EPATraangas bij een demonstratie in Tbilisi in november vorig jaar
NOS Nieuws•vandaag, 21:38
De BBC-documentaire ‘When Water Burns’ over de inzet van een chemisch middel tegen Georgische demonstranten doet veel stof opwaaien in Georgië. Regeringspartij Georgische Droom betichtte de Britse tv-zender van “nepnieuws” en kondigde aan juridische stappen te nemen tegen BBC.
Premier Kobakhidze sprak eveneens dreigende woorden, die gericht lijken tegen de geïnterviewden in de documentaire. “Als je een specifieke organisatie helpt in het verspreiden van onjuiste informatie die de staat schaadt, kan dat worden gezien als een misdaad”, zei hij.
De staatsveiligheidsdienst is een onderzoek begonnen naar de beschuldigingen van de BBC. Tegelijkertijd wordt er ook onderzoek gedaan naar “hulp aan een buitenlandse organisatie bij vijandige activiteiten”.
De onderzoekers hebben onder meer de artsen die in de documentaire aan het woord kwamen opgeroepen voor ondervraging. Ook Zviad Maisasvili, een betoger die in de documentaire vertelt over zijn mishandeling door de oproerpolitie, is opgeroepen voor verhoor.
Middel uit WOI
Begin deze week publiceerde de BBC een documentaire over de inzet van een chemisch middel om de anti-regeringsprotesten de kop in te drukken. Het zou gaan om het Franse middel camite, dat in de Eerste Wereldoorlog tegen Duitsland werd ingezet. Sinds de jaren 30 wordt het middel niet meer gebruikt, omdat er zorgen waren over de schadelijke effecten op de lange termijn.
De Georgische autoriteiten zouden het middel hebben ingezet toen de protesten vorig jaar begonnen.
De BBC sprak met deskundigen op het gebied van chemische wapens en klokkenluiders van de Georgische oproeppolitie, artsen en demonstranten.
Voor Georgische demonstranten vormt de BBC-documentaire de bevestiging van wat zij al langer vermoeden. Op sociale media delen ze dat ze lange tijd klachten overhielden na de demonstraties eind vorig jaar. Journalist Mariam Nikuradze schrijft op X dat ze maandenlang bijna dagelijks bloedneuzen kreeg. Dat zou zijn begonnen nadat ze op de allereerste dag van de protesten water in haar gezicht gespoten kreeg. Ze beschrijft hoe haar gezicht en keel minutenlang brandden.
Demonstranten delen dat de documentaire hun eerdere vermoedens bevestigt:
x.com/MikiashviliTata Khundadze deelde haar ervaringen op Facebook
x.com/HansGutbrodHans Gutbrod schrijft dat hij meerdere behandelingen nodig had voor zijn ogen
x.com/gocha_gogsadzeActivist Gocha Gogsadze schreef vorig jaar al dat hij vermoede dat er chemische middelen werden ingezet
Vorige slide
Volgende slide
Die berichten op sociale media blijven niet onopgemerkt door de Georgische autoriteiten. Zo deelde Tata Khundadze, lid van oppositiepartij Droa, een post op Facebook. Hoewel ze niet voorkomt in de BBC-documentaire is ze toch opgeroepen voor ondervraging, schrijft haar medepartijgenoot op X.
De voormalig Georgische president Zoerabisjvili heeft de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW), VN-Mensenrechtencommissaris Volker Türk en de EU Hoge Commissaris voor Mensenrechten in een brief opgeroepen de kwestie te onderzoeken.
Acht Georgische oppositiepartijen zeggen eveneens dat er internationaal onderzoek nodig is. “In een land waar alle staatsinstellingen ondergeschikt zijn aan één enkele politieke partij, is een onpartijdig intern onderzoek onrealistisch”, aldus de partijen.