Het transport van troepen en materieel is essentieel. Als de Russische despoot Vladimir Poetin bijvoorbeeld Litouwen binnenvalt en de NAVO in actie komt, spelen de havens in Nederland een cruciale rol om onze Noord-Amerikaanse bondgenoten aan het front te krijgen.
Maar nog altijd vormt Europa een lappendeken van nationale regeltjes. De Europese Rekenkamer constateerde begin dit jaar dat militaire logistiek binnen de EU ’problematisch’ is. Zo moet een krijgsmacht voor verplaatsingen van het ene EU-land naar het andere EU-land soms 45 dagen van tevoren toestemming vragen.
Milieu- en klimaateisen rampzalig voor verplaatsing van militair materieel door Europa
Maximaal drie dagen
Eurocommissaris Andrius Kubilius (Defensie) komt uit Litouwen én begrijpt als geen ander dat dit anno 2025 niet meer kan. Hij kwam woensdag met voorstellen om regelgeving voortaan op Europees niveau te regelen. De procedure voor militaire verplaatsingen mag straks maximaal drie dagen duren en per lidstaat moet er een nationaal coördinator komen.
„We vervangen 27 vergunningsprocedures voor één EU-procedure”, verduidelijkt Kubilius tijdens een persconferentie. Hij citeert de beroemde Amerikaanse generaal John Pershing (1860 – 1948): „Militairen winnen veldslagen, logistiek wint oorlogen.”
Regels weg bij noodsituatie
Verder wordt ingezet op slimmere manieren om bijvoorbeeld treinwagons en vliegtuigen van verschillende landen te delen. Bij een noodsituatie mag, als het aan Brussel ligt, alles wijken: van milieuregels tot toegang voor andere gebruikers op cruciale infrastructuur.
De Commissie vraagt daarnaast opnieuw aandacht voor het gereed maken van infrastructuur: op ruim vijfhonderd plekken in Europa zijn bijvoorbeeld bruggen niet sterk genoeg voor zware tanks. Daar is honderd miljard euro voor nodig, denkt Brussel. Maar een deel van dat geld heeft de EU pas na 2027.
NAVO-geld voor infrastructuur gewild: ’Maar zorg ook dat het andere sectoren ten goede komt’
Wie trekt de kar?
De Europese Commissie wil bij infrastructuur een coördinerende rol gaan spelen. Dat is hard nodig, want Brussel heeft al jaren geleden de taak op zich genomen om de militaire mobiliteit te verbeteren. Maar de Europese Rekenkamer concludeerde begin dat jaar dat niemand de leiding pakt.
Rekenkamerlid-lid Murphy merkte in februari droogjes op: „Het was niet alleen moeilijk voor ons, maar ook voor lidstaten om erachter te komen wie wat doet en met wie ze contact moeten opnemen.” Een Europees actieplan om de situatie te verbeteren is volgens de rekenmeesters uitgemond in een stuurloos compromis tussen 27 verdeelde landen.
Grappenmakers met drones ’gratis hulp’ voor Russen: ’Ze nemen Poetin feitelijk werk uit handen’
Uiterlijk in 2030 moet alles klaar zijn. De NAVO vraagt de EU al jaren om vaart te maken met dit onderwerp. Volgens Eurocommissaris Kubilius zijn landen nu ook al onderling bezig om afspraken te maken. Hij stelt dat Nederland binnenkort een akkoord tekent met Warschau: „Voor snelle verplaatsingen van Amsterdam naar Polen.”