NieuwsuurSeven en Karst doen anoniem hun verhaal aan Nieuwsuur

  • Gert-Jan Dennekamp

    verslaggever Nieuwsuur

  • Gert-Jan Dennekamp

    verslaggever Nieuwsuur

Ze kregen artillerie en drones om hun oren, zagen hun Oekraïense maten sneuvelen en speelden een kat-en-muis-spel met de Russen. Twee Nederlandse mannen vertellen aan Nieuwsuur hoe ze als dronepiloot de stad Pokrovsk verdedigden tegen de Russische opmars. Dat bleek uiteindelijk geen doen.

Seven: “Er is een risico dat je omkomt, dat accepteer je. Maar niet als dat op een domme manier gebeurt. Dat is gekkenwerk.” Karst: “Ik dacht: op zo’n manier wil ik niet gaan.”

Seven en Karst (niet hun echte namen) gaan in 2024 naar Oekraïne omdat de oorlog ze aan het hart gaat. Seven: “Ik wil niet over een paar jaar naar Oekraïne gaan en zeggen: sorry dat dit allemaal is gebeurd. Terwijl ik al die tijd heb staan toekijken.”

Pak hagelslag

Beiden bieden zich aan voor het verlenen van humanitaire hulp. Karst: “Dit is ons moment om iets te doen, dachten we. Dit gaat ons zo erg aan. De brutaliteit van die oorlog.”

Al snel sluiten ze zich aan bij een drone-eenheid van het Oekraïense leger, Karst in de zomer van 2024, Seven in december. Karst: “Ik zag hoe effectief die drones waren en dacht: hier kan ik een verschil maken. Ik heb geen militaire ervaring, maar vroeger gegamed. Daar was ik ook best goed in.”

De twee worden onderdeel van de 25e Brigade, verantwoordelijk voor de verdediging van Pokrovsk. Veel inwoners zijn dan al gevlucht, de militairen namen de stad over. “We waren drie dagen in de stad, en gingen dan drie dagen terug naar onze basis”, vertelt Seven. Karst: “Je kon gewoon naar de sportschool. Ik had Nederlandse knakworsten mee en een pak hagelslag. Het was best prima vertoeven.”

Knettergevaarlijk

Ze reden steeds heen en weer met hun drones en munitie, vertellen ze. Dat kon veilig. Het Russische leger kwam nog maar langzaam dichterbij en het was relatief makkelijk om onzichtbaar te blijven voor de tegenstander. “Dat is op een gegeven moment totaal veranderd. In één keer leken er vele malen meer drones te vliegen.”

Het werd plotseling veel gevaarlijker en moeilijker om de stad in en uit te gaan, vertellen de twee. “De rotaties wisselden. Dan doe je een keer vijf dagen, dan doe je een keer zeven dagen.” Seven: “Elke keer neem je een ontzettend risico. De weg kwam bijna gelijk te staan aan de dood. Elke vijf minuten komt een drone overvliegen en moet je de bosjes weer in. Knettergevaarlijk.”

Netten over de weg moeten Russische drones tegenhouden:

Deze netten beschermden de route naar Pokrovsk, tot er honderd drones per dag kwamen

Het Russische leger sluit de stad steeds verder in. De Russen bedreigen met drones voortdurend de aanvoerwegen naar de stad. Mannen raken gewond en sneuvelen. “Dat doet iets met het moreel.”

Seven: “Er was één aanvoerroute, dus je hoeft geen generaal te zijn om te begrijpen dat de Russen die goed in de gaten hielden. Op een gegeven moment werden ook de jongens van onze unit geraakt.”

Sinds augustus van dit jaar gaat het vervoer niet meer per auto, maar lopend. De mannen moeten scherp kiezen wat ze nog mee kunnen nemen. Karst: “Niet meer je knakworsten en je lekkere eten. Je zit regenwater te drinken.” Voor Pokrovsk was het de omslag, zegt Seven. “We hebben onvoldoende manschappen en spullen kunnen brengen.”

Dat betekent in de stad onbemande posities en onvoldoende wapens. En dus komen de Russen elke maand dichterbij. Ze dwingen het Oekraïense leger in de stad in het defensief.

Russische elite-eenheid

Na de zomer vliegt een nieuwe elite-eenheid van het Russische leger een deel van de drones: Rubicon. “Die hebben hele goede drones”, vertelt Karst. “Ze zijn ontzettend goed gecoördineerd. Zij konden met vier drones tegelijkertijd binnen een minuut één voertuig raken. Bij ons verliep dat een stuk chaotischer.”

Als het te gevaarlijk is, stoppen in augustus alle buitenlandse dronepiloten van de Oekraïense eenheid. Karst: “Ik dacht: als ik hier blijf, dan gaat het niet goed aflopen met mij. Dit wordt eigenlijk zo extreem, dat we hebben besloten om te stoppen.”

Maar Oekraïense collega’s hebben die keuze niet. Karst: “Die jongens zitten daar nog. En wij weten hoe het daar is: niet fijn. Dat is iets waar wij nu mee moeten leren leven.”

Bekijk hier het uitgebreide verhaal van de dronepiloten:

Het verhaal van twee Nederlandse dronepiloten aan het front in Oekraïne

De Slag om Pokrovsk

Het Oekraïense leger heeft de opmars van de Russen in Pokrovsk iets kunnen vertragen, maar het is de vraag voor hoelang. President Volodymyr Zelensky heeft gezegd dat hij niemand wil dwingen “om te sterven voor ruïnes”. Hij vindt dat de commandanten de situatie ter plaatse moeten inschatten. “Het belangrijkste voor ons zijn onze soldaten”, zei de president in een interview met Bloomberg.