Code oranje op de beurs: DNB waarschuwt voor financiële schok

Dat blijkt uit het Overzicht Financiële Stabiliteit dat De Nederlandsche Bank (DNB) maandag publiceert. „We hebben sinds lang niet zoveel onzekerheid gezien in de wereld als nu, op allerlei vlakken. De kans op economische en financiële schokken is nog steeds hoog”, aldus Sleijpen. „Het is niet de vraag óf, maar wanneer en waar die schokken zich voor gaan doen. Daar moeten we op voorbereid zijn, ook bij DNB.”

„Als ik bij het KNMI zou werken, zou ik zeggen: het is code oranje”, verklaart Sleijpen. „Net als bij code oranje moet je goed voorbereid de weg op gaan. Dat is ook mijn boodschap aan financiële instellingen.”

Techaandelen

Hij verwijst onder meer naar de ’historisch hoge waarderingen’ van Amerikaanse techaandelen. De grote techbedrijven investeren honderden miljarden in AI, kunstmatige intelligentie. Vorige week waarschuwde de Autoriteit Financiële Markten (AFM) ook al voor al te hooggespannen verwachtingen van beleggers.

„Ik zou het woord ’bubbel’ niet willen gebruiken”, zegt Sleijpen. Wel constateert hij dat de Amerikaanse aandelenmarkt kwetsbaar is voor een correctie. Volgens de DNB-president zijn pensioenfondsen voldoende bestand tegen een klap op de beurs: „Pensioenfondsen beleggen niet voor honderd procent in aandelen, maar hebben een gediversifieerd beleggingspakket.”

Trump en de Fed

De centrale bankier maakt zich grote zorgen over de onafhankelijkheid van de Fed, de Amerikaanse centrale bank. „Wanneer de onafhankelijkheid van centrale banken bijvoorbeeld in het geding komt, kan dit leiden tot hogere inflatie en meer prijsschommelingen op financiële markten.” In de publicatie wordt meermaals verwezen naar dreigende politieke inmenging bij de Fed. President Donald Trump opende meermaals de aanval op Fed-bestuurders.

Bij een financiële crisis trekken de Fed en de Europese Centrale Bank (ECB) samen op om markten tot bedaren te brengen. In dat licht is de twijfel over de politieke onafhankelijkheid van de Amerikaanse centrale bank saillant. „Mondiaal en specifiek in de VS is echter steeds meer politieke druk op dergelijke instituties zichtbaar. Toenemende druk op instituties – en in het bijzonder de onafhankelijkheid van de centrale bank – vergroot de risico’s voor de financiële stabiliteit”, zo staat in de DNB-publicatie.

Stablecoin

Sleijpen maakt zich zorg over de snelle opmars van stablecoins, cryptovaluta waarmee snelle online betalingen kunnen worden gedaan: „De groei van stablecoins heeft de afgelopen vijf jaar een vlucht genomen en de uitstaande marktwaarde bedraagt inmiddels circa 300 miljard dollar.” De stablecoins zijn bijna allemaal in dollar. Elke stablecoin is precies een dollar waard. De grootste aanbieders Tether en Circle moeten die waarde garanderen door onder meer Amerikaanse staatsleningen aan te houden.

DNB verwijst naar marktverwachtingen dat de omvang van de stablecoin-markt binnen drie jaar kan doorgroeien naar 2000 miljard dollar. Volgens Sleijpen wordt de stablecoin dan ’systeemrelevant’, wat betekent dat centrale banken in actie moeten komen als de stabelcoin zou instorten: „Als veel beleggers tegelijkertijd hun stablecoins willen verkopen, kan dit leiden tot gedwongen verkopen van onderliggende activa en abrupte schommelingen op financiële markten.”

Franse schuld

Traditiegetrouw waarschuwt DNB voor oplopende staatsschulden. Met naam en toenaam noemt de centrale bank Frankrijk. De rente op Franse staatsobligaties liep de laatste tijd op doordat de regering in een crisis terechtkwam door een groot bezuinigingsplan: „Dit raakt obligatiehouders zoals Nederlandse pensioenfondsen, die circa 60 miljard euro aan Franse staatsobligaties bezitten. Het is van belang dat financiële instellingen dergelijke risico’s adequaat beheersen. Uiteindelijk is het aan de Franse politiek om een uitweg uit de begrotingsimpasse te vinden.”

In de Telegraaf liet Sleijpen zich onlangs kritisch uit over de uitgifte van eurobonds, staatsleningen op Europees niveau. Hij vreest dat de totale schuldenberg daarmee alleen maar groter wordt. Tijdens zijn toelichting maandag herhaalde hij die zorg: „Een belangrijke voorwaarde voor eurobonds is dat de totale schuld niet omhoog gaat. Uitgifte van eurobonds zonder meer, daar word ik als monetaire beleidsmaker niet vrolijk van.”