Het onderzoeksinstituut doet sinds 2012 tweejaarlijks onderzoek naar de zwemveiligheid van Nederlandse kinderen. Ze doet dat in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). In die tijd is het aantal basisschoolkinderen dat kan zwemmen gestegen van 27 procent naar 38 procent.

Grote verschillen

Het aantal kinderen met geen enkel zwemdiploma schommelt al tijden en komt dit jaar uit op 14 procent. Dat aantal ligt fors hoger bij gezinnen met lage inkomens of kinderen met een migratieachtergrond. Onder hen heeft 40 procent van de kinderen geen enkel zwemdiploma. Ter vergelijking: bij gezinnen met de hoogste inkomens is dat slechts 5 procent.

Het Mulier Instituut zegt dat er blijvende aandacht nodig is voor kinderen uit kwetsbare groepen. Arjan de Vries, directeur van de Nederlandse Raad voor Zwemveiligheid (NRZ), sluit zich aan bij deze oproep en vindt dat inkomen geen rol moet spelen voor de zwemles. “Wij zijn er vóór dat elk kind zwemonderwijs moet kunnen volgen”, zegt directeur De Vries. “Financiën mogen geen reden zijn dat kinderen niet kunnen zwemmen, maar dat is nu wel het geval.”

Er bestaan fondsen voor gezinnen die het financieel lastig hebben, zodat hun kinderen toch naar de zwemles kunnen. Leergeld Nederland is zo’n aanbieder. Die stichting ziet de zwemles al jaren duurder worden en krijgt dan ook steeds meer aanvragen voor hulp. In 2024 ondersteunde ze zo’n 25.000 kinderen bij de zwemles en ook dit jaar is dat aantal verder gegroeid. Elk jaar geeft de stichting daar zo’n vijf miljoen euro aan uit.

Hoe dit is geregeld verschilt sterk per gemeente, en ook hoe het geld aangevraagd kan worden. En dat is verwarrend, stellen de NRZ en Leergeld Nederland. Zij pleiten voor één centrale manier van aanvragen, zodat de regeling transparanter en beter vindbaar is.

Schoolzwemmen

Vincent Karremans (VVD) heeft afgelopen jaar als staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport onderzoek laten doen naar het herintroduceren van schoolzwemmen. Dat is sinds 1985 niet meer verplicht en steeds meer scholen zijn er mee gestopt. Minder dan 1 op de 4 scholen biedt het nog aan.

In april besloot hij dat het te duur is om het opnieuw te verplichten. De kosten komen uit tussen de 38 en 145 miljoen euro per jaar. “Scholen zouden zich moeten richten op de basisvaardigheden lezen, schrijven en rekenen”, zei minister Karremans destijds.

In een zwembad in het Zuid-Limburgse Heerlen krijgen kinderen speciale gymles, zodat ze beter kunnen zwemmen. En dat is nodig want doordat de motoriek van kinderen afneemt, duurt het steeds langer voordat ze hun zwemdiploma behalen. Bekijk de video hieronder: