurai, de belangrijkste adviseur van NAVO-topman Mark Rutte over innovatie, denkt dat landen meer en meer ‘diensten’ gaan inkopen in plaats van spullen. Maar dan is het wel zaak dat de leverancier van die dienst “absoluut betrouwbaar is, ook in oorlogstijd”. Twijfels daarover maken militairen volgens Appathurai nog huiverig voor lease-, huur- en abonnementsconstructies. En bedrijven moeten razendsnel kunnen opschalen als dat nodig is. Want “de huidige voorraden zijn er natuurlijk niet voor niks”, militairen hebben geen tijd om op allerlei benodigdheden te wachten als ze een aanval moeten afslaan.

De Amerikaanse krijgsmacht is daarin een stuk verder dan die van Europese bondgenoten, zegt Janne Hietala van de Finse luchtschipfabrikant Kelluu. Terwijl het volgens hem vaak veel gemakkelijker en efficiënter is. Producten liggen niet te verstoffen in afwachting van oorlog, maar worden ondertussen civiel gebruikt en doorontwikkeld. “Wij dragen het risico in veel opzichten. Jij betaalt voor de resultaten, niet voor de spullen.”

Door producten ook voor niet-militair gebruik aan de man te brengen, worden de kosten ook lager, stelt Maxime Goulet-Bourdon van het Canadese satellietbedrijf Reaction Dynamics. “Er is geen krijgsmacht die zelf een complete lanceerinrichting heeft voor satellieten. Omdat dat niet de moeite waard is. Dat kunnen wij voor ze doen.”

Het afnemen van diensten in plaats van ‘hardware’ kan misschien ook NAVO-landen helpen die nog aarzelen om de afgesproken verhoging van de defensiebudgetten langjarig vast te leggen, oppert een andere conferentiedeelnemer. Defensie zou dan flexibeler kunnen reageren, mocht Rusland zich over een paar jaar minder vijandig opstellen.