Associated PressMinister Hermans op de top in Belém

NOS Nieuws•vandaag, 14:45•Aangepast vandaag, 16:14

  • Charlotte Klein

    redacteur Klimaat

  • Sven Schaap

    redacteur Klimaat

  • Charlotte Klein

    redacteur Klimaat

  • Sven Schaap

    redacteur Klimaat

Nederland neemt met Colombia het voortouw in het organiseren van een internationale top over het afbouwen van fossiele brandstoffen als olie, gas en steenkool. Dat heeft minister Sophie Hermans (VVD) van Klimaat en Groene Groei bekendgemaakt op de klimaattop in Brazilië, samen met ministers uit zowel ontwikkelde als opkomende landen.

Nederland maakt deel uit van een groep landen die afgelopen week pleitte voor plannen om te stoppen met fossiele brandstoffen. Deze brandstoffen zijn de voornaamste oorzaak van klimaatverandering, en tegelijk een onderwerp waarover veel landen weigeren te praten op de klimaattop. Zo’n dertig landen oefenen met een brief en deze persconferentie druk uit op de voorzitter van de top om hierover te schrijven in de slotverklaring.

Colombia leidt deze coalitie, al heeft ook Nederland een prominente rol. Deze meerdaagse top moet concreet maken hoe het verbruik van fossiele brandstoffen kan worden afgebouwd. In een interview op de klimaattop met de NOS zegt Hermans: “We hebben er lang over gepraat en zeggen nu met een aantal landen: laten we nou om de tafel gaan welke stappen je moet zetten om dat voor elkaar te krijgen.”

De enthousiaste steun van Nederland is opvallend. Hermans staat niet bekend om ambitieus klimaatbeleid, en het afgelopen jaar is veel Nederlands klimaatbeleid geschrapt of afgezwakt.

Nederlandse steun opvallend, BBB tegen

Het kabinet-Schoof wil juist meer naar gas gaan boren onder de Noordzee, om te voorzien in de eigen behoefte zolang Nederland nog gas gebruikt. Ook werd de fossiele subsidie IKC heringevoerd. In het VVD-verkiezingsprogramma waren fossiele brandstoffen geen groot thema: “We helpen de industrie te verduurzamen: Dit is belangrijk om onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen uit onvrije landen te verkleinen”, was de enige vermelding.

Coalitiepartner BBB zegt tegen de NOS niets te zien in het plan voor een top in Colombia. “We hebben nog jaren fossiel nodig”, zegt Henk Vermeer, Tweede Kamerlid voor de BBB. “Bedrijven in Nederland kunnen helemaal niet vergroenen vanwege netcongestie. Laten we een top organiseren in Nederland om Nederlandse problemen op te lossen.”

Op de vraag van de NOS of de BBB op de hoogte was van de Nederlandse plannen, zegt Hermans: “Ze zijn op de hoogte dat ik hier ben, ze zijn op de hoogte van de plannen van Parijs, en we hebben in het regeerprogramma afgesproken dat we ons houden aan die afspraken. Ik geef nu invulling aan die afspraken.”

Politiek verslaggever Michiel Breedveld

“Nederland laat op de klimaattop weer ambitie zien. Dat is opvallend, want BBB en voormalig regeringspartij PVV willen juist liever minder dan meer klimaatbeleid. Nadat de PVV uit het kabinet stapte, is er weer ruimte voor meer ambities op gebied van klimaatbeleid.

BBB protesteert wel tegen de Nederlandse steun voor de top over het afbouwen van het gebruik van olie en gas, maar volgens klimaatminister Hermans valt het allemaal binnen de doelen van het Parijs-akkoord. Het gaat hooguit om uitwerking, redeneert ze. En daar hadden BBB en zelfs PVV voor getekend in het hoofdlijnenakkoord.

Inmiddels is de formatie voor een nieuw kabinet begonnen. Daarin wil D66 meer realiseren op het gebied van klimaat dan het huidige kabinet.”

Het plan voor de top, volgend jaar april in Colombia, werd met luid gejuich ontvangen door delegaties, activisten en andere geïnteresseerden. Na een lang applaus, hielden de vertegenwoordigers van laaggelegen eilandstaten Vanuatu en Tuvalu een betoog om haast te maken.

“De Pacifische eilanden zijn hier gekomen voor een routekaart, maar de huidige tekst noemt dit niet eens”, zei de delegatieleider van Tuvalu. “Na dertig jaar faalt dit proces (van klimaattoppen, red.) nog steeds.”

Opvallend is dat op de lijst van ondersteunende landen ook grote economieën staan, zoals dus Nederland en Australië. Australië heeft een omvangrijke steenkoolindustrie.