De Radboud Universiteit heeft zich bereid getoond naar de rechter te stappen om het ontslag af te dwingen van zijn meest omstreden universitair docent, de Brit Harry Pettit. Dat blijkt uit communicatie over de aanloop naar zijn vrijwillige vertrek, waarin NRC inzage had. Afgelopen maandag maakte Pettit bekend dat hij een vertrekregeling overeengekomen is.
Na aanhoudende uitlatingen die de universiteit in strijd achtte met de gedragsregels gaf decaan Saskia Lavrijssen van de faculteit Managementwetenschappen Pettit op 10 oktober te verstaan dat een rechtsgang niet haar voorkeur heeft. De optie is wel met hem besproken. Twee andere opties waren dat hij zijn toon zou matigen of een vertrekregeling zou accepteren. Een voorgesteld traject met een mediator was eerder al op niets uitgelopen.
Pettit stelde in een reactie aan Lavrijssen dat hij een rechtszaak niet uit de weg zou gaan omdat hij „eraan hecht te benadrukken dat wat mij overkomt niet genormaliseerd wordt”. Maar ook hij prefereerde een vrijwillig vertrek met een regeling. Voor zover hier geld mee gemoeid is – over details doen partijen geen uitspraak – zegt hij dat te doneren aan de Palestijnse zaak.
Lees ook
Twist loopt hoog op: minister Moes roept universiteit op om docent te vervolgen, docent doet zelf aangifte tegen minister
Klacht tegen Pettit
De Britse onderzoeker en docent sociale geografie staat bekend om zijn zeer vergaande uitlatingen over het geweld in Israël en Gaza. Hij spreekt consequent van een „holocaust” op de Gazanen door Israël. Hij noemde de Hamas-aanslagen van 7 oktober 2023, die bijna 1200 Israëliërs het leven kostten en waarbij 250 mensen in gijzeling werden genomen, „gelegitimeerd gewapend verzet”, waarbij Israëlische burgers slachtoffer waren „van hun eigen schietgrage militairen”. Hij stelt zionisme en nazisme gelijk. Ook riep hij recent op „af te maken waar de Palestijnen op 7 oktober mee begonnen”. Desgevraagd wijst hij op de vreedzame acties waartoe hij ook oproept in die tweet, zoals boycots.
Op de dag van die laatste tweet, 10 oktober, heeft hij een gesprek met decaan Lavrijssen. Die legt hem voor dat zijn uitlatingen niet in lijn zijn met de gedragscode van de universiteit. Voor het College van Bestuur en de faculteit Managementwetenschappen, de werkgever van Pettit, waren deze uitingen al langer een probleem.
Pettit bestrijdt dat hij de gedragscode schendt en beschrijft in zijn publieke verklaring dat er een campagne tegen hem gaande is waar de universiteit voor is gezwicht
Er blijkt namelijk met succes een klacht tegen hem te zijn ingediend, die door het bestuur is vertaald naar een waarschuwing voor de docent. Betrokkenen stellen dat deze klacht te maken heeft met een uiting op X. Pettit laat weten dat zijn beroep tegen de klacht in oktober is gesneuveld. NRC kent de strekking, maar heeft besloten er uit privacyoverwegingen niet op herleidbare manier over te schrijven. De Radboud Universiteit gaat niet in op de vraag of de gegronde klacht een rol gespeeld heeft bij het vertrek van Pettit. „Klachtenprocedures zijn vertrouwelijk.”
Pettit bestrijdt dat hij de gedragscode schendt en beschrijft in zijn publieke verklaring dat er een campagne tegen hem gaande is, waar de universiteit voor is gezwicht. Pettit was zelf al sinds de zomer op zoek naar een „meer ondersteunende” werkgever, stelt hij. Waar zijn academische toekomst ligt, wil hij niet zeggen.
Op de achtergrond speelde voor Pettit mee dat hij afgelopen zomer een Europese beurs in de wacht sleepte ter waarde van 1,5 miljoen euro. Die is bedoeld voor zijn onderzoek naar de infrastructuur van een maatschappij bij de terugkeer naar dan wel verdwijning van contant geld, in Accra (Ghana), Beiroet (Libanon) en Amsterdam. Hij neemt zijn beurs mee. Daarmee is hij gebonden aan de EU en een aantal bij de European Research Council (ERC) aangesloten landen daarbuiten.
Aangifte tegen minister
De kwestie escaleerde toen recent de nieuwe demissionair minister Gouke Moes (Onderwijs, BBB) in geweer kwam tegen Pettits betrekking bij een Nederlandse universiteit. Hij noemde op 10 oktober bij WNL-talkshow Café Kockelmann een aangifte tegen Pettit door het universiteitsbestuur „een logische gevolgtrekking van afspraken” die zijn ministerie heeft met universiteiten over onder meer het tegengaan van oproepen tot geweld. Daarmee ging hij verder dan zijn voorganger Eppo Bruins (NSC). Die noemde na Kamervragen van de PVV afgelopen zomer de uitlatingen „abject”, maar hij moedigde de Radboud Universiteit niet aan tot aangifte.
Meerdere collega-docenten van Pettit hebben inmiddels hun zorgen geuit over wat zij zien als een aantasting van de academische vrijheid
Pettit deed op zijn beurt aangifte tegen minister Moes, omdat diens oproep een ambtsmisdrijf zou zijn. Een minister kan alleen vervolgd worden als een meerderheid in de Tweede Kamer of het kabinet zelf de procureur-generaal aanspoort.
Pettit kraakt in zijn publiekelijke verklaring ook de rol van de „zogenaamde” Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding (NCAB) Eddo Verdoner. Via een woordvoerder laat Verdoner weten dat hij het Radboud-bestuur begin oktober een brief heeft geschreven met de boodschap dat er een grens was overschreden. Aanleiding was een bericht op X waarin Pettit de dodelijke aanslag op Britse Joden bij een synagoge in Manchester beschreef als consequentie van Israëls agressie met steun van westerse bondgenoten: „Deze tegenreactie is onvermijdelijk. Het is hun schuld.” De NCAB gaat er vanuit dat ‘hun’ op Joden slaat. De NCAB gaat er vanuit dat ‘hun’ op Joden slaat. „Hiermee geeft de docent aan dat de aanslag logisch is in zijn ogen.” Pettit noemt dit „weer een voorbeeld waarbij mijn woorden bewust verdraaid worden”.
In een reactie stelt een woordvoeder van de Radboud Universiteit dat de minister en andere ‘externe actoren’ „niet van invloed zijn geweest” op het „intensief traject van vele maanden” met Pettit.
De actiegroep Nijmegen Student Encampment houdt morgen een protestmars op de campus tegen het College van Bestuur, met als aanleiding het „buitenwerken” van Pettit. Meerdere collega-docenten hebben, onder meer in de onafhankelijk universiteitspublicatie Vox, hun zorgen geuit over wat zij zien als een aantasting van de academische vrijheid.
Aanvulling (13-11): de passage over de NCAB is aangevuld met een citaat van zijn woordvoerder die de strekking van Verdoners beklag weergeeft.
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.