Ronald PenaEen muurschildering in de hoofdstad Caracas met ‘Venezuela wil vrede’
NOS Nieuws•vandaag, 20:49
De VS bestempelt het zogenoemde Cartel de los Soles (‘Het Kartel van de Zonnen’) als buitenlandse terroristische organisatie. Daardoor krijgen Amerikaanse instanties meer bevoegdheden om deze organisatie aan te pakken.
De Amerikaanse buitenlandminister Rubio kondigde de stap eerder deze maand al aan. Venezuela noemt het besluit “belachelijk” en zegt dat het kartel niet bestaat.
Aan het hoofd van dat kartel staat volgens de Amerikanen de Venezolaanse leider Maduro, zonder daar bewijs voor te leveren. Rubio stelt dat het Zonnenkartel Venezuela in zijn greep houdt. Ook zouden andere hooggeplaatste leden van Maduro’s regering onderdeel zijn van de terreurgroep. Met dit label plaatst de VS in feite dus de hele Venezolaanse regering op de terreurlijst.
De regering-Maduro heeft herhaaldelijk betrokkenheid bij het kartel ontkend. Volgens Maduro probeert de VS met deze escalatie controle te krijgen over Venezuela’s enorme oliereserves. De VS erkent het regime van Maduro niet.
Nieuwe opties voor de VS
De spanningen tussen Venezuela en de VS zijn de afgelopen maanden opgelopen. Het Amerikaanse leger heeft sinds september al meer dan twintig boten opgeblazen die volgens de regering-Trump drugs vervoerden. Meer dan tachtig opvarenden zijn daarbij gedood.
Ook heeft de VS de militaire aanwezigheid in het Caribisch gebied uitgebreid. Deze maand zetten de Amerikanen nog het grootste vliegdekschip ter wereld in, om naar eigen zeggen ‘illegale activiteiten in de regio op te sporen, in kaart te brengen en te verstoren’. Het is voor het eerst in meer dan dertig jaar dat Washington zo veel militaire macht inzet in Zuid-Amerika.
De Amerikaanse minister van Defensie Hegseth zei vorige week dat het terreurlabel “een hele reeks nieuwe opties” zal bieden om druk uit te oefenen op Maduro. Welke opties dat precies zijn, liet hij in het midden. Hij weigerde te zeggen of het Amerikaanse leger overweegt doelen in Venezuela aan te vallen.
De Venezolaanse buitenlandminister Cabello beschuldigt de VS ervan via deze weg de dodelijke aanvallen op Venezolaanse boten te rechtvaardigen. “Venezuela verwerpt categorisch, resoluut en absoluut dit nieuwe en belachelijke verzinsel van de Amerikaanse buitenlandminister.”
Eerder zei de Colombiaanse president Petro op X dat het kartel niet bestaat. “Het is een fictief excuus van extreemrechts om regeringen omver te werpen.”
Decreet
Tot dit jaar hadden in de VS alleen terreurorganisaties zoals IS en al-Qaida het label van buitenlandse terroristische organisatie. Deze groepen zijn verantwoordelijk voor een reeks aanslagen in Europa en de VS, waaronder 11 september. Sinds Trump weer president is, heeft hij acht Latijns-Amerikaanse criminele organisaties aangewezen als terroristische organisaties die betrokken zijn bij drugshandel.
Zes ervan zijn drugskartels uit Mexico, de andere twee zijn bendes uit Venezuela en El Salvador. Het is een stap die Trump al had aangekondigd in een decreet dat hij tekende op 20 januari, de dag van zijn inauguratie. Met het terrorisme-label gaat voor Trump een langgekoesterde wens in vervulling: een hardere aanpak van deze criminele organisaties staat al jarenlang op de agenda van de Amerikaanse president.
Systeem van corruptie
Al in de jaren 90 werd gesproken over het Kartel van de Zonnen. De naam verwijst naar de zonvormige insignes die hooggeplaatste Venezolaanse militairen dragen. Zij zouden bij drugshandel betrokken zijn.
Mike LaSusa, een expert op het gebied van georganiseerde misdaad zegt tegen de BBC dat de naam al snel werd gebruikt voor alle Venezolaanse functionarissen met vermeende banden met drugshandel, ongeacht of zij onderdeel waren van dezelfde organisatie.
InSight Crime, een denktank gespecialiseerd in georganiseerde misdaad in Latijns-Amerika en Caribisch gebied, zei eerder dat het te simpel is om te zeggen dat Maduro het kartel leidt, en zei dat het “nauwkeuriger wordt omschreven als een systeem van corruptie waarbij militaire en politieke functionarissen profiteren van het samenwerken met drugshandelaren.”
Eerder zeiden ook experts tegen de NOS dat het Kartel van de Zonnen iets heel anders dan het Sinaloa-kartel of het Colombiaanse Medellín-kartel. “Het is een systeem van contacten, niet één persoon is de baas.”
Trump heeft zijn pijlen gericht op Venezuela. Een op papier steenrijk land, maar in de praktijk allerminst. NOS op 3 maakte deze video erover:
Venezuela: zó veel olie en toch straatarm