Franse oud-president Sarkozy komt na bijna drie weken in de cel weer vrij – maar voor hoelang?

Na een kleine drie weken in de gevangenis komt Nicolas Sarkozy (70) maandagmiddag vrij. Maandag heeft het Parijse Hof van Beroep geoordeeld dat het niet noodzakelijk is de Franse oud-president gevangen te houden in afwachting van het hoger beroep van de rechtszaak waarin hij eind september vijf jaar celstraf opgelegd kreeg. Dat betekent dat hij die zaak in principe in vrijheid kan afwachten.

Sarkozy werd op 25 september veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf voor „criminele samenzwering” omdat hij in aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2007 samenzweerde met de toenmalige Libische dictator Moammar Gaddafi. Het doel daarbij was miljoenen uit de Libische staatskas te krijgen voor zijn presidentiële campagne van 2007. De rechter achtte niet bewezen dat het Libische geld daadwerkelijk is overgemaakt en gebruikt voor de campagne, maar wel dat de plannen er waren. Zij koos voor een exécution provisoire waarmee de celstraf vrijwel meteen inging, ook al ging Sarkozy in beroep.

Sarkozy meldde zich maandag 21 oktober, onder grote mediabelangstelling, bij Prison de la Santé in Parijs.

Het Hof van Beroep oordeelde maandag dat Sarkozy niet in de gevangenis hoeft te blijven. Dat betekent niet dat het hof het per definitie oneens is met het besluit van de rechter in eerste aanleg, legt nieuwssite Huffpost uit, want het hanteert andere criteria. De eerste rechter koos voor een exécution provisoire om „de doeltreffendheid van de straf te garanderen”. De taak van het Hof van Beroep is enkel om te oordelen of detentie „het enige middel” is dat kan voorkomen dat iemand het land ontvlucht, weer de fout ingaat of bijvoorbeeld getuigen onder druk zet.

Maandag zei de voorzitter van het hof dat het „risico op druk en samenspanning” niet volledig is uitgesloten en daarom krijgt Sarkozy enkele vrijheidsbeperkende maatregelen opgelegd. Zo moet hij binnen de landsgrenzen blijven, krijgt hij justitieel toezicht en mag hij met een aantal mensen geen contact hebben. Het gaat om de andere veroordeelden in de corruptiezaak en om minister van Justitie Gérald Darmanin, voor wie Sarkozy een mentorrol had. De minister bezocht Sarkozy eind oktober in de gevangenis. Dat leidde tot felle kritiek van rechters die vonden dat Darmanin hiermee hun gezag ondermijnde.

Detentie viel zwaar

Sarkozy en zijn advocaten zeiden maandag via een videoverbinding vanuit de gevangenis dat zijn detentie hem zwaar viel. „Hij heeft de gevangenis onder ogen gezien, de doodsbedreigingen, het dagelijks leven in detentie, het geschreeuw in de nacht”, aldus zijn advocate. Op sociale media gingen filmpjes rond waarop te zien is hoe opgefokte gevangenen Sarkozy toeschreeuwden. Sarkozy zelf bedankte het gevangenispersoneel dat „deze nachtmerrie draaglijk maakte”.

Ook herhaalde de oud-politicus dat hij ontkent „wat dan ook te hebben gevraagd aan Gaddafi”. Eerder zei hij dat hij veroordeeld is omdat rechters hem „haten”. Het ontkennen van schuld en het verdacht maken van rechters is inmiddels classique voor Sarkozy, die in een andere zaak al (tot in hoger beroep) werd veroordeeld voor corruptie en wiens naam in meerdere rechtszaken voorkomt. In maart begint naar verwachting het hoger beroep in de Libische zaak. Dan zal hij ongetwijfeld weer bepleiten dat hij het slachtoffer is van een misverstand of hatelijke magistraten.

Geef cadeau

Deel

Mail de redactie

NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.