NOSGianni Infantino, Gijs de Jong en Donald Trump

NOS Voetbal•vandaag, 11:34

  • Guido van Gorp

    onderzoeksjournalist NOS Sport

  • Guido van Gorp

    onderzoeksjournalist NOS Sport

De kwalificatie voor het WK in Canada, Mexico en de Verenigde Staten is een feit. En waar bondscoach Ronald Koeman zich komende maanden zal buigen over het sportieve plaatje, gaat ook de bestuurlijke top van de KNVB nu in WK-modus.

Een uitgebreid interview met Gijs de Jong, secretaris-generaal van de KNVB. Over de grillen van Trump, FIFA-baas Gianni Infantino, diplomatie en de lessen van Qatar 2022.

Wie is Gijs de Jong?

Gijs de Jong (53) is secretaris-generaal van de KNVB. Vanuit die functie zet hij de internationale koers uit, behandelt hij de geopolitieke dossiers en reist hij de wereld over om de voetbalbond te vertegenwoordigen bij andere bonden, FIFA en UEFA.

In de agenda van De Jong staat een grote cirkel rondom 5 december. Niet vanwege Pakjesavond, maar omdat hij dan in Washington moet zijn voor de loting van het WK van komende zomer.

“We zijn superblij en trots dat we zijn gekwalificeerd. Dit wordt het grootste WK ooit. Met 48 deelnemers en 104 wedstrijden, verdeeld over drie landen. Dit toernooi wordt écht mega, mega, mega. Heel veel zin in. Iedereen bij ons is tot op het bot gemotiveerd om te winnen.”

Superlatieven en zelfvertrouwen in Zeist. Alsof Trump zelf even is neergedaald in de bossen rond het bondsbureau.

Over Trump straks meer. Want wat opvalt na een gesprek van ongeveer een uur: de KNVB-topman is voorzichtig. Hij wil de strategische internationale koers van de bond toelichten richting het WK, maar beseft dat dat niet makkelijk is.

Uiteindelijk was One Love een positieve pro-inclusieboodschap die werd opgevat als provocatie.

Gijs de Jong over de rel voorafgaand aan Qatar 2022

“Het zijn geopolitiek turbulente tijden. Daarom willen wij ons vooral bij de feiten houden, uitleggen dat de internationale context complex is. Niet komende maanden alleen maar bezig zijn met clickbait over wat Trump zegt of wat FIFA doet.”

Lessen van Qatar

Tijdens het vorige WK, in Qatar, leerde De Jong namelijk een harde les. Toen raakte de voetbalbond verzeild in een rel rond de veelbesproken One Love-armband. Komend WK wil de bond diplomatieker opereren. Niet de hoge boom zijn die veel wind vangt.

Vorig WK was de boodschap One Love, waar uiteindelijk veel kritiek op kwam. Wat is de boodschap voor het WK 2026?

“Onze slogan is nu: be bold. Wees moedig. Borst vooruit.”

ANPGijs de Jong, secretaris-generaal van de KNVB

Dat is even wat anders dan One Love…

“Ja, ik snap het. Uiteindelijk was One Love een positieve pro-inclusieboodschap die werd opgevat als provocatie. Al dan niet terecht. Dat was heel jammer, want dat was nooit wat we wilden bereiken. Hoe goed bedoeld het ook was, je hebt niks bereikt als het anders uitpakt.”

Over moedig zijn gesproken, was het niet dapper geweest om komend WK wel een One Love-achtige campagne te doen?

“Binnen FIFA weet iedereen waarvoor we staan. Voor inclusie, solidariteit. In Nederland is jezelf sterk uitspreken een kracht. Het levert je een hoop applaus op. Maar het is wel alleen lokaal en korte termijn. Wij kiezen nu voor de lange termijn om de belangen van het Nederlandse voetbal internationaal te dienen. Dan volg je de weg van de diplomatie. Ik zie dat niet als zwakte.”

