ANP

NOS Nieuws•vandaag, 07:00

  • Pomme Rademaker

    redacteur Economie

  • Pomme Rademaker

    redacteur Economie

Veel Black Friday-kortingen zijn misleidend, ziet de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De toezichthouder onderzocht 24 grote online en fysieke retailers. Driekwart houdt zich niet aan de regels.

Meerdere winkels bieden nepkortingen aan. De ACM ziet het vooral misgaan bij het vermelden van de ‘van-prijs’. De regel is dat de van-prijs de laagste prijs van de laatste 30 dagen moet zijn. Toch is het vaak onduidelijk op welke prijs de korting is gebaseerd, en wordt de korting soms op een adviesprijs gebaseerd die niet hetzelfde was als de verkoopprijs.

Verkopers laten kortingen zo groter lijken dan ze zijn. “Dat is niet alleen misleiding van consumenten, maar ook oneerlijke concurrentie met bedrijven die zich wel aan de regels houden. Daarom treden wij hiertegen op”, zegt Fleur Severijns van de ACM.

Boetes

Een aantal bedrijven werd vorig jaar al op de vingers getikt. Vijf bedrijven, waaronder Leen Bakker en Jysk, kregen voor hun nepkortingen een boete meer dan 100.000 euro.

De ACM zette later alle gevonden voorbeelden van gesjoemel in een zogenoemde leidraad, die moest voorkomen dat winkeliers consumenten blijven misleiden. Winkeliers die worden betrapt op nepkortingen kunnen daardoor niet meer aanvoeren dat ze niet wisten dat hun aanbieding niet mag. De leidraad geldt voor zowel fysieke winkels als onlineshops.

Toch blijken nu 18 van de 24 onderzochte winkels zich niet aan de regels te houden. De winkeliers kregen een brief waarin ze op de overtredingen worden gewezen. Omdat ze zich nog mogen verweren, blijven de merknamen onvermeld. Als blijkt dat deze winkels de wet daadwerkelijk hebben overtreden, kunnen zij ook een boete van de ACM verwachten.

Prijzen komen niet overeen

Ook de Consumentenbond deed de afgelopen tijd onderzoek naar nepaanbiedingen en concludeert dat onder meer Amazon, Wehkamp en Bol zich hieraan schuldig maken.

Amazon adverteert volgens de bond met doorgestreepte adviesprijzen die doorgaans hoger zijn dan de verkoopprijzen. Het Amerikaanse bedrijf reageert niet op vragen van de NOS.

Wehkamp zou adverteren met bijvoorbeeld een aanbieding op een spel, dat in de periode voor de aanbieding 30,99 euro kostte. Tijdens de aanbieding gold een korting van 30 procent en een verkoopprijs op 35,69 euro. Wehkamp laat weten de afgelopen tijd aanpassingen te hebben gedaan om zich aan de wet te houden.

Bol zegt zich niet te herkennen in het beeld dat de Consumentenbond schetst. Omdat prijzen op een platform snel kunnen schommelen en soms maar kort gelden, zegt Bol dat de ‘laagste prijs in 30 dagen’ geen representatieve vergelijking voor consumenten is. Bol zegt om die reden uit te gaan van een ‘meestal-prijs’.

Prijsconcurrentie als wapen

Universitair docent Marketing aan de Maastricht Universiteit Niels Holtrop denkt dat nog veel meer winkels de regels overtreden, omdat het voor de ACM lastig is álle winkels te controleren. “Het assortiment is zo groot, dat de ACM niet de hele markt kan overzien. Veel winkels komen er dus mee weg.”

Vooral de kleinere winkels komen volgens Holtrop weg met nepkortingen, omdat grote ketens meer aandacht van toezichthouders trekken. Tegelijk hebben kleinere winkels meer noodzaak om kortingen te gebruiken om zich te kunnen meten met grotere concurrenten. “Prijsconcurrentie is een wapen waar consumenten gevoelig voor zijn. Klanten gaan heel snel ergens anders heen.”

Creatief met kortingen

Volgens de ACM worden winkeliers steeds creatiever met hun kortingen, waardoor consumenten niet doorhebben dat het nepaanbiedingen zijn. Holtrop zegt dat het aantrekkelijk is voor winkels om creatief om te gaan met kortingen, omdat ze weten dat consumenten daar gevoelig voor zijn.

“We weten vaak niet wat de oorspronkelijke prijs is, en omdat een korting maar tijdelijk geldt, wil je de aanbieding niet missen. Daarom trappen veel mensen er in”, ziet Holtrop. Zijn advies: “Vaar niet op de prijs die de webshop laat zien, maar vergelijk het met de rest van het jaar. Dan kun je pas zien of het echt een goede prijs is.”