Het eerherstel voor zwarte Amerikaanse bevrijders door het satirische programma Even tot hier heeft maar kort geduurd. Tv-makers van BNNVARA plaatsten twee informatiepanelen, die uit het bezoekerscentrum van de Amerikaanse begraafplaats waren verwijderd, terug bij een nabijgelegen weiland. Daar legden ze met strobalen ook de naam van Willy F. James Jr. neer. Die Afro-Amerikaanse militair, postuum onderscheiden met de Medal of Honor, sneuvelde in 1945 in Duitsland en ligt in Margraten begraven.
Na een melding van een demonstratie afgelopen vrijdag ging een wijkagent naar de bewuste plaats, vertelt een woordvoerder van de politie Limburg. Toen het om tv-opnamen bleek te gaan, is afgesproken dat die konden doorgaan, als na afloop alles weer zou worden opgeruimd. Daar heeft de marechaussee op toegezien.
Still uit het satirische tv-programma ‘Even tot hier’
Zoom in
BNNVARA zegt nu te overleggen met de Stichting Black Liberators over een permanent eerherstel. Die organisatie, al eerder opgericht om de nagedachtenis aan zwarte Amerikaanse bevrijders levend te houden, dacht zelf al langer aan een monument. Dat zou in Margraten op een locatie buiten de begraafplaats kunnen komenof elders in Zuid-Nederland.
Stroomversnelling
De plannen voor zo’n herdenkingsplek zijn in een stroomversnelling gekomen na het verwijderen van de panelen eerder dit jaar. Volgens de American Battle Monuments Commission (ABMC), de beheerder van begraafplaatsen als die in Margraten, moet het gaan om „de erfenis van gevallenen tijdens de oorlog ongeacht rang of ras”. Aandacht voor de tegelijkertijd door Afro-Amerikaanse militairen gevoerde strijd om gelijkheid past niet langer in „de herdenkingsmissie”. Dat liet die organisatie deze week weten aan de NOS. Op eerdere vragen van NRC een halve maand geleden ontkende de ABMC zo’n koerswijziging. Die sprak toen van het „rouleren” van delen van de permanente tentoonstelling in het bezoekerscentrum bij de begraafplaats in Margraten.
De recenste reactie van de ABMC past wel bij het beleid van de regering-Trump om een streep te halen door zo’n beetje alles wat neigt naar diversiteits- en inclusiviteitsbeleid. „De borden bij Margraten zijn niet bedoeld om een agenda te promoten die Amerika bekritiseert”, schreef de nieuwe Amerikaanse ambassadeur Joe Popolo afgelopen maandag op X, nadat hij een bezoek had gebracht aan de begraafplaats in Margraten.
Het Amerikaanse leger was tijdens de Tweede Wereldoorlog nog gesegregeerd. Zwarte militairen hadden vooral een dienende, logistieke rol. Ze hielpen ook de graven delven in Margraten. Soms streden ze toch mee in de voorste linies. In Magraten zijn 172 Afro-Amerikaanse soldaten begraven.
Geef cadeau
Deel
Mail de redactie
NIEUW: Geef dit artikel cadeau
Als NRC-abonnee kun je elke maand 10 artikelen cadeau geven aan iemand zonder NRC-abonnement. De ontvanger kan het artikel direct lezen, zonder betaalmuur.