AFPJongetje met spullen van een GHF-distributiepunt

NOS Nieuws•vandaag, 20:17

De omstreden noodhulporganisatie Gaza Humanitarian Foundation (GHF) stopt met het leveren van noodhulp in de Gazastrook. De organisatie zegt dat de missie is voltooid.

Internationale organisaties hadden vanaf het begin felle kritiek op de gang van zaken bij de GHF. Honderden Palestijnen die hulp zochten werden gedood, de hulppunten lagen op afgelegen plekken en er werd veel te weinig voedsel uitgedeeld. Eind augustus werd officieel hongersnood vastgesteld in een deel van Gaza.

De GHF werd begin dit jaar door de Verenigde Staten en Israël opgezet, nadat Israël maandenlang helemaal geen hulp had toegelaten in Gaza. Volgens de organisatie was het doel om een alternatief te bieden voor hulp vanuit de Verenigde Naties en andere humanitaire organisaties, omdat die voortdurend door Hamas ingepikt zou worden. Hulporganisaties bestrijden dat.

In een statement stelt de GHF nu dat er de afgelopen maanden een gedisciplineerde, mensgerichte humanitaire organisatie is neergezet. “In 4,5 maanden zijn 187 miljoen gratis maaltijden direct geleverd aan burgers van Gaza – veilig, efficiënt en zonder één geval van plundering.”

Opgezet voor politieke doelen

Al voor de GHF eind mei feitelijk begon met het uitdelen van voedsel was de organisatie zeer omstreden. De organisatie zou niet onafhankelijk zijn, zoals internationaal recht voorschrijft, en alleen maar zijn opgezet om militaire en politieke doelen van Israël te bereiken, stelden de VN en de grote hulporganisaties die al tientallen jaren de Palestijnen in Gaza ondersteunen.

Zo waren er maar vier distributiepunten, waarvan drie in het zuiden van Gaza. Op die manier werden Palestijnen in feite gedwongen om daarnaartoe te gaan. De GHF beloofde meer hulppunten, ook in het noorden, maar die kwamen er niet. Hulporganisaties stelden daarom dat de zogenaamde hulpposten een instrument waren om Gaza etnisch te zuiveren.

De hulp die via de GHF werd geboden, is altijd verre van toereikend geweest. Aan alles was een enorm tekort. Om de spullen bij de hulpposten eerlijk te verdelen, zette de GHF gezichtsherkenning in. Maar het vermoeden was dat het systeem alleen maar bedoeld was om militanten op te sporen.

Dagelijkse beschietingen

Daarnaast mondde het uitdelen van de noodhulp vanaf het begin uit in chaos en geweld. Vrijwel dagelijks werden mensen beschoten die bij hulpposten eten wilden bemachtigen. Volgens de VN zijn meer dan 1400 Palestijnen op deze manier gedood en 4000 verwond. Israël heeft steeds ontkend dat er opzettelijk op Palestijnen werd geschoten en hield vol dat zij gevaarlijk gedrag hadden vertoond.

Het bleef altijd schimmig hoe de GHF in elkaar zat. Nooit werd duidelijk waar het geld voor de organisatie vandaan kwam. Israëlische media meldden al vroeg dat Israël zelf de grootste geldschieter was. Israël ontkende dat.

Begin augustus riep de VN op om de GHF onmiddellijk te ontmantelen. Toen Israël en Hamas in oktober tot een staakt-het-vuren kwamen, werden de distributiecentra van de GHF al gesloten. De organisatie blijft bestaan als ngo, en zegt paraat te blijven om weer op te schalen zodra er nieuwe humanitaire nood is.

Op deze beelden van afgelopen voorjaar is goed te zien hoe de voedselverdeling van de GHF uitliep op chaos:

Chaos en doden bij GHF-hulppunten