Het vogelgriepvirus waart weer rond in Nederland. Het virus maakt vooral wilde vogels ziek. Ook bij pluimveehouders leidt het virus tot zorgen. Op meer dan twintig plekken in het land zijn al uitbraken. En nu zijn dus ook katten slachtoffer geworden van het virus.

1. Hoe bijzonder is het dat een kat overlijdt aan het vogelgriepvirus?

Het is de eerste keer dat in Nederland een kat overlijdt aan het vogelgriepvirus, zegt dierenarts en hoogleraar dierengeneeskunde aan de Universiteit Utrecht Arjan Stegeman. “Maar internationaal hebben we dit al veel vaker gezien”, zegt hij.

“Vooral in Amerika zijn er meerdere gevallen beschreven van katten die het virus hebben opgelopen en daar ook aan overleden zijn. Het ging vooral om katten op melkveebedrijven. Katten kunnen besmet raten door het drinken van rauwe koeienmelk. In Nederland hebben we deze manier van besmetting met het virus nog niet meegemaakt.”

2. Is er bekend hoe deze kitten in Nederland besmet is geraakt?

Daar is nog weinig over bekend, maar het “meest waarschijnlijke scenario” volgens Stegeman is dat de moederkat een dode vogel heeft meegenomen en dat de kitten in het nest daardoor besmet is geraakt.

“Het kadaver van een vogel die doodgaat aan het vogelvirus zit echt vol met virus”, zegt hij. “Als de kitten heeft gelikt aan de vogel of het kadaver heeft opgegeten, is het dier waarschijnlijk zo besmet geraakt.”

De andere zeven kittens uit het nest, die inmiddels naar andere eigenaren waren gegaan, zijn ook overleden, zegt Stegeman. Het is waarschijnlijk dat zij ook drager van het vogelgriepvirus waren. “De melkgeiten en de drie volwassen katten, waaronder de moederkat, zijn ook onderzocht op het virus. Zij hadden het niet.”

3. Aan welke symptomen kun je zien dat een kat het vogelgriepvirus heeft?

Volgens hoogleraar Stegeman leidt besmetting van het vogelgriepvirus bij een kat tot infectie van de luchtwegen. Een kat krijgt het dan moeilijk met ademhalen en heeft het benauwd. Daarnaast kunnen ze ongecoördineerd gaan lopen en met de ogen gaan draaien. Ook komen trillingen en spierspasmen voor bij zieke katten.

Op het moment dat een kat eenmaal besmet is geraakt, is er weinig meer dat je kunt doen als eigenaar, zegt Stegeman: “Als deze symptomen zich openbaren is het helaas einde verhaal. Een kat zal dan snel komen te overlijden.”

4. Wat kun je het beste doen om te voorkomen dat je kat het virus krijgt?

“Ik denk dat het heel verstandig is om je kat binnen te houden als je in een waterrijk gebied woont”, zegt hoogleraar Stegeman. Dat geldt dus als je in een regio in Nederland woont waar veel wilde vogels zijn, zoals ganzen en eenden.

Kattenbaasjes die in stedelijke gebieden wonen hoeven zich wat dat betreft minder zorgen te maken, zegt Stegeman. “Als een huiskat uit de stad bijvoorbeeld een dode mus mee naar huis neemt, dan is er weinig kans dat die vogel drager is van het vogelgriepvirus. Het virus komt vooral bij wilde vogels voor.”

5. Is er nu ook kans dat het virus overslaat van een kat op de mens?

Katten kunnen mensen niet besmetten met het vogelgriepvirus, legt Stegeman uit. “Er zijn geen gevallen bekend waarbij katten elkaar onderling hebben besmet.” Voor mensen vormt een besmette kat geen gevaar, zegt hij. “Er zijn helemaal geen gevallen bekend waarbij katten het virus op een mens hebben over gedragen.”

Katten zijn zoals dat heet ‘eindgast’, licht hij toe: “Ze kunnen besmet worden door het drinken van melk of door het eten van een dode vogel. Maar katten kunnen de infectie niet zelf doorgeven.”