De 54 miljoen bestaat uit openstaande rekeningen die Gazprom na zijn vertrek uit Nederland in 2022 weigerde te betalen. Gasunie eiste het bedrag al eerder terug. Hoewel de gastransporteur die zaak won, heeft Gazprom nog steeds niet betaald.

Gasunie onderneemt daarom nu juridische stappen tegen een vanuit Nederland opererende dochter van Gazprom, TurkStream. Die onderneming beheert de enige nog actieve aardgaspijplijn tussen Rusland en het Europese continent. Het hoofdkantoor van de Gazprom-dochter en de controlekamer van de pijplijn zijn gevestigd in Amsterdam. 

In welk stadium de juridische procedure zich bevindt, is niet bekend. Volgens een woordvoerder van de Gazprom-dochter is het proces nog ‘gaande’.

Financiële strop

De ontwikkelingen worden genoemd in TurkStreams jaarrekening over 2024, die vorige week is afgegeven bij de Kamer van Koophandel. Daarin schrijft het dochterbedrijf zichzelf niet als onderdeel te zien van het geschil tussen Gasunie en Gazprom. De woordvoerder doet geen aanvullende mededelingen. 

Gazprom was tot 2022 een van de belangrijkste gasleveranciers aan Nederlandse huishoudens. Het bedrijf vertrok na president Vladimir Poetins besluit dat Europese betalingen aan Gazprom voortaan in roebels gedaan moesten worden. Nederlandse gasbedrijven gingen daar niet mee akkoord omdat ze dan EU-sancties zouden schenden.

Voor Gasunie was Gazproms vertrek een financiële strop. Het staatsbedrijf bezit 9 procent van de aandelen van de pijplijn die aardgas van Rusland naar Duitsland vervoer, Nord Stream 1. De waardering van dat belang nam sinds de uitbraak van de oorlog in Oekraïne af van ruim 500 miljoen tot 0 euro.

Lage verwachtingen

Maar ook de 54 miljoen euro van dit geschil is voor de gastransporteur, die vorig jaar 70 miljoen euro nettowinst maakte, veel geld. De woordvoerder van Gasunie zegt vanwege de juridische gevoeligheid inhoudelijk niets over de kwestie te kunnen zeggen. 

In de eigen jaarrekening over 2024 schrijft de gastransporteur op zijn vordering ‘inzake het niet nakomen van contractuele verplichtingen jegens ons’ een tegenvordering van Gazprom te hebben ontvangen, maar dat daar ‘geen juridische basis’ voor is. 

Opvallend is dat Gasunie beide vorderingen niet opnam in de jaarcijfers. Dat suggereert dat het bedrijf niet verwacht iets te moeten betalen, maar er evenmin op vertrouwt dat Gazprom na deze nieuwe juridische stappen zal betalen.