In 2025 is de mentale gezondheid van studenten in het hbo en wo iets verbeterd ten opzichte van 2021. Een groot gedeelte van de studenten kamp niettemin nog steeds met psychische klachten. Dat schrijven het Trimbos-instituut en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in de Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hbo en wo dat deze donderdag is gepubliceerd.
De exacte omvang van de groep studenten met mentale klachten is afhankelijk van waarnaar wordt gevraagd. Zo ervaren uiteenlopende percentages studenten angst- of depressiegevoelens (83 procent), eenzaamheid (60), emotionele uitputtingsklachten (56), veel stress (54) of vaak prestatiedruk (41). Een kwart van de ondervraagden voelde zich in de afgelopen vier weken „af en toe of vaker” levensmoe.
Volgens Jolien Dopmeijer, een van de projectleiders van het onderzoek, beïnvloeden sociale en maatschappelijke factoren de mentale gezondheid en het middelengebruik van studenten. „De hoge kosten van levensonderhoud en kamerhuur veroorzaken veel stress, evenals de onrust in de wereld en de maatschappelijke polarisatie.”
Lees ook
Student op kamers voelt zich mentaal minder goed. ‘Het lijkt eerst zo fijn, uit huis gaan’
Cocaïne
Toch is hun mentaal welzijn ook enigszins verbeterd. Volgens de onderzoekers ervaren minder studenten emotionele uitputtingsklachten, eenzaamheid en prestatiedruk. De verbeteringen hebben zich vooral voorgedaan tussen 2021 en 2023, na de coronapandemie.
„De aandacht die onderwijsinstellingen nu hebben voor mentaal welzijn lijkt z’n vruchten af te werpen”, zegt Dopmeijer. „Wel is het belangrijk dat ze dat volhouden, want studentenwelzijn is voorwaardelijk voor leren. Er is bovendien nog heel veel te doen.”
In 2025 gebruikt 13 procent van de studenten ‘zwaar’ alcohol
Het middelengebruik onder studenten bleef afgelopen jaren grotendeels gelijk. In 2025 gebruikt 13 procent van de studenten ‘zwaar’ alcohol. Wat het recent gebruik van psychedelica en cocaïne betreft: dat percentage bedraagt 1 procent.
Het Trimbosinstituut zag alleen een verhoging bij „dagelijks of regelmatig” vapen. Waar eerst één op de honderd studenten dat deed, is dat nu drie op de honderd. Deze verhoging is al zichtbaar sinds 2023 en bleef afgelopen twee jaar stabiel.
‘Thuis voelen’
Sinds 2021 kregen meer studenten – binnen of buiten de onderwijsinstelling – hulp of advies met mentale klachten of problemen met middelengebruik. In 2025 bedraagt dat percentage ongeveer 22 procent. Studenten met psychische klachten krijgen nog meer hulp: zo’n 66 procent.
Volgens Dopmeijer is naast professionele hulp steun uit de eigen omgeving van belang. „Studenten die zich door vrienden of familie gesteund voelen, zitten beter in hun vel. En dat geldt ook voor studenten die zich meer thuis voelen bij hun opleiding of die zijn aangesloten bij een studentenvereniging.”
Lees ook
Een vape onder je kussen om ook ’s nachts een trekje te nemen
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.