ANPGijs de Jong schudt de hand van Mansoor Al-Ansari (secretaris generaal van de Qatarese voetbalbond) bij de loting voor het WK van 2022.

Dan Trump. Een niet te negeren factor komend WK. Om hem is altijd veel te doen, net als om FIFA-baas Gianni Infantino. Afgelopen maanden zat laatstgenoemde vrijwel continu in het spoor van de Amerikaanse president.

De Jong krijgt het allemaal mee. Uiteraard. En ja, ook hij ziet hoe er soms in Nederland de spot gedreven wordt met de innige relatie tussen Trump en Infantino.

Zo verscheen onlangs nog een satirisch item bij tv-programma Lubach, over een speciale vredesprijs die vorige maand, tot ieders verrassing, in het leven werd geroepen door FIFA. Vlak voor de WK-loting op 5 december wordt de winnaar onthuld. Dat die winnaar Donald J. Trump zal zijn, daar twijfelt niemand aan.

Wat FIFA doet met Trump is volstrekt vergelijkbaar met hoe Mark Rutte het heeft gedaan met de NAVO-top.

Gijs de Jong over FIFA’s vredesprijs

De Jong: “Ik moest ook kostelijk lachen om Lubach. Eerlijk is eerlijk. Maar het is wel een Nederlands perspectief. Internationaal wordt er toch echt anders naar instituties als FIFA of de Amerikaanse president gekeken.”

Het pleasen van een president door de FIFA, tot vredesprijzen aan toe, hoe kijkt u daarnaar?

“Wat FIFA doet met Trump is volstrekt vergelijkbaar met hoe Mark Rutte het heeft gedaan met de NAVO-top. Dat heeft tot resultaat geleid en dat is ook waarop Infantino en de FIFA afgerekend moeten worden: een goed WK in de VS, Mexico en Canada.”

Was de KNVB betrokken bij de oprichting van die prijs?

“Nee. Je moet het in een bredere context zien. We hebben oog voor de maatschappelijke en geopolitieke ontwikkelingen, maar zitten uiteindelijk ook in een koepelorganisatie, de FIFA, met in totaal 211 bonden. Binnen die koepel denkt iedereen anders. We zijn het ook niet op elk onderdeel eens met FIFA.”

Moeten we het misschien zien als een hoger politiek spel dat hier gespeeld wordt?

“Ik zou het geen spel noemen. Dit is onderdeel van diplomatieke relaties, internationale verhoudingen en de symboliek die daarin een rol speelt. Daarom trek ik ook de parallel met Rutte en zijn omgang met Trump bij de NAVO-top. Wij Nederlanders vinden dat een beetje overdreven en soms te ver gaan. Maar internationaal is het wél gebruikelijk om heel hoffelijk met elkaar om te gaan.”

AFPFifa-voorzitter Gianni Infantino op bezoek bij Donald Trump in de Oval Office.

Na de loting zijn de tegenstanders en speelsteden bekend en kun je de reis gaan boeken. Trump dreigde eerder echter met het vervangen van ‘Democratische’ speelsteden als Boston. Hoe realistisch is dat?

“De vraag is: zegt hij dat om een punt te maken of is het daadwerkelijk een serieus plan? We houden met alle scenario’s rekening. We staan dan ook in nauw contact met FIFA, andere bonden en onze ambassades in Ottawa, Washington en Mexico-Stad. We houden goed in de gaten: wat wordt er gezegd en wat zijn de feiten? Feiten zijn leidend. Zeker in een tijdsframe vol maatschappelijke, geopolitieke ontwikkelingen. Dat betekent dat je flexibel en alert moet zijn.”

Flexibeler en alerter dan ooit?

“Ja. Maar we kunnen in Nederland allemaal wel een sterke mening hebben over de Amerikaanse president, uiteindelijk is hij ook bij één ding gebaat: een succesvol WK. Dat is voor hem goed en voor FIFA goed. Dat is het uitgangspunt.”