ANPDe Australiërs wonnen de laatste editie van The Ashes
NOS Sport•vandaag, 14:59
Het is een nietig ding. Een niemendalletje. Je zou de hoofdprijs van The Ashes, waar vanaf morgen door de Engelse en Australische cricketers weer op het scherp van de snede om wordt gestreden, zomaar onvermoed voorbij lopen in het museum van Lord’s Cricket Ground, het mekka van de cricketsport.
En toch zit de 10,5 centimeter kleine en 142 jaar oude terracotta urn propvol historie.
ANPPat Cummins toont de urn na de zege van de Australiërs in 2023
Het verhaal van het kleine bekertje vindt zijn oorsprong op 29 augustus 1882. De Australische cricketers hebben net in Londen Engeland verslagen en daarmee het thuisland, de trotse uitvinder van de sport, in diepe rouw achtergelaten. Enkele dagen later verschijnt in The Sporting Times een necrologie.
“Ter liefdevolle herinnering aan het Engelse cricket”, begint de rouwadvertentie. “Diep betreurd door een grote kring van bedroefde vrienden en kennissen. Rust in vrede. Het lichaam zal worden gecremeerd en de as zal naar Australië worden gebracht.”
Kleine urn als grap
De term ‘The Ashes’, de as, is geboren. Een jaar later poetst Engeland de blamage enigszins weg, door in Australië een serie wedstrijden te winnen. Enkele Australische dames geven daarop als grap een kleine urn ‘met daarin de as van het Engelse cricket terug aan de Engelsen’. En daarmee vindt ook de beker het levenslicht.
GettyDe rouwadvertentie in de Sporting Times
Sindsdien vechten de twee landen hun vete om het jaar, om en om in Australië en Engeland, uit op het cricketveld. De (meestal vijf) vijfdaagse wedstrijden worden ‘Tests’ genoemd: een proeve van concentratie, uithoudingsvermogen en klasse.
In geen tijd groeien The Ashes uit tot een sportevenement met een ongekende status en een onuitputtelijke bron van heldenverhalen. Reputaties worden gemaakt of gebroken. Cricketers ontpoppen zich als wereldsterren.
ANPDe Engelse captain Ben Stokes en Jacob Bethell trainen in Perth
Menig wat oudere Engelsman denkt nog met weemoed terug aan de grillige en extravagante allrounder Ian Botham, die in 1981 gehakt maakte van de Aussies. De Australiër Don Bradman, die zijn laatste wedstrijd speelt in 1948, wordt nog steeds gezien als de beste batsman aller tijden.
Diplomatieke rel
De serie van 1932-1933 loopt zelfs uit op een flinke diplomatieke rel. Om de superieure kwaliteiten van Bradman en zijn mannen in te tomen, ontwikkelt Engeland een tactiek die eruit bestaat om de bal zo vaak en zo hard mogelijk op de lichamen van de Australische batsmen te bowlen. De tactiek werkt – Engeland wint – maar de cricketwereld spreekt er schande van en de gebeurtenissen leiden tot regelwijzigingen en zelfs tot Kamervragen.
En nog steeds lopen de gemoederen vaak flink op. In het veld, op de tribunes en in de media. De Australische kranten laten geen gelegenheid onbenut om hun afschuw uit te spreken over de ‘Pommie bastards’, een referentie aan de ‘pomegranate’, het Engelse woord voor granaatappel en een soort synoniem voor immigrant. Veel Engelsen zochten hun geluk in Australië en eenmaal blootgesteld aan de zon werden zij zo rood als een granaatappel.
Australiërs worden op hun beurt uitgemaakt voor ‘bloody convicts’, een niet zo subtiele verwijzing naar de tijd dat Engeland zijn gevangenen deporteerde naar zijn toenmalige kolonie aan de andere kant van de wereld.
AFPDe Ashes-urn op een cricketveld in Australië
De messen zijn geslepen en de wedstrijden kunnen beginnen. Ongetwijfeld leveren ook deze Ashes weer genoeg spanning, spektakel en dramatiek op. En dat is nodig ook. Het testcricket heeft immers wel betere tijden gekend,
Door de invoering van het kortere, spectaculairdere en makkelijker te verkopen T20 in het begin van deze eeuw zijn de geldstromen, de media-aandacht en de machtsstructuren verlegd.
India speelt een veel voornamere rol binnen de cricketwereld en dat land heeft de kortere spelvorm omarmd. Zo ook de andere, minder kapitaalkrachtige landen en hun spelers, voor wie het veel makkelijker is om een bestaan op te bouwen buiten het testcricket.
Afgeladen stadions
Engeland en Australië hebben daar niet zoveel last van. Nog niet. De stadions in Perth, Brisbane, Adelaide, Melbourne en Sydney zullen tot aan de nok toe gevuld zijn.
En over enkele weken mag de captain van het winnende team het felbegeerde kleinood juichend boven het hoofd houden. Een replica, weliswaar. De originele urn – te fragiel om te reizen – blijft ongetwijfeld ook de volgende 143 jaar in het museum van Lord’s.
Als minuscuul pronkstuk van een rijke, levendige cricketvete. Of als relikwie van iets wat ooit voor heel veel mensen heel belangrijk was